The Fame Monster

The Fame Monster, Amerikalı şarkıcı Lady Gaga'nın 2008 çıkışlı ilk stüdyo albümü The Fame'in 18 Kasım 2009'da Streamline Records, KonLive Distribution, Cherrytree Records ve Interscope Records tarafından yeniden yayımlanan sürümü. İlk olarak, albümde yer alan şarkıların, Gaga'nın The Fame için hazırlanan deluxe versiyonda ek olarak yer alması düşünüldü. Ancak Gaga, yeni bir sürüm yayımlamanın pahalı olması ve şarkıların ilk albümden farklı bir konsepti işlemesi nedenlerinden ötürü, yeni şarkıları başlı başına farklı bir çalışma olarak yayımlamaya karar verdi. Albümün 15 Aralık 2009'da yayımlanan Super Deluxe sürümünde, The Fame albümünün tamamına ve Gaga'nın bir tutam saçına yer verildi.

The Fame Monster
Lady Gaga stüdyo albümü (yeniden basım) / EP'si
Yayımlanma 18 Kasım 2009 (2009-11-18)
Kaydedilme Darkchild Studios, Los Angeles · FC Walvisch, Amsterdam · Metropolis Studios, Londra · Record Plant, Los Angeles · Studio Groove, Osaka[1]
Tarz Dans · elektropop · pop
Süre 84:28
34:09 (EP)
Şirket Streamline · Kon Live · Cherrytree · Interscope
Yapımcı Ron Fair · Fernando Garibay · Tal Herzberg · Rodney "Darkchild" Jerkins · Lady Gaga · RedOne · Teddy Riley · Space Cowboy
Lady Gaga kronolojisi
Hitmixes
(2009)		 The Fame Monster
(2009)		 The Remix
(2010)
Diğer kapak
The Fame Monster albümünden çıkan single'lar
  1. "Bad Romance"
    Yayımlanma: 26 Ekim 2009
  2. "Telephone"
    Yayımlanma: 26 Ocak 2010
  3. "Alejandro"
    Yayımlanma: 20 Nisan 2010
  4. "Dance in the Dark"
    Yayımlanma: 26 Temmuz 2010

Müzikal anlamda The Fame Monster, 1970 ve 1980'lerdeki disko, glam rock ve synthpop müzik türlerinin yanı sıra endüstriyel ve gotik müzik türlerini barındırdı. Ayrıca birçok pop albümünün etkisi altında kaldı. Albüm, moda defile ve pistlerinden esinlendi. Gaga'ya göre ise albüm, aşk, seks, alkol ve daha fazlasını içeren şöhretin karanlık tarafı ile ilgilidir. Sözler, canavar metaforları taşır. Hedi Slimane tarafından tasarlanan albüm kapağında Gaga, gotik bir temanın işlendiğini belirtti. Kapak, plak şirketi tarafından kabul edilmedi ancak Gaga şirketi ikna etti. The Fame Monster, müzik eleştirmenlerinden genel anlamda olumlu eleştiriler topladı. Bazı ülkelerde The Fame albümüyle beraber listelerde yer aldı; Almanya, Avustralya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Finlandiya, İrlanda, İsviçre, Polonya ve Yeni Zelanda dâhil olmak üzere birçok ülkede üst sıralara kadar ilerledi. Amerika Birleşik Devletleri'nde Billboard 200 listesinde beş numaraya kadar çıktı, Dans/Elektronik Albümler listesinde zirveye yerleşti.

Çıkış single'ı "Bad Romance", Billboard Hot 100 listesinde iki numaraya kadar yükseldi, dünya genelinde yirmiden fazla ülkenin ulusal listelerinin bir numarasına oturdu. Sonraki iki single "Telephone" ve "Alejandro", birçok ülkede ilk on sıralama içine girdi. Son single "Dance in the Dark" ise yalnızca bazı ülkelerde yayımlandı ve 53. Grammy Ödülleri'nda En İyi Dans Kaydı kategorisinde aday gösterildi. "Monster", "So Happy I Could Die", "Speechless" ve "Teeth" şarkıları, single olmamasına rağmen çeşitli ülkelerde listelere giriş yaptı. The Fame Monster, piyasaya çıktığı günden bu yana çeşitli ödüller kazandı. 53. Grammy Ödülleri'nde toplam altı kategoride aday gösterildi, En İyi Pop Vokal Albüm ödülünün sahibi oldu. Gaga, EP'nin tanıtımı için The Monster Ball Tour adını verdiği turneye çıktı ve Kasım 2009'dan Nisan 2011'e kadar turneyi devam ettirdi.

Arka plan ve gelişim

Bir kulaklık yapımı için Dr. Dre ile iş birliği yapan Gaga, bu iş birliğinin başlarında yeni bir albüm yayımlamayı düşündüğünü ifade etti ve şunları söyledi: "Bence yeniden yayımlanan albümler haksızlıktan ibarettir, [...] bu, sanatçıların gizli şarkılarının, daha önceden bitmiş bir çalışmayla beraber satılarak, önceki çalışmayı dolaşımda tutmak amacı güdülmesi sonucunda ortaya çıkar. Aslen [benim müzik şirketim] benden üç yeni şarkı koymam istenmişti. Ama şimdi daha iyi ve tamamen yeni bir albüm, yani şarkılara değdi."[2] The Fame Monster başlığına ilişkin olarak Gaga, Monster Cable Products ile albümün adı arasındaki benzerliğin bir rastlantı olduğunu belirtti. Şarkıcı, "Monster" şarkısını Mart ayında, yani Dr. Dre ve bu şirketin başkanı olan Noel Lee ile iş birliği için görüşmesinden çok önce yazdığını söyledi.[2] Ayrıca canavarlı filmlerden hoşlandığını ekleyerek "Bir ünlünün yok oluşuna ve toplumda şöhretin bir canavar olması gibi konularla fazla ilgiliyim! Yeni albümüm bu konuda. Yani konsept cuk oturmuş durumda." şeklinde konuştu.[2][3] Gaga, The Fame Monster'da 2008-09 döneminde tecrübe ettiği şöhretin kötü yanlarını vurguladı. Bunu şöyle açıkladı:

"The Fame Monster'ı yazarken, The Fame içinde belirtmediğim her şeye yer vermeye çalıştım. İki yıl boyunca dünyayı gezerken, birkaç canavarla karşılaştım. Bunları albümdeki her şarkıda farklı olarak belirtmek istedim. 'Seks Canavarı Korkum', 'Alkol Canavarı Korkum', 'Aşk Canavarı Korkum', 'Ölüm Canavarı Korkum', 'Yalnızlık Canavarı Korkum', vb... Doğu Avrupa'da çok geceler geçirdim. Bu albüm de endüstriyel/gotik bir tarza sahip, 90'ların dans şarkılarından ve 80'lerin melankolik söz yazım dehasından izler taşıyan bir pop deneyimi. Bu şarkılardan bazılarını yumuşak moda defileleri izlerken yazdım. O yüzden şarkı sözlerinin onları hedef aldığını belirtebilirim."[4]

