Ulu (bıçak)

Ulu ya da Eskimo bıçağı (İnuit dillerinde ulu, Yupik dillerinde uluaq), daha çok kadınlarca kullanıldığı için İngilizcede «kadın bıçağı» (woman's knife) olarak da bilinen, hem Yupik hem de İnuit kolundan Eskimoların kullandığı tutamaklı yarımay biçimli satır benzeri bıçak. Avlanan hayvanların ve balıkların soyulması ve derilerin temizlenmesi gibi işlevi yanında çocukların saç kesiminde ya da gerektiğinde iglu oluşturmak için kardan kerpiç bloklarının düzeltilmesinde de kullanılır. Alaska yerli sanatı örnekleri olarak değişik müzelerde görülebilirler.

Batı Arktika ulu bıçağı
Batı Grönland ulu bıçağı
Doğu Grönland ulu bıçağı
Alaska'dan ulu bıçağı

Adlandırma
dil tekil ikil çoğul
Alaska Yupikçesi uluaq uluak uluat
Chevak Çupikçesi kegginalek kegginalgek kegginalget
Nunivak Çupikçesi ulluar
İnyupikçe ulu/uluuraq
Batı Kanada İnuitçesi ulu
Doğu Kanada İnuitçesi ulu ᐅᓗ uluit
Nunatsiavut İnuitçesi uluk
Grönland İnuitçesi sakiaq/saakiq
Koyukonca tlaabaas
Holikaçukça tthamas

Yapım

Geleneksel olarak tutamağı rengeyiği ve misk öküzü boynuzundan ya da mors fildişinden [1], kesici kısmı ise Arktika'da metal eritme teknolojisi olmadığı için kayrak (arduaz) taşından yapılırdı[2]. Kanada'nın Kuzeybatı toprakları eyaletindeki Ulukhaktok yöresinde bakır da kullanılmıştır[3]. Günümüzde ulu bıçaklarının kesici kısmı çelikten, tutamağı ise rengeyiği boynuzundan yapılmaktadır.

Kaynakça
  1. Bering Sea Eskimo Walrus Ivory and Iron Semi-Lunar Knife 'Ulu' (Inuit 1800 to 1900)
  2. Canadian Museum of Civilization
  3. "Ulu with a musk ox horn handle." 19 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. British Museum.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.