Starship
Starship, SpaceX tarafından geliştirilmekte olan tamamen yeniden kullanılabilir bir fırlatma aracıdır. Kullanım amacı şirket tarafından Dünya yörüngesi, Ay ve Mars'a kargo ve insanlı görevler gerçekleştirmek olarak belirtilmiştir.[1] Starship programı ilk yıllarda küçük bir geliştirme ekibine sahipken, 2018 yılının sonundan itibaren büyük bir geliştirme ve inşa ekibine sahiptir. Elon Musk, Crew Dragon'un Mayıs 2020 tarihindeki ilk insanlı fırlatılışından sonra Starship programının SpaceX'in en büyük önceliği haline getirildiğini belirtmiştir.[2]
 Starship SN8 prototipi 13 km irtifa testi, Aralık 2020 | |
| İşlev |
|
|---|---|
| Üretici | SpaceX |
| Menşei Ülke | ABD |
| Fırlatma Başına Maliyet | 2 milyon US$ (umulan)[4] |
| Boyutlar | |
| Yükseklik | 122 m (400 ft)[5][6] |
| Çap | 9 m (30 ft)[7] |
| Kütle | 5.000.000 kg (11.000.000 lb) (yük ile birlikte)[6][8] |
| Aşamalar | 2 |
| Azami Yük | |
| (LEO)ADY'ye Çıkan Yük | >100,000 kg (220,000 lb) [9] |
| İlişkili Roketler | |
| Aile | SpaceX fırlatma araçları |
| Karşılaştırılan | Saturn V • N1 • Falcon Heavy • SLS • Energia • Space Shuttle |
| Fırlatma Tarihçesi | |
| Durum | Geliştiriliyor |
| Fırlatma Alanları | LC-39 • Boca Chica |
| Toplam Fırlatma | 0 |
| Başarılı | 0 |
| Başarısız | 0 |
| Kısmi Başarısız | 0 |
| Birinci aşama - Super Heavy | |
|---|---|
| Yükseklik | 72 m (236 ft) [10] |
| Çap | 9 m (30 ft) [1] |
| Kütle (boş) | 180,000 kg (400,000 lb) (tahmini) [11] |
| Brüt kütle | 3,580,000 kg (7,890,000 lb) [9][11][12] |
| Yakıt kütlesi | 3,400,000 kg (7,490,000 lb) [9] |
| Motorlar | ~28 Raptor [13] |
| İtme | 65,000 kN (15,000,000 lbf) [14] |
| Özgül itici kuvvet | 330 s (3.2 km/s) [15] |
| Yakıt | Aşırı soğutulmuş CH4 ve LOX |
| İkinci aşama - Starship | |
| Yükseklik | 50 m (160 ft) [9] |
| Çap | 9 m (30 ft) [9] |
| Kütle (boş) | 120,000 kg (260,000 lb) [11] |
| Brüt kütle | 1,320,000 kg (2,910,000 lb) [9][11][12] |
| Yakıt Kütlesi | 1,200,000 kg (2,600,000 lb) |
| Motorlar | 6 Raptor[16] |
| İtme | c. 12,000 kN (2,700,000 lbf) |
| Özgül itici kuvvet | 380 s (3.7 km/s) [17] |
| Yakıt | Aşırı soğutulmuş CH4 ve LOX |
Prototipler
| Ad | Durum | Uçuşlar | Notlar |
|---|---|---|---|
| Starhopper | Emekli oldu | 3 | SpaceX tarafından geliştirilen ilk starship prototipi. Emekli olduktan sonra test sahasının olduğu bölgede konumlandırılmıştır. |
| Mk1 | Havaya uçtu | 0 | 20 Kasım 2019 tarihinde basınç testi sırasında patladı. |
| Mk2 | Parçalandı | 0 | |
| Mk4 | Durduruldu | 0 | |
| SN1 (Mk3) | Havaya uçtu | 0 | 28 Şubat 2020 tarihinde basınç testi sırasında patladı.[18] |
| SN3 | Havaya uçtu | 0 | 3 Nisan 2020 tarihinde tank testi sırasında patladı.[19] |
| SN4 | Havaya uçtu | 0 | Raptor motoru ile 5 ateşleme testi gerçekleştirdi. Yükselme testleri yapması planlanırken 29 Mayıs 2020 tarihinde ateşleme testi sonrasında yaşanan arıza sonucu patladı.[20] |
| SN5 | Emekli oldu | 1 | 30 Temmuz 2020 tarihinde gerçekleşen başarılı ateşleme testi sonrası 4 Ağustos 2020 tarihinde 150m yükselme testini gerçekleştirdi. Aktif olarak kütle simülatörüne sahiptir. |
| SN6 | Parçalandı | 1 | 24 Ağustos 2020 tarihinde ilk ateşleme testini gerçekleştirdi. Yükselme testi öncesi kütle simülatörü monte edildi. 3 Eylül 2020 tarihinde 150m yükselme testini gerçekleştirdi. Ocak 2021'de parçalarına ayrılmaya başlanmıştır. |