Gaga, albümdeki şarkıların para ve şöhretten ziyade, bununla alakalı her şeyin arasında var olan ilişkileri işlemekte olduğunu ve albümü tamamen hayranlarına adadığını belirtti.[4] The Fame ile The Fame Monster arasındaki ruh hâllerini, birbirlerinin karşıtı olarak tanımladı ve bunları sırasıyla Yin ve yang ile karşılaştırdı. Albümü geliştirirken kendiyle bir ikilem içinde kaldığını MTV'ye verdiği bir demeçte şu şekilde açıkladı: "Gelecek için hazırım, ama geçmişin yasını tutuyorum. [...] Bu geçiş dönemlerinde yaşanan gerçek bir durum—bazı şeylerin gitmesine izin verirsiniz. Bunlara ölüm gibi üzülürsünüz ve yolunuza devam edersiniz. İşte albüm bu tarz bir şey."[5] Kuzey Amerika'da The Fame Monster albümü, sekiz şarkılık haliyle 23 Kasım 2009'da satışa sunuldu. Gaga, bu albümün deluxe sürümünde, ilk albümü The Fame'in şarkılarının tamamına da yer verdi.[4] İlk başta yalnızca bir deluxe sürümün yayımlanması planlandı ancak Gaga, bunun satış maliyetinin yüksek olacağı düşüncesiyle yeni bir disk daha hazırladı.[6]

Kompozisyon
"Evet, babamın aort kapağında yani kalbinde yaklaşık on beş yıldır sorun var[dı]. Uzun bir süredir de kalbi, vücuduna kanın üçte birini pompalıyordu. Babam buna boyun eğmişti. Ameliyat olmayacağı gibi, bana ve anneme hayatının öylece sürüp gideceğini söylüyordu. [...] Sonunda ameliyat olacağı zaman ben turnedeydim ve turneyi terk edemedim. Sonra stüdyoya girdim ve bu şarkıyı, 'Speechless'i yazdım. [...] Babam beni birkaç duble içki içtikten sonra yanına çağırırdı ve ben ne söyleyeceğimi bilemezdim. Söyleyecek bir şeyim yoktu ve onu kaybetmekten, onu kaybederken yanında olamamaktan çok korktum. [...] Bu şarkıyı ona bir özür olarak yazdım."[7]

Lady Gaga, "Speechless" hakkında.

The Independent, albümün tek renkli kapağı ile haçlı sembole sahip başlık yazısı ile gotik bir havaya sahip olduğunu belirtti ve ilk single "Bad Romance"in albümün geri kalanı için işaret verdiğini ekledi. Şarkının nakaratı Boney M grubundan izler taşırken, bestesi Depeche Mode'un 1986'da yayımladığı beşinci stüdyo albümü Black Celebration'a benzerlikler gösterir.[8][9] "Monster" ("He ate my heart..."; Türkçe: "Kalbimi yedi..."), "Teeth" ("Take a bite of my bad-girl meat..."; Türkçe: "Kötü-kız etimden bir ısırık al") ve "Dance in the Dark" ("Silicone, saline, poison, inject me..."; Türkçe: "Silikon, tuz, zehir, bana enjekte et...") gibi şarkılar genel olarak zombi eğretilemeleri taşır. Sonuncusunun sözleri, yaşamı trajik şekilde son bulan bazı ünlülerin isimlerine yer verir: Marilyn Monroe, Judy Garland, Sylvia Plath, Prenses Diana, Liberace ve JonBenét Ramsey.[8][10] "Monster", kekeleyen elektronik yaylılar ve ağır vurmalılar barındırır.[11] "Speechless", 1970'lerin rock müziklerindeki küfürlü ilişkilere değinen sözlere ve müzikal açıdan gitar bağlarına sahiptir. Bu nedenle şarkı, PopMatters'a göre, Freddie Mercury ve dolayısıyla Queen grubunun çalışmalarıyla karşılaştırılabilir.[11] Ron Fair tarafından yapımı üstlenilen şarkı,[12] vurmalılar, gitarlar, baslar gibi tamamen canlı müzik aletleriyle kaydedildi. Ayrıca, Gaga şarkıda piyano çaldı.

Albümde beşinci sırada yer alan "Dance in the Dark", seks yaparken utanan bir kızı konu alır. Gaga, şarkı hakkında şöyle bir yorum yaptı: "O, erkek arkadaşının kendisini çıplak görmesini istemiyor. Özgür olacak, içindeki hayvanı ortaya çıkaracak, ama yalnızca ışıklar söndüğünde."[13] "So Happy I Could Die" şarkısı ise "I love that lavender blonde/ The way she moves the way she walks/ I touch myself, can't get enough." (Türkçe: "Bu lavanta sarışını seviyorum/ Hareket edişi, yürüyüşü/ Kendime dokunuyorum, yetinemiyorum.") gibi sözlerle cinsel istek ve hareketlere değinir. Esasen bir aşk şarkısıdır, auto-tune efekti barındırır ve şarkıda Gaga'nın vokalleri sakindir.[8][9][10] "

Alejandro", ABBA ve Ace of Base gibi grupların müziklerini derleyen bir besteye sahiptir, Latin erkeklerden oluşan bir haremi defetmeyi işleyen sözler barındırır. Beyoncé düeti "Telephone"'da, sevgilisiyle konuşmaktan ziyade dans etmeyi tercih eden imgeler yer alır.[10] Geçiş bölümleri hızlıca söylenen şarkıda çift vuruşlar yer alır.[10] Gaga, bu şarkıda kendinde bulunan boğulma korkusunu işledi ve şu yorumu yaptı: "Bir daha eğlenemeyeceğim korkusu. Çünkü işimi çok seviyorum, dışarı çıkıp eğlenmeye çok az zaman bulabiliyorum." Şarkıdaki telefon sadece fiziksel bir telefon olmanın ötesinde, sanatçının zihninde sürekli ona çalışmasını söyleyen bir insan sesidir.[14] Son şarkı olan "Teeth", gospel müzik izleri taşır ve sözleri sadomazoşizm tarzındadır.[10]

Yayımlanma ve albüm kapağı

Aslen The Fame albümünün çift disklik yeni bir sürümü olarak yayımlanması düşünülen albümün, Gaga'nın 12 Kasım 2009'da MTV'ye verdiği bir demeçle başlı başına yeni bir albüm olarak satılacağı duyuruldu. Daha sonraları sanatçı, The Fame Monster albümünün deluxe sürümünün ve Fame Monster adıyla super deluxe paketinin 15 Aralık 2009'da yayımlanacağını belirtti. Super deluxe sürüm, Gaga'nın moda konusunda iş birliği yaptığı Haus of Gaga topluluğunun işlerinin ve sanatçının bir tutam saçının bulunduğu bir derleme çalışmasıdır.[15] Gaga bu tercihi şu şekilde aktardı:

"The Fame Monster'ı bestelediğim yaratıcı yolculuğun tam ortasında aklıma birden bunun ikinci albümüm olduğu geldi. [...] Bu EP'ye ekleme ya da çıkartma yapamazdım. Bu tamamen bir konseptin parçaları ve müzikal olarak iki ayak üzerinde durabilirler. Bunun The Fame'e ihtiyacı yoktu. İlk albümümü edinmemiş olanlar için, koleksiyon yapmak üzere çift disklik bir sürümün ve Haus of Gaga'nın sanatsal işlerinin bulunduğu bir paket satışa sunacağım."[15]

