Yakçukur, Tonya
Yakçukur, Trabzon ilinin Tonya ilçesine bağlı bir mahalledir.
| Yakçukur | |
|---|---|
| Ülke |
 Türkiye |
| İl | Trabzon |
| İlçe | Tonya |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| • Toplam | 336 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
| İl alan kodu | 462 |
| İl plaka kodu | 61 |
| Posta kodu | 61500 |
Tarihçe
Yakçukur Mahalleninün ekonomisi ağırlıklı olarak hayvancılığa bağlıdır. Kuruluşundan beri yürütülen tarım ve hayvancılık çalışmaları 1960'lı yıllarda devlet eliyle geliştirilmeye çalışılmıştır. TONYA TEREYAĞI TARİHSEL BELGELERE ADINI YAZDIRDI:Yakçukur Mahallenindeki her evde ortalama 7 ile 10 tane arasında Jerses Cinsi Büyükbaş hayvanlar mevcuttur. Hayvancılık alanında oldukça eski bir geçmişi olan Tonya'nın ürettiği tereyağı, Osmanlı Salnamelerinde yer almış ve övülmüştür. Tonya Tereyağı, o tarihlerde Trabzon ve dolayında tüketildiği gibi, kalite yönünden beğenildiği için İstanbul'a da gönderilmekteydi. JERSEY ÜRETİM MERKEZİDİR TONYA