| SN8 | Havaya Uçtu | 1 | Seleflerinden farklı olarak 301 yerine 304L serisi paslanmaz çelik kullanmaktadır. Mk1 sonrası 3 raptor motoru monte edilmiş ilk starship prototipidir. 12.5 km yükselme testini gerçekleştirdikten sonra iniş anında patlamıştır. |
| SN9 | Havaya Uçtu | 1 | Aktif olarak test sahasında yapacağı yükselme testi için hazırlık halindedir. 304L serisi paslanmaz çelik kullanmaktadır. |
| SN10 | İnşaat halinde | 0 | Büyük hangarda inşasını bittikten sonra. 30 Ocak 2021 tarihinde fırlatma rampasına taşındı. 3 adet motor 6 Şubat tarihinde araca takıldı ve fırlatma için yapılması gereken Statik ateşlemeyi beklemekte. |
| SN11 | İnşaat halinde | 0 | Hangarda inşası devam ediyor. |
| SH SN1 | İnşaat halinde | 0 | İlk super heavy prototipi. Büyük hangarda inşası devam ediyor. |
| SN12 | Parçalandı | 0 | |
| SN13 | Durduruldu | 0 | |
| SN14 | Durduruldu | 0 | |
| SN15 | İnşaat halinde | 0 | Hangarda inşası devam ediyor. Elon Musk, SN15 için önemli güncellemeler planlandığını belirtti. |
| SN16 | İnşaat halinde | 0 | |
| SN17 | İnşaat halinde | 0 | |
| SN18 | İnşaat halinde | 0 | |
| SH SN2 | İnşaat halinde | 0 |
Starhopper
Starship projesi (önceki adları ile ITS ve BFR) ilk başladığında fırlatma aracının karbon kompozit malzemesinden üretilmesi planlanıyordu. Sonrasında paslanmaz çelik kullanımına karar verildi. Starhopper, paslanmaz çelik kullanımının test edildiği ilk prototip oldu.
Test Tankları
| Ad | Durum | Notlar |
|---|---|---|
| TT1 | ||
| TT2 | ||
| SN2 | Emekli oldu | SN1 prototipinin itme diskinde meydana gelen hata nedeniyle patlaması sonucu Spacex bu donanım parçasını yeniden tasarlayarak SN2 üzerinde test etti. |
| SN7 | Havaya uçtu | 304L serisi paslanmaz çelik kullanımını test etmek için kullanıldı. 15 Haziran 2020 tarihinde test sırasında 7.6 bar basınca ulaştı. Onarım sonrası 23 Haziran 2020 tarihinde yıkımına kadar test edildi. |
| SN7.1 | Havaya uçtu | Selefi olan SN7 gibi 304L serisi paslanmaz çelik kullanıldı. 23 Eylül 2020 tarihinde yıkımına kadar test edildi ve 8 bar basınca ulaştı.[21] |
| SN7.2 | Test ediliyor | 4 mm yerine 3 mm paslanmaz çelik kullanan ilk starship prototipi. Basınç testleri için kullanılacaktır. |
Prototiplerin yörünge altı uçuşları
Starship SN5 prototipi 150m yükselme testi sırasında
| Uçuşlar | Tarih | Prototip | Yükseklik | Sonuç | Süresi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 5 Nisan 2019 | Starhopper | ~1 m | Başarılı | — |
| İple bağlı şekilde yapılmış yükselme testi. Raptor Sn2 motoru ile gerçekleşmiştir. | |||||
| 2 | 25 Temmuz 2019 | Starhopper | 20 m | Başarılı | ~ 22 saniye |
| İlk serbest uçuş testi. Raptor Sn6 motoru ile gerçekleşmiştir. | |||||
| 3 | 27 Ağustos 2019 | Starhopper | 150 m | Başarılı | ~ 57 saniye |
| Starhopper'ın son uçuşu. Raptor Sn6 motoru ile gerçekleşmiştir. | |||||
| 4 | 4 Ağustos 2020 | SN5 | 150 m | Başarılı | ~ 45 saniye |
| Raptor Sn27 motoru ile gerçekleşmiştir. | |||||
| 5 | 3 Eylül 2020 | SN6 | 150 m | Başarılı | ~ 45 saniye |
| Raptor Sn29 motoru ile gerçekleşmiştir. | |||||
| 6 | 9 Aralık 2020 | SN8 | 12.500 m | Çoğunlukla başarılı | ~402 saniye |
| Raptor Sn30, Sn36 ve Sn42 motorları ile gerçekleşmiştir. İniş anında hızının yüksek olmasından dolayı yere sert çarparak havaya uçtu. | |||||