3 Mayıs 2010'da, The Fame Monster'ın USB bellek aygıtı olarak satılan sınırlı sayıdaki sürümü yayımlandı. Bu sürümde The Fame Monster albümündeki single'ların sansürsüz videoları, dokuz remiks, sekiz video klip, dijital albüm kitapçığı, single düzenlemeleri ve fotoğraf galerisi yer aldı.[16] Albümün her iki kapağı da tasarımcı ve fotoğrafçı Hedi Slimane tarafından çekildi. Bu kapaklardan birinde Gaga, sarı saçlı ve siyah ceketli görünürken; öbüründe siyah saçlı ve gözünden göz kalemi dökülürken görünmektedir.[17] Bu kapakların tasarımı hakkında Gaga, albümün konsepti gereği görünümün, yaptığı her şeyden daha karanlık olması için çalıştığını belirtti.[5] Ancak başta sanatçının müzik şirketi, siyah saçlı olan kapağı fazla gotik buldu ve bunun daha az popa benzediğini belirtti. Gaga buna karşılık olarak şunları söyledi:

"Siz popun ne olduğunu bilmiyorsunuz, çünkü geçen yıl herkes bana benim pop olmadığımı söylüyordu. Şimdi bakın ve bana popun ne olduğunu söylemeyin. [...] Bu eğlenceli, çünkü savaşa savaşa iki kapağı tamamladım. Çünkü bu yin ve yang sunumunu bu kapaklarla yapmalıydım. [...] Çok parıltılı ve o diğer sarışın kızlar gibi kendini ovan bir tarza sahip olsun istemedim. Hayranlarımın bu kapağa bakarak 'Onun hissettiklerinin aynısını hissediyorum' demesini istiyorum."[12]

Eleştiriler
Profesyonel değerlendirmeler
Toplam derece
Kaynak Derece
Metacritic 78/100[18]
Eleştiri dereceleri
Kaynak Derece
Allmusic [19]
Robert Christgau A–[20]
The Daily Telegraph [21]
Los Angeles Times [22]
NME 8/10[23]
The Observer [24]
Pitchfork Media 7.8/10[25]
Rolling Stone [26]
Slant Magazine [10]
Spin 6/10[27]

The Fame Monster müzik eleştirmenlerinden genel anlamda olumlu eleştiriler topladı. Metacritic, on dört yorumcunun albümü değerlendirmesi sonucunda 100 üzerinden 76 vererek, genel olarak olumlu eleştiriler yayımladı.[18] Slant Magazine'den Sal Cinquemani, albümün Gaga için büyük bir sıçrayış olmadığını; fakat küçük, geçici bir ilgi uyandırdığını belirtti. Bunun yanında şöyle bir yorum yaptı: "Gaga'nın başkalarına karşı mahremliği reddetmesinin ardında yatan öğretici şeyler var."[10] The Independent gazetesinden Simon Price, albümü "kendi başına yeni bir sanat parçası" olarak tanımladı.[8] The Observer gazetesinden Kitty Empire, albümü "görkemli bir şekilde harmanlanmış" olarak niteledi.[24] The Times gazetesinden Sarah Hajibagheri, albümden bir hayal kırıklığı olarak bahsetti ve ritimden yoksun olduğunu yazdı.[28] Spin dergisinden Josh Modell, Gaga için "samimi öykü anlatan baladlara ulaştığında [...] sesleri kaybediyor" yorumunu yaptı.[27] PopMatters dergisinden Evan Sawdey ise albümü "Gaga'ya yeni kitleler katmayacak belki ama, bu onun milyonlarca hayranına bir şeyi kanıtlayacak: Gaga aynı şeyleri tekrar tekrar yapmaktan memnun görünüyor. [...] Bu albümle beraber Gaga'nın pop-nirvanasına ulaşması veya ulaşmak istediği yere karar vermesinde birkaç hata yapma şansı daha var. Gaga hedefine daha yakınlaştı." şeklinde yorumladı.[11]

Los Angeles Times gazetesinden Mikael Woods, albümde "Gaga'nın yaratıcı hırsını ve biçimsel görünümünü kanıtlamaya devam ettiğini" yazdı.[22] Rolling Stone yazarlarından Jon Dolan, albüm için "Diskin yarısı Madonna artıklarından ibaret, ama konsept sahibi şöhret canavarlarının özgünlük diye bir derdi yok." yorumunu yaptı.[26] USA Today gazetesinden Edna Gundersen "Albümde Gaga'nın soğuk ve mesafeli tarzı ile görünürdeki gerçek insan ilişkilerinden kaçan tavırları sinir bozucu bir boşluk yaratıyor. Yenilik yaratan bir zeka, pop-elektro tuhaflıkları ve ilgi bekleyen kaçık tiyatral hareketler ile, kalpte bize bir yer yok." şeklinde bir eleştiri sundu.[29] The Daily Telegraph için yazan Neil McCormick albüm için şöyle bir yorum yaptı: "Albüm bastırılamaz kalitede ve dolu dizgin. [...] Her ne kadar The Fame kadar tema açısından bütünleşmemiş olsa da, Gaga'nın şen şakrak enerjisi, kalın ezgileri ve neredeyse komik kaçan acımasız sansasyonelliği ilginç geliyor."[21] MSN Music'ten Robert Christgau, albüme A- vererek[20] "Sıradan çeşitte iyi kayıtlar, müzikal mikro pazarlama ve aşırı üretkenlik için büyük bir lüks. Bunun estetiğine açık olan herkes, albümün yarısından çoğunu beğenecektir." yorumunu yaptı.[30]

Ödülleri

The Fame Monster sayesinde Gaga, 2010'daki 21. GLAAD Medya Ödülleri'nde "En Göze Çarpan Sanatçı" ödülünün sahibi oldu.[31] Albüm ve içindeki şarkılar 53. Grammy Ödülleri'nde altı ödül için aday gösterildi. EP, Yılın Albümü ile En İyi Pop Vokal Albüm kategorilerinde adaylık aldı; En İyi Pop Vokal Albüm ödülünü kazandı.[32][33] "Bad Romance", En İyi Kadın Pop Vokal Performansı ve En İyi Kısa Video Klip ödüllerini kazandı. "Telephone" En İyi Pop Vokal İş Birliği kategorisinde, "Dance in the Dark" En İyi Dans Kaydı kategorisinde aday gösterildi ancak ödülleri alamadı.[33][34]

Ticari performansı

Satışa sunulduğu ilk hafta içinde, sadece The Fame Monster diskini bulunduran albüm 174.000 satış rakamıyla Amerika Birleşik Devletleri'nde beş numaraya kadar yükselirken, içinde The Fame albümünü de barındıran çift disklik albüm 151.000 satış rakamıyla altıncı sıraya yükseldi.[35] Ayrıca 65.000 satışla Top Digital Albums listesinin zirvesine oturdu. Albümdeki sekiz şarkıdan yedisi de Hot Digital Songs listesine giriş yaptı.[36] Bunun yanı sıra albüm, ABD Dans/Elektronik Albümler listesinde Gaga'nın önceki albümü The Fame'i yerinden ederek bir numaraya yerleşti.[37] Ocak 2010'da ABD'de bir milyon kopya satış rakamını geçmesi üzerine Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği (RIAA) tarafından platin sertifika ile ödüllendirildi.[38] Nielsen SoundScan verilerine göre, Mart 2014 itibarıyla aynı ülkede 1.585 milyon kopyanın üzerinde satış gerçekleştirdi.[39] Albüm, Canadian Albums Chart'ta altı numaraya kadar ilerledi.[40]

