Yünören, İmranlı

Yünören, Sivas ilinin İmranlı ilçesine bağlı bir köydür.

Yünören
Köy
Ülke Türkiye
İl Sivas
İlçe İmranlı
Coğrafi bölge İç Anadolu Bölgesi
Nüfus
 (2000)
 • Toplam 86
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
İl alan kodu 0346
Posta kodu 58980
Resmî site
-

Tarihçe

Köyle ilgili ilk yazılı bilgiler 1642 tarihli Avârız defterlerinde yer almaktadır. Bu tarihte Erzurum Eyaleti'nin Kuruçay kazasının merkez nahiyesine bağlı "Çögi (İğdir)" adıyla bir köy olarak bahsedilen yerleşimde, avârıza konu 7 Müslüman hane yaşamaktaydı.[1]

Coğrafya

Sivas iline 138 km, İmranlı ilçesine 35 km uzaklıktadır. Avşar köyü ise 3,5 km mesafededir.

Cogi Baba Çeşmesi ve Cemevi
Cögi Baba Cemevi (sağdaki yeşil boyalı yapı Cögi Baba Çeşmesi)

Birbirlerine çok yakın olan Yünören ile Avşar köyleri arasında yer alır ancak günümüzde daha yakın olduğu Yünören köyü sınırları içerisindedir ve yanına Cemevi inşa edilmiştir. (İki köyün arası yaklaşık 3,5 km kadardır. Birinden diğerine yürüyerek 15 dakikada ulaşmak mümkündür.) "Coğü Baba" olarak da bilinir. İnanışa göre burada yatan eren Battal Gazi'nin askerlerinden biridir ve türbenin yakınındaki bu çeşmeden abdest almıştır. Cogi Baba’nın türbesini ziyaret eden insanlar çoğu zaman bu çeşmeye de uğrayıp şifa niyetiyle içerler ve şişelere doldurarak götürürler. Anlatılanlara göre her yıl hac zamanı geldiği zaman çeşmenin suyu çekilir. Hacılar memleketlerine dönmeye başladığı zamanda ise yeniden akmaya başlar. Çünkü yer altından akarak hacılar susuz kalmasın diye Zemzem suyuna karıştığına inanılmaktadır. Başka bir rivayet ise üç ayların girmesiyle kızıla dönüp kan rengini aldığı yönündedir.[2] Çocuğu olmayan kadınlar bu suyun birazını içer, kalanını da yıkanacağı suya katar. Ağrıyan yere bu suyun sürüldüğünde ağrının geçtiğini söyleyenler de bulunmaktadır.[3] (Türbe ise günümüzde Avşar köyü sınırları içerisinde kalmaktadır. Cogi Baba’nın torunlarına, ellerindeki şecereye istinaden sancak verildiği rivayet olunur. Ancak bahsi geçen sancağın daha sonra Şarkışla'nın Akcakışla bucağına bağlı Alaman köyündeki Coğlü Baba Türbesi'ne götürüldüğü söylenmektedir.[4])

Köyün eski adı olan Cögi/Çögi sözcüğünün de bu erenin adından kaynaklanıyor olduğu anlaşılmaktadır.

Kara Cöğü gonca gülün harmanı,
Ahmet Dede okur aşkın fermanı,
Pire Dede yetmiş derdin dermanı,
Karlık Baba peyik salmış erlere.

- Kul Himmet -

İsmin kökeni

Cogi/Cogü/Coğü isminin nereden kaynaklandığı etimolojik olarak net değildir. Kürtçe ve hatta Kafkas dilleri dikkate alınmalıdır. Ahmet Yesevi'nin öğrencilerinden olan Türk Tasavvuf tarihi içerisinde adı geçen "Kasım Cogi" olduğu da öne sürülmektedir.

Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000 86
1997 30

Kaynakça
  1. Başıbüyük, Adem (2012). "Gercanis ve Kuruçay Kazalarının XVII. Yüzyıl Ortalarındaki Nüfus Ve Yerleşme Özellikleri". Doğu Coğrafya Dergisi. 17 (27). dergipark.org.tr. ss. 85-104. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2020.
  2. Recep Demir, İmranlı’nın Sosyo-Kültürel ve Dini Yapısı Üzerine Bir İnceleme, (Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü - Yüksek Lisans Tezi), Sivas, 2002, Sayfa: 115
  3. Ahmet Gökbel, Ahmet İmranlı'nın İnanç Coğrafyası ve İlçedeki Ziyaret Yerleri İle İlgili İnanç ve Uygulamalar, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt: VII / 1, Sayfa: 1-19, Haziran-2003-Sivas
  4. Sivas’ta Yatmakta Olan Horasan Merkezli Anadolu Erenleri, Yrd. Doç. Dr. Doğan KAYA (Sayfa - 5)

Dış bağlantılar

Fotoğraflar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.