Tutsak Onbaşı
Tutsak Onbaşı[1], 1962 Fransa yapımı dramatik güldürü filmidir. Özgün adı Le caporal épinglé olan film ABD'de The Elusive Corporal İngiltere'de ise The Vanishing Corporal adlarıyla gösterilmişti. Bazı Türkçe kaynaklarda filmin adı Enselenen Onbaşı olarak da geçmektedir.[2][3]
| Tutsak Onbaşı | |
|---|---|
| Le caporal épinglé | |
 "Tutsak Onbaşı" (Le caporal épinglé) filminin özgün sinema afişi | |
| Yönetmen | Jean Renoir |
| Yapımcı | Roland Girard |
| Senarist |
Guy Lefranc Jean Renoir Jacques Perret (roman) |
| Oyuncular |
Jean-Pierre Cassel Claude Brasseur Claude Rich |
| Müzik | Joseph Kosma |
| Görüntü yönetmeni | Georges Leclerc |
| Kurgu | Renée Lichtig |
| Stüdyo |
Les Films du Cyclope Omnia Films |
| Dağıtıcı |
Pathé StudioCanal (DVD) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Komedi, dram, savaş |
| Renk | Siyah-beyaz |
| Yapım yılı | 1962 |
| Çıkış tarih(ler)i | 23 Mayıs 1962, Fransa |
| Süre | 105 dakika |
| Ülke |
 Fransa |
| Dil | Fransızca (yer yer Almanca) |
| Diğer adları |
Tutsak Onbaşı (Türkiye) Enselenen Onbaşı (Türkiye) The Elusive Corporal (ABD) The Vanishing Corporal (İngiltere) Le strane licenze del caporale Dupont (İtalya Der Korporal in der Schlinge (Almanya) |
"Le caporal épinglé", Jean Renoir'ın sondan bir önceki filmidir. Filmlerinde kendi ülkesinin farklı katmanlarından gelen insanlarını sınıf farklarına vurgu yaparak incelemiş olan Renoir, her zaman olduğu gibi bu filminde de senaryoya katkıda bulunmuştur. Senaryoyu Guy Lefranc'la birlikte Jacques Perret'in 1947 tarihli aynı adlı romanından uyarlamışlardır. Başrolünde Jean-Pierre Cassel'in oynadığı filmin siyah beyaz görüntülerini Georges Leclerc çekmiş, müziğini ise Joseph Kosma yapmıştır.
Filmde, II. Dünya Savaşı'nın hemen başında Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edildiği günlerde, Almanlara esir düşen üst sınıftan Parisli bir onbaşının (Jean-Pierre Cassel), farklı sosyal katmanlara mensup bir grup mahkûmla birlikte tutuldukları esir kampından kaçma girişimlerinin öyküsü anlatılmaktadır. Film boyunca onlarca defa kaçıp onlarca defa yakalanmasına rağmen onuruna ve özgürlüğüne olan aşırı düşkünlüğü nedeniyle bıkmadan usanmadan tekrar tekrar kaçmaya çalışması Yunan Mitolojisinde anlatılan, sonsuza kadar büyük bir kayayı bir tepenin en yüksek noktasına dek yuvarlamaya mahkûm edilmiş kral Sisifos'un öyküsüne benzemektedir.
Bildik esir kampı filmlerinden oldukça farklı bir yapıya sahip olan "Tutsak Onbaşı", Jean Renoir'ın 1937'de çektiği ödüllü filmi La Grande Illusion (Harp Esirleri/Büyük Aldanış)'la benzerikler gösterir. Renoir tıpkı önceki filmindeki gibi bu filminde de hem bir militarizm eleştirisi yapar, hem de kamptaki esir Fransızlar ve esir kampı görevlileri Almanlar arasındaki sınıfsal farklılıklara değinir.
Film 1962'de 12. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde Altın Ayı ödülüne aday gösterildi, ertesi yıl da BAFTA En İyi Film Ödülü'ne aday gösterildi.[4]
Oyuncu kadrosu
| Oyuncu | Rolü |
|---|---|
| Jean-Pierre Cassel | Onbaşı |
| Claude Brasseur | 'Papa' ('babalık') |
| Claude Rich | Ballochet |
| O.E. Hasse | Trendeki Sarhoş Yolcu |
| Jacques Jouanneau | Penche-à-gauche |
| Sacha Briquet | Yaşlı Kadın Kılığındaki Firari Mahkûm |
| Raymond Jourdan | Hippolyte Dupieu |
| Guy Bedos | Kekeme Mahkûm |
| Philippe Castelli | Elektrikçi Mahkûm |
| Gérard Darrieu | Şaşı Adam |
| Lucien Raimbourg | Gar Bekçisi |
| François Darbon | Köylü |
| Cornelia Froboess | Erika Schmidt |
Kaynakça
- Özön, Nijat (1985). Sinema, Uygulayımı - Sanatı - Tarihi. Hil Yayın. ss. sayfa 214. Türkçe isim için referans.
- Teksoy, Rekin (2005). Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi. Oğlak Yayıncılık. ss. sayfa 230. Türkçe isim için referans2.
- "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2010.
- "Le caporal épinglé (1962)/awards" (İngilizce). IMDb. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2010.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Le caporal épinglé
- allmovie.com'da "Le Caporal Epinglé"10 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.