Avustralya'da başta bir önceki albümle beraber listeye giren The Fame Monster, daha sonra ayrı bir albüm olarak değerlendirildi. Ülkenin ulusal listesine girişinden on sekiz hafta sonra bir numaraya yükseldi ve 210.000 kopya satış rakamı sayesinde Avustralya Kayıt Endüstrisi Birliği (ARIA) tarafından üç kez platin sertifika ile ödüllendirildi.[41][42] Japonya'da kendi başına listeye girdi ve Oricon listesinde yedi numaraya kadar yükseldi; 577.000 üzerinde kopya sattı.[43][44]

Birleşik Krallık'ta The Fame Monster, The Fame ile birlikte yalnızca deluxe hâliyle satışa sunuldu, bu nedenle The Fame albümünün altında listelere girdi ve 3 Ocak 2010'da iki numaraya kadar yükseldi.[45] Albümde yer alan sekiz şarkının tamamı, ülkenin single listesinde ilk 110 sıralama içinde yer aldı.[46] Albüm, 28 Şubat 2010'da ülkede bir numaraya yükselerek, önceleri dört hafta bir numarada kalan The Fame albümünün üzerine bir beşinci hafta daha bir numarada kaldı. Aralıklarla hepsi birer haftalık olmak üzere iki kez daha listenin zirvesine yükseldi.[45] Ayrıca European Top 100 Albums listesinde 13 numaraya kadar ilerledi ve Avrupa'da üç milyonun üzerinde kopya satması sayesinde Uluslararası Fonogram Endüstrisi Federasyonu (IFPI) tarafından üç kez platin sertifika ile ödüllendirildi.[47][48]

Single'lar
Gaga, "Bad Romance"i Good Morning America'nın bir parçası olan "Summer Concert Series"'te seslendirirken.

"Bad Romance", albümün ilk single'ı olarak yayımlandı.[3] 3 Ekim 2009'da şarkının bir bölümü, Saturday Night Live programında "Poker Face" ve "LoveGame" şarkılarıyla beraber seslendirildi.[49][50] Tamamı ise ilk kez, moda tasarımcısı Alexander McQueen'in İlkbahar/Yaz 2010 Paris Moda Haftası'ndaki defilesinin 6 Ekim 2009'daki finalinde seslendirildi.[51] 27 Ekim 2009'da dijital ortamda single olarak yayımlanan şarkı, Canadian Hot 100, European Hot 100, German Singles Chart ve UK Singles Chart'ın yanı sıra Avusturya, Bulgaristan, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Macaristan, Norveç, Romanya ve Slovakya ulusal listelerinde bir numaraya çıktı; Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Belçika, İsviçre ve Yeni Zelanda'da iki numaraya kadar ilerleyebildi.[52][53] 13 Şubat 2011'de single, 53. Grammy Ödülleri'nde En İyi Kadın Pop Vokal Performansı Ödülü'nü kazandı; video klibi ise En İyi Kısa Video Klip Ödülü'nün sahibi oldu.[33]

"Telephone", albümün ikinci single'ı olarak seçildi.[54] Şarkıda Gaga'ya, Amerikalı R&B şarkıcısı Beyoncé eşlik etti. Gaga, şarkıyı ilk kez 2010 BRIT Ödülleri kapsamında Alexander McQueen'in anısına "Dance in the Dark" ile beraber seslendirdi.[55] Şarkıya çekilen video klip, 11 Mart 2010 tarihinde E! News'te gösterime girdi.[56] Bir demecinde Gaga, kısa film formatındaki bu klibin, kendisinin önceki şarkılarından "Paparazzi"nin klibinin devamı olduğunu belirtti. "Telephone", müzik eleştirmenleri tarafından The Fame Monster'ın öne çıkan eserlerden biri olduğu gerekçesiyle övüldü ve single olarak yayımlanmadan önce de birçok ülkede listelere girdi. 22 Mart 2010'da Birleşik Krallık'ta bir numaraya yükselerek, Gaga'nın bu ülkede zirveye yükselen dördüncü single'ı oldu. Bunun yanı sıra Billboard Hot 100'da üç numaraya kadar tırmandı ve Gaga'nın bu listede ilk on içine giren altıncı şarkısı oldu.[57] Ayrıca ABD Pop Songs listesinde de bir numaraya yükselerek, şarkıcının altıncı ardışık bir numaraya yükselen şarkısı oldu. Böylece Gaga, 1992'den bu yana yayımlanan, radyo çalınmalarının esas alındığı Nielsen BDS tabanlı bu listede Beyoncé ve Mariah Carey ile beraber en çok bir numaraya sahip olan şarkıcı unvanını elde etti.[58] "Telephone", Grammy Ödülleri'nde En İyi Pop Vokal İş Birliği kategorisinde aday gösterildi.[34]

"Alejandro", albümün üçüncü single'ı olarak satışa sunuldu. Gaga'nın plak şirketi, aslen "Telephone"un ardından üçüncü single olarak "Dance in the Dark" şarkısının yayımlanmasını planladı. Gaga, üçüncü single seçimini "Alejandro"dan yana kullandı ve şirketine danışmadan üçüncü single olarak yayımladı. "Alejandro"nun üçüncü single olması sebebiyle, Gaga ile plak şirketi arasında tartışma çıktı. Şarkıcı, aldığı kararı, Twitter'daki hesabı üzerinden "Alejandro is on the radio. Fuck it sounds so good, we did it little monsters." (Türkçe: "Alejandro radyoda. Kahrolası kulağa hoş geliyor, küçük canavarlar başardı.") şeklinde duyurdu.[59][60] Single, resmî olarak 20 Nisan 2010'da ABD radyolarına gönderildi.[61] "Alejandro", Avustralya ve Kanada ulusal listesinde ilk beş içinde yer aldı, diğer birçok ülkede ise ilk on sıralama içine girdi.[62] Amerika Birleşik Devletleri'nde Billboard Hot 100'da beş numaraya kadar yükseldi ve Gaga'nın bu listede ilk on içinde yer alan yedinci single'ı oldu.[63]

"Dance in the Dark", albümün dördüncü ve son single'ı olarak Avustralya, Fransa ve Yeni Zelanda'da yayımlandı. Aslen, The Fame Monster'a geri sayım kapsamında iTunes üzerinden bir tanıtım single'ı olarak satışa sunuldu. 9 Kasım 2009 itibarıyla Birleşik Krallık'ın iTunes mağazasında "Alejandro" ile beraber indirilebildi. İlk olarak şarkının albümden çıkan üçüncü single olarak dünya genelinde yayımlanması planlansa da Gaga, bunun için "Alejandro"yu seçti.

Tanıtım
Ana madde: The Monster Ball Tour
Gaga, "Speechless" şarkısını Tokyo'da seslendirirken.