| 7 | 15 Ocak 2021 sonrası | SN9 | "yüksek irtifa" | Planlanıyor | |
| 3 raptor motoru (Sn49 ve iki bilinmeyen motor) ile gerçekleşecektir. Planlanan irtifa henüz belli değildir. | |||||
| 8 | Birkaç ay sonra | Super Heavy prototipi (SH SN1) | Henüz belli değil | Planlanıyor | |
| Starship fırlatma sisteminin ilk aşamasının (prototip) yükselme testi.[22] | |||||
Yörünge uçuşları
| Tarih | Araç | Notlar | Durum |
|---|---|---|---|
| 2021 | Starship Kargo | Starship'in planlanan ilk ticari uçuşu. | Planlanıyor |
| 2022 | Starship | Ay yüzeyine iniş yapılacak potansiyel uçuş. | Planlanıyor |
| 2023 | Starship Crew | Ay yörüngesinde gerçekleşecek özel uçuş (dearMoon projesi) | Planlanıyor |
| 2024 | Starship Kargo | Mars'a potansiyel kargo uçuşu. | Planlanıyor |
| 2026 | Starship Crew | Mars'a potansiyel insanlı uçuş. | Planlanıyor |
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020.
- https://web.archive.org/web/20200725080428/https://www.cnbc.com/2020/06/07/elon-musk-email-to-spacex-employees-starship-is-the-top-priority.html. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Eksik ya da boş
|başlık=(yardım) - "Arşivlenmiş kopya". 2 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020.
- "Archived copy". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- @ (16 March 2020). "Slight booster length increase to 70 m, so 120 m for whole system. Liftoff mass ~5000 mT" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.; Eksik ya da boş |kullanıcı= (yardım); Eksik ya da boş |numara= (yardım);
- @ (26 September 2019). "Mk1 ship is around 200 tons dry and 1400 tons wet, but aiming for 120 by Mk4 or Mk5. Total stack mass with max payload is 5000 tons" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.; Eksik ya da boş |kullanıcı= (yardım); Eksik ya da boş |numara= (yardım);
- https://www.spacex.com/vehicles/starship/
- Elon Musk [@elonmusk] (16 Mart 2020). "@Erdayastronaut @SpaceX @BoeingSpace @ulalaunch @Boeing Slight booster length increase to 70m, so 120m for whole system. Liftoff mass ~5000 mT" (Tweet). Erişim tarihi: 15 Eylül 2020 – Twitter vasıtasıyla.
- Elon Musk [@elonmusk] (26 Eylül 2019). "@Jennerator211 @Erdayastronaut Mk1 ship is around 200 tons dry & 1400 tons wet, but aiming for 120 by Mk4 or Mk5. Total stack mass with max payload is 5000 tons" (Tweet). Erişim tarihi: 15 Eylül 2020 – Twitter vasıtasıyla.
- https://www.engadget.com/2019/09/28/starship-refueling-spacex/
- https://spacenews.com/musk-emphasizes-progress-in-starship-production-over-testing/
- Chris B - NSF [@NASASpaceflight] (2020-08-31). "Note: Jumping between Super Heavy and Starship. 28 engines for Super Heavy. 2000t and 100t dry mass note are for Starship" (Tweet). Erişim tarihi: 2020-10-09 – Twitter vasıtasıyla.
- https://www.youtube.com/watch?v=tdUX3ypDVwI
- https://www.spacex.com/starship
- https://www.youtube.com/watch?v=zu7WJD8vpAQ
- "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2020.
- https://techcrunch.com/2020/05/29/spacexs-starship-sn4-launch-vehicle-prototype-explodes-after-static-engine-fire-test/
- https://twitter.com/thejackbeyer/status/1303210362855022593?s=20
- "Elon Musk'ın tweet'i (3)". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.