The Fame Monster albümünün tanıtımları ilk defa Saturday Night Live gösterisinde Gaga'nın "Bad Romance" şarkısının piyano sürümünü seslendirmesiyle başladı. Gaga, albüm tanıtımı için It's On with Alexa Chung ve Almanya'da yayınlanan Wetten, dass..? gibi programlar da dâhil olmak üzere birçok televizyon programına katıldı. 16 Kasım 2009'da "Speechless" şarkısını, Los Angeles Çağdaş Güzel Sanatlar Müzesi'nin otuzuncu yıl dönümü kutlamalarında seslendirdi, sanatçı Francesco Vezzolli ve Rusya'daki Bolşoy Bale Akademisi ile iş birliği yaptı.[64] Aynı gün Gaga, CW kanalında yayınlanan Gossip Girl dizisinin "The Last Days of Disco Stick" bölümüne konuk oldu. Burada "Bad Romance"i seslendirirken, "Alejandro", "Dance in the Dark" ve "Telephone" gibi albümün diğer şarkıları da bölüm boyunca yer yer çaldı.[65] Şarkı ayrıca 2009 Amerikan Müzik Ödülleri, The Jay Leno Show ve The Ellen DeGeneres Show gibi programlarda da seslendirildi.[66][67][68] 15 Ocak 2010'da The Oprah Winfrey Show'a katılan Gaga, "Monster", "Bad Romance" ve "Speechless" şarkılarından oluşan bir potpori seslendirdi.[69] 52. Grammy Ödülleri töreninde, Elton John ile beraber "Poker Face", "Speechless" ve "Your Song" şarkılarını seslendirerek gösteriyi açtı.[70] 16 Şubat 2010'da 2010 BRIT Ödülleri'ne katılan sanatçı, Alexander McQueen anısına önce "Telephone"un balad sürümünü, daha sonra da "Dance in the Dark"ı seslendirdi.[71] Mart 2010'da "Bad Romance" ve "Monster", The Fame albümündeki "Just Dance" ve "Poker Face" şarkılarıyla birlikte Rock Band video oyunu serisi için indirilebilen içeriğe dâhil edildi.[72]

Daha önceleri Gaga, Kanye West ile beraber bir turneye katılacağını belirtti. Bu turne Fame Kills: Starring Kanye West and Lady Gaga adıyla tanıtılacaktı.[73] Ancak West, Taylor Swift ile 2009 MTV Video Müzik Ödülleri'nde yaşadığı olaydan sonra, müziğe bir süre ara vereceğini açıkladı. Bu bildirinin ardından tüm turne tarihleri iptal edildi. Daha sonraları Gaga, The Fame Monster'ı ve ilk albümü The Fame'i tanıtmak amacıyla tek başına ayrı bir turne düzenleyeceğini belirtti.[74] The Monster Ball Tour adı verilen turne, albümün yayımlanmasından dört gün sonra, Kasım 2009'da başladı ve Nisan 2011'e kadar devam etti. Turne kapsamında Kid Cudi ve Jason Derulo gibi şarkıcılar, konser açılışlarında Gaga'ya eşlik etti.[75] Gaga, turneden "gelmiş geçmiş ilk pop-elektro operası" şeklinde bahsetti.[75]

Gaga ve yapım ekibi, gösterideki her şeyi içine sığdıran çerçeveye benzeyen bir sahne tasarladılar. Gaga bu tasarımla yaratıcılığını kontrol edebileceğini düşündü.[76] Albümde Gaga'nın yıl boyunca karşı karşıya kaldığı paranoyalar ele alındığından, gösterinin ana teması evrim oldu; Gaga gösteri ilerledikçe büyüme gösterdi.[77] Gaga sahnenin tasarımını içi oyulmuş bir televizyon ile kıyasladı. Kanye West ile yapmayı planladığı turneden ögeler bazı yerlerde kullanıldı.[78] Turnenin şarkı listesi şarkıcının ilk albümü The Fame'deki ve The Fame Monster'daki şarkılardan oluştu. 2010'daki gösteriler için Gaga, turnenin yenilenmeye ihtiyacı olduğunu çünkü orijinal gösterinin çok kısa bir sürede hazırlandığını belirtti. Yenilenen gösterilerde New York teması kullanıldı ve Gaga ile arkadaşlarının Monster Ball'a giderken şehirde kaybolmaları tasvir edildi.[78] Gösteri dört bölüme ayrıldı; beşinci bölüm tekrar bölümü oldu. Her bölümde Gaga başka bir kıyafet giydi ve bir sonraki bölüme geçilirken Gaga'nın gotik ve iddialı pozlarından oluşan video görüntüleri gösterildi. 2009'daki gösteriler Gaga'nın ışıklı bir labirentin arkasında belirmesiyle başladı.[79] Devamında akustik piyano çalındı ve silahlardan yapılan kostümler, Mısır tarzı başlıklar[80] ve peri masalı karakteri Rapunzel'in saç modelinin kullanıldığı danslar sergilendi.[81] Yenilenmiş gösteriler daha fazla tiyatral hareketlerden ve ateş çıkaran sütyen, klavyeye dönüşen araba ile devasa bir yarı fener balığı yarı ahtapotun kullanıldığı sahne donanımlarından oluştu.[82] Eleştirmenler gösteriyi beğendiler ve Gaga'nın vokal yeteneği ile tarz ve moda anlayışını övdüler. Ayrıca Madonna gibi sanatçıların turneleriyle kıyasladıkları gösterinin görkemli ve tiyatral yönünden etkilendiler.[83]

Şarkı listesi
No. BaşlıkŞarkı yazar(lar)ıYapımcı(lar) Süre
1. "Bad Romance"  
 4:54
2. "Alejandro"  
  • RedOne
  • Gaga
 4:34
3. "Monster"  
 4:10
4. "Speechless"  Lady Gaga
 4:31
5. "Dance in the Dark"  
  • Garibay
  • Gaga[a]
 4:49
6. "Telephone" (Beyoncé ile düet)
  • Jerkins
  • Gaga[a]
 3:41
7. "So Happy I Could Die"  
  • Gaga
  • RedOne
  • Space Cowboy
  • RedOne
  • Gaga
  • Space Cowboy
 3:55
8. "Teeth"  
  • Gaga
  • Taja Riley
 3:41
Toplam süre:
 34:15
Notlar
  • ^a ortak yapımcı

Yapım görevlileri

Yapım görevlileri, The Fame Monster albüm kitapçığından alınmıştır.[1]

Listeler

Sertifikalar
Ülke Sertifika
ABD Platin[38]
Avrupa 3× Platin[48]
Avustralya 3× Platin[122]
Belçika 2× Platin[123]
Brezilya 2× Platin[124]
Danimarka 2× Platin[125]
Endonezya 5× Platin[126]
Finlandiya Platin[127]
Fransa 2× Platin[128]
KAÜİK Altın[129]
Kolombiya Platin[130]
İsveç Platin[131]
İtalya Multi-Platin[132]
Japonya 2× Platin[133]
Polonya Elmas[134]
Rusya 4× Platin[135]
Yunanistan Platin[136]

Yayımlanma tarihleri
Ülke Tarih Format Şirket Sürüm(ler)
Japonya 18 Kasım 2009[137] CD, dijital indirme Universal Music Deluxe
İtalya[138]
Avusralya 20 Kasım 2009[139][140][141] Deluxe, Sınırlı
Şili Standart, Deluxe
Almanya
İrlanda Deluxe
Amerika Birleşik Devletleri 23 Kasım 2009[142] Interscope, Streamline, Kon Live, Cherrytree
Birleşik Krallık Polydor
Kanada Universal Music
Arjantin[143]
Kanada 1 Aralık 2009[144] Standart
Kolombiya[145] 4 Aralık 2009[146] CD Universal Music, Interscope
Amerika Birleşik Devletleri 15 Aralık 2009[147] Kutu set Interscope, Streamline, Kon Live, Cherrytree Super Deluxe
LP Standart
Avustralya 18 Aralık 2009[148] Dijital indirme Universal Music Standart (Explicit)
21 Aralık 2009[149] CD
Amerika Birleşik Devletleri 26 Ocak 2010[150] Dijital indirme Interscope, Streamline, Kon Live, Cherrytree
Çin 1 Şubat 2010[151] CD Universal Music Standary
Japonya 16 Nisan 2010[152] CD + DVD Universal Music Standary (Explicit)
Dünya geneli 3 Mayıs 2010[16] USB bellek Interscope, Streamline, Kon Live, Cherrytree Sınırlı (Explicit)
İtalya 8 Haziran 2010[153] CD Universal Music Sınırlı Kitap Kabı
Almanya 22 Ekim 2010[154][155] CD Standart (Explicit)
20 Kasım 2010[156] Dijital indirme

Kaynakça
  1. The Fame Monster (albüm kitapçığı). Lady Gaga. Interscope Records. 2009. B0013535-72.
  2. Carpenter, Ellen (1 Ekim 2009). "Lady Gaga Unleashes "Monster" With Dr. Dre: Headphones First, Song Next?". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X.
  3. Harding, Cortney (1 Ekim 2009). "Lady Gaga: First Lady". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2009.
  4. Press Release (8 Ekim 2009). "Lady Gaga Returns With 8 New Songs on The Fame Monster". Yahoo!. 11 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009.
  5. Vena, Jocelyn; Calloway, Sway (23 Kasım 2009). "Lady Gaga Gets 'Dark' On The Fame Monster". MTV. MTV Networks. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
  6. Dinh, James (10 Kasım 2009). "Lady Gaga's Fame Monster: New Songs To Be Released On Single CD". MTV. MTV Networks. Erişim tarihi: 10 Kasım 2009.
  7. Vena, Jocelyn (23 Kasım 2009). "Lady Gaga Says She Wrote 'Speechless' As 'Plea' To Father". MTV. MTV Networks. 26 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
  8. Price, Simon (22 Kasım 2009). "Album: Lady Gaga, The Fame Monster (Polydor)". The Independent. BK. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  9. Lester, Paul (20 Kasım 2009). "Lady Gaga The Fame Monster Review". BBC. BBC Online. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  10. Cinquemani, Sal (18 Kasım 2009). "Lady Gaga: The Fame Monster". Slant Magazine. 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2009.
  11. Sawdey, Evan (23 Kasım 2009). "Lady Gaga: The Fame Monster < Reviews". PopMatters. 20 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  12. Hiatt, Brian (21 Ekim 2009). "Inside The Monster Ball: Lady Gaga Reveals Plans for Ambitious New Tour". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X.
  13. Ditzian, Eric (16 Aralık 2009). "Lady Gaga Explains Real Meaning Of 'Dance In The Dark'". MTV. MTV Networks. 2 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2009.
  14. Vena, Jocelyn (25 Kasım 2009). "Lady Gaga Explains Inspiration Behind Beyonce Collabo, 'Telephone'". MTV. MTV Networks. 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009.
  15. Vena, Jocelyn (13 Kasım 2009). "Lady Gaga Is 'Honoring' Fans With Cheaper Fame Monster". MTV Networks. 15 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2009.
  16. "The Fame Monster Limited Edition USB Drive". LadyGaga.com. 21 Nisan 2010. 4 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2010.
  17. Lamb, Bill (10 Ekim 2009). "Lady GaGa Shows Off The Fame Monster Cover Art". About.com. Erişim tarihi: 13 Ekim 2009.
  18. "The Fame Monster Reviews". Metacritic. CBS Interactive. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  19. Erlewine, Stephen Thomas (25 Kasım 2009). "Lady Gaga – The Fame Monster Overview". Allmusic. Rovi Corporation. Erişim tarihi: 25 Kasım 2009.
  20. Christgau, Robert (Mart 2010). "Consumer Guide". MSN Music. 16 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2010.
  21. McCormick, Neil (27 Kasım 2009). "Lady GaGa: The Fame Monster, CD review". The Daily Telegraph. BK. 30 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009.
  22. Wood, Mikael (23 Kasım 2009). "Album review: Lady Gaga's The Fame Monster". Los Angeles Times. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
  23. Patashnik, Ben (3 Aralık 2009). "Album review: Lady Gaga – The Fame Monster (Polydor)". NME. BK: IPC Media. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2013.
  24. Empire, Kitty (22 Kasım 2009). "Lady Gaga: The Fame Monster". The Guardian. BK. 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  25. Plagenhoef, Scott (13 Ocak 2009). "Album review: Lady Gaga – The Fame Monster". Pitchfork Media. 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009.
  26. Dolan, Jon (23 Kasım 2010). "The Fame Monster by Lady GaGa". Rolling Stone. Jann Wenner. Erişim tarihi: 30 Ekim 2010.
  27. Modell, Josh (30 Kasım 2009). "Lady Gaga, The Fame Monster (Cherrytree/Interscope)". Spin. ABD: SPIN Media LLC. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2011.
  28. Hajibagheri, Sarah (21 Kasım 2009). "Lady GaGa: The Fame Monster". The Times. BK. 3 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  29. Gundersen, Edna (23 Kasım 2009). "Lady Gaga's 'Fame Monster' is so cool, it's cold". USA Today. 27 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
  30. Christgau, Robert. "CG Keys to Icons: Grades 1990". RobertChristgau.com. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2010.
  31. "21st Annual GLAAD Media Awards –English Language Nominees". Gay & Lesbian Alliance Against Defamation. 20 Şubat 2010. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2010.
  32. Grein, Paul (1 Aralık 2010). "Eminem, Lady A Lead Grammy Noms". Yahoo! Music. Yahoo! Inc. 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2010.
  33. "53rd annual, Grammy awards: The winners list". The Marquee Blog. CNN. 13 Şubat 2011. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2011.
  34. Farber, Jim (3 Aralık 2010). "Eminem Leads Grammy Nominations". The New York Times. 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010.
  35. Pietrolungo, Silvio (2 Aralık 2009). "Susan Boyle Sees Dream Soar To No. 1 On Billboard 200". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2009.
  36. Grein, Paul (2 Aralık 2009). "Week Ending Nov. 29, 2009: Women Take Charge". Yahoo!. 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2009.
  37. "Billboard Dance/Electronic Albums". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 12 Aralık 2009. 12 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2009.
  38. "Searchable Database – RIAA – Lady Gaga". Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği. 7 Ocak 2010. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2010.
  39. Trust, Gary (30 Mart 2014). "Ask Billboard: Lady Gaga's Biggest Hot 100 Hits". Billboard. Prometheus Global Media. 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014.
  40. "Canadian Albums Chart: Week Ending January 20, 2010". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 30 Ocak 2010. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2010.
  41. "Lady Gaga – The Fame Monster (album)". Australian Recording Industry Associationaustralian-charts.com. 12 Nisan 2010. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2010.
  42. "ARIA Charts – Accreditations – 2010 Albums". Australian Recording Industry Association. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010.
  43. "Japanese Oricon Top 30 Albums". Oricon (Japonca). 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2010.
  44. "【オリコン】ガガ、アヴリル以来2作連続50万枚突破　11年海外歌手暫定首位" (Japonca). Oricon. 26 Temmuz 2011. 6 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2011.
  45. "Lady Gaga – The Fame positions". The Official Charts Company. ChartStats.com. 30 Kasım 2009. 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2009.
  46. "Lady Gaga and Beyoncé – Telephone". The Official Charts Company. ChartStats.com. 30 Kasım 2009. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2009.
  47. Sexton, Paul (4 Şubat 2010). "Lady Gaga, Ke$ha Rule Euro Charts". Billboard. Nielsen Business Media, inc. Erişim tarihi: 5 Şubat 2010.
  48. "IFPI Platinum Europe Awards – Q4 2010". International Federation of the Phonographic Industry. Temmuz 2010. 27 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2010.
  49. Reporter, RS (29 Eylül 2009). "Lady Gaga Readies New Single for "SNL," "The Fame" Re-Release". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X.
  50. Reporter, RS (5 Ekim 2009). "Lady Gaga Fights Madonna, Debuts "Bad Romance" on "Saturday Night Live"". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X. Erişim tarihi: 7 Ekim 2009.
  51. "SHOWstudio presents Alexander McQueen S/S10 Live". SHOWstudio.com. 7 Ekim 2009. 11 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2009.
  52. Pietroluongo, Silvio (5 Kasım 2009). "DeRulo Tops Hot 100 But Swift Swoops In". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2009.
  53. "Canadian Hot 100 – Week of November 14, 2009". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 14 Kasım 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2009.
  54. "Chartifacts – Week Commencing: November 30, 2009 Issue #1031" (PDF). ARIA Charts Pandora.nla.gov.au. 30 Kasım 2009. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2009.
  55. Vena, Jocelyn (16 Şubat 2010). "Lady Gaga Pays Tribute To Alexander McQueen At Brit Awards". MTV (MTV Networks). 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2010.
  56. Vena, Jocelyn (8 Mart 2010). "Lady Gaga's 'Telephone' Video To Premiere Thursday Night". MTV (MTV Networks). 10 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2010.
  57. Pietrolungo, Silvio (17 Mart 2010). "Rihanna's 'Rude Boy' rules Hot 100". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. Erişim tarihi: 18 Mart 2010.
  58. Trust, Gary (15 Mart 2010). "Lady Gaga, Beyonce Match Mariah's Record". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 13 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2010.
  59. "Lady Gaga – Gaga Still Releasing Alejandro In U.S." contactmusic. 5 Nisan 2010. 2 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010.
  60. "Lady GaGa Will Release Alejandro As Next Single". MTV (MTV Networks). 6 Nisan 2010. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.
  61. "Future Releases". FMQB. 13 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2010.
  62. "Lady Gaga – Alejandro (Song)". Ultratop 50. Hung Medien. 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.
  63. "Billboard – Lady Gaga – Alejandro". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.
  64. Vena, Jocelyn; Vaca, Damien; Elias, Matt (16 Kasım 2009). "Lady Gaga Is 'Fantastic Creature,' Say Fellow Celebs". MTV. MTV Networks. 19 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2009.
  65. Vena, Jocelyn (17 Kasım 2009). "Lady Gaga Performs 'Bad Romance' In 'Gossip Girl' Cameo". MTV. MTV Networks. 20 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2009.
  66. Kung, Michelle (22 Kasım 2009). "American Music Awards 2009: Adam Lambert, Lady Gaga Dazzle". The Wall Street Journal. Dow Jones & Company. 30 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2009.
  67. Dinh, James (24 Kasım 2009). "Lady Gaga Brings S&M 'Bad Romance' To 'Jay Leno Show'". MTV. MTV Networks. 27 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2009.
  68. Vena, Jocelyn (25 Kasım 2009). "Lady Gaga Tells Fans 'It's OK' To Be A Freak". MTV. MTV Networks. 1 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009.
  69. Press, Associated (15 Ocak 2010). "Lady Gaga Performs on 'Oprah,' Pledges Support to Haiti". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. Erişim tarihi: 3 Şubat 2010.
  70. Smith, Elizabeth (1 Şubat 2010). "Elton John gets dirty with Lady Gaga as they duet at the Grammys". Daily Mail. BK: Associated Newspapers. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2010.
  71. Sexton, Paul (17 Şubat 2010). "Lady Gaga Honors Alexander McQueen at Brit Awards". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. Erişim tarihi: 17 Şubat 2010.
  72. "Lady GAGA Makes Her Debut On Rock Band With A Hot Four Pack!". Rock Band. 9 Mart 2010. 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2010.
  73. Kreps, Daniel (11 Eylül 2009). ""Fame Kills Starring Kanye West and Lady Gaga" Tour: First Dates". Rolling Stone. Jann Wenner.
  74. Montogomery, James (1 Ekim 2009). "Kanye West/ Lady Gaga's Fame Kills Tour Canceled". MTV. MTV Networks. 4 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2009.
  75. Herrera, Monica (15 Ekim 2009). "Lady Gaga Announces 'The Monster Ball'". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 18 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2009.
  76. Hiatt, Brian (21 Ekim 2009). "Inside The Monster Ball: Lady Gaga Reveals Plans for Ambitious New Tour". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X. Erişim tarihi: 22 Ekim 2009.
  77. "Lady Gaga's Monster Ball Tour: The Concept". MTV. MTV Networks. 4 Kasım 2009. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2009.
  78. Dinh, James (18 Şubat 2010). "Lady Gaga Dishes On Revamped Monster Ball Tour". MTV. MTV Networks. 20 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
  79. Harrington, Jim (14 Aralık 2009). "Review: Lady Gaga thrills S.F. crowd with strange, sexy show". San Jose Mercury News. MediaNews Group. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2009.
  80. Stevenson, Jane (29 Kasım 2009). "Lady Gaga puts on a Monster show". Toronto Sun. Sun Media Corporation. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009.
  81. Powers, Ann (13 Aralık 2009). "Frank talk with Lady Gaga". Los Angeles Times. Tribune Company. 13 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2009.
  82. Brown, Helen (17 Aralık 2010). "Live Music Reviews: Lady Gaga, O2, review". The Daily Telegraph. Londra. Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
  83. Carter, Lauren (2 Aralık 2009). "Lady Gaga bares her 'Teeth,' 'Poker Face'". Boston Herald. Herald Media Ltd. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2009.
  84. "The Fame Monster (Explicit)". itunes.apple.com. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2010.
  85. "The Fame Monster (Clean)". itunes.apple.com. 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2011.
  86. The Fame Monster (albüm kitapçığı). Lady Gaga. Interscope Records. 2010. 4988005605955.
  87. "iTunes – Music – The Fame Monster Videos by Lady GaGa". itunes.apple.com. 7 Mayıs 2010. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2012.
  88. Reporter, MC. "Lady Gaga an der Spitze der Album-Charts". Media Control Charts. 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.
  89. "CAPIF –Argentinian Albums Chart". Argentine Chamber of Phonograms and Videograms Producers. 9 Ağustos 2010. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.
  90. "Lady Gaga – The Fame Monster(albüm)". Ultratop 50. Hung Medien. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2009.
  91. "CD – TOP 20 Semanal" (Portekizce). Associação Brasileira dos Produtores de Discos. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2010.
  92. "Fame Monster – TOP50 Prodejní". International Federation of the Phonographic Industry. TOP50 Prodejní. 17 Ocak 2010. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.
  93. "Croatian International Albums Chart" (Hırvatça). HDU-Toplista.com. 8 Aralık 2009. 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.
  94. "Top 40 album – és válogatáslemez – lista". Mahasz (Macarca). Magyar Hanglemezkiadók Szövetsége. 15 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2010.
  95. "Official Retail Sales Chart – OLiS Poland". OLiS. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2010.
  96. "Российский чарт 01-2010". 2M-Online (Rusça). 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.
  97. "Lady Gaga – The Fame Monster (Album)". Recording Industry Association of New Zealand. Hung Medien. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2010.
  98. "Ελληνικό Chart (Week 44/2010)". IFPI Greece. Kasım 2010. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2010.
  99. "ARIA Charts: Year End: Top 100 Albums 2009". Australian Recording Industry Association. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009.
  100. "Album 2009 Top-100" (Danca). IFPI Denmark. Hitlisten.NU. 26 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2011.
  101. Finlandiya 2009 yıl sonu albümler:
  102. "Best of 2009: Irish Albums Chart". Irish Recorded Music Association. 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2010.
  103. "Årslista Albums – År 2009". Swedish Recording Industry Association. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2010.
  104. "Best of 2010: Top Billboard 200". Billboard. Prometheus Global Media. 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2010.
  105. "Best of 2010: Top Dance/Electronic Albums". Billboard. Prometheus Global Media. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
  106. "Charts Year End: European Top 100 Albums". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 22 Aralık 2010. 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
  107. "ARIA Charts – End Of Year – Top 100 Albums". ARIA Charts. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2011.
  108. "Jaaroverzichten 2010 (Flanders)" (Felemenkçe). Ultratop. Hung Medien. 3 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
  109. "Ultratop Belgian Charts". Ultratop. Hung Medien. 26 Aralık 2010. 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
  110. "Album 2010 Top-100" (Danca). IFPI Denmark. Hitlisten.NU. 29 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2010.
  111. "Myydyimmät levyt – 2010". IFPI. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
  112. "Jaaroverzichten 2010" (Felemenkçe). MegaCharts. Hung Medien. 10 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
  113. "Italian Annual Top 100 Download Chart" (İtalyanca). Federation of the Italian Music Industry. 17 Ocak 2011. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
  114. "アルバム 年間ランキング-ORICON STYLE ランキング" (Japonca). Oricon. 20 Aralık 2010. 2 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2010.
  115. "Charts Year End: Canadian Albums Chart". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 11 Aralık 2009. 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2010.
  116. "2011 Year End Charts – Dance/Electronic Albums". Billboard. Prometheus Global Media. 11 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2011.
  117. "ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 100 Albums 2011". ARIA Charts. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2012.
  118. "Classement Albums – année 2011" (Fransızca). Syndicat National de l'Édition Phonographique. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2012.
  119. "Årslista Album – År 2011" (İsveççe). Sverigetopplistan. Swedish Recording Industry Association. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2012.
  120. "2011 Year End Charts – Oricon CD Albums Top 100" (Japonca). Oricon. Erişim tarihi: 3 Ocak 2012.
  121. "ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 50 Dance Albums 2012". ARIA Charts. 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013.
  122. "ARIA album Chart week of 05/04/2010". Australian Recording Industry Association. 2010. 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
  123. "Gold and Platinum – Albums − 2010" (Felemenkçe). International Federation of the Phonographic Industry. 24 Aralık 2010. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2010.
  124. "Brazil certifications 2010" (İspanyolca). Associação Brasileira dos Produtores de Discos. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2010.
  125. "Certificeringer" (Danca). IFPI Denmark. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2012.
  126. "Gaga Got Best Selling Album In Indonesia – 2011". Universal Music Indonesia. 26 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2011.
  127. "Finnish Certification" (Felemenkçe). International Federation of the Phonographic Industry. 2009. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2010.
  128. "Double Platinum certifications Albums – 2009". Syndicat National de l'Édition Phonographique (Fransızca). Disqueenfrance. 21 Aralık 2009. 13 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2010.
  129. "IFPI Middle East Awards – 2010". International Federation of the Phonographic Industry. 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2011.
  130. "Lady Gaga recibe Disco de Platino en Colombia!" (İspanyolca). Lady Gaga Chile. 16 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
  131. "Guld & Platina Certifications of 2010" (PDF). International Federation of the Phonographic Industry. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012.
  132. "GFK Certificazioni Album e Compilation" (İtalyanca). Federation of the Italian Music Industry. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2010.
  133. "ゴールド等認定作品一覧　2010年12月" [Works Receiving Certifications List (Gold, etc) (December 2010)]. RIAJ (Japonca). 9 Aralık 2010. 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
  134. "Oficjalna Lista Sprzedazy" (Lehçe). OLiS. 31 Ocak 2010. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2010.
  135. "Russia Top 25>> 23-2010" (Rusça). 2m-online. 5 Ağustos 2010. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2010.
  136. "Greek Foreign Albums Chart". IFPI Greece. 5 Şubat 2010. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2012.
  137. "The Monster – Lady Gaga". Universal Music. 30 Ekim 2009. 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2009.
  138. "The Monster (Deluxe)". iTunes. 18 Kasım 2009. 3 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2010.
  139. "The Fame Monster". ladygaga.com.au. 27 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2010.
  140. "The Fame Monster: Limited Edition Dual Album CD". ladygaga.com.au. 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2010.
  141. "The Fame Monster – Lady GaGa (Mimix Chile)". Mimix.cl. 7 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2009.
  142. "The Fame Moster 2 Disc". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 24 Kasım 2009. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2009.
  143. "THE FAME MONSTER (2CDS)". Musimundo. 23 Kasım 2009. 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2010.
  144. "The Fame Monster". HMV Group. Erişim tarihi: 22 Kasım 2009.
  145. "Lady Gaga – The Fame Monster" (İspanyolca). Entertainment Store. 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
  146. "Lady Gaga estrenó The Fame Monster". El Espectador. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2010.
  147. "Lady Gaga Releases Brand New Album on November 23". Interscope Records. 12 Kasım 2009. 27 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2009.
  148. "The Fame Monster Australia". iTunes. 3 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2010.
  149. "Lady Gaga – The Fame Monster (CD, Album, Exp) at Discogs". Discogs. 20 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2010.
  150. "The Fame Monster (Explicit)". iTunes. 25 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2010.
  151. "Lady Gaga: The Fame Monster". Amazon.cn. 1 Şubat 2010. Erişim tarihi: 9 Şubat 2010.
  152. "The Fame Monster (Explicit)". Discogs. 6 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2010.
  153. "Italian release of The Fame Monster". IBS.it. 8 Haziran 2010. 7 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2010.
  154. "Lady Gaga: The Fame Monster (8-Track)". Amazon.cn. 22 Ekim 2010. Erişim tarihi: 26 Ekim 2010.
  155. "Lady Gaga: The Fame Monster (8-Track)". bravado.de. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2010.
  156. "Lady Gaga: The Fame Monstermp3". Amazon.de. 20 Kasım 2010. Erişim tarihi: 5 Kasım 2010.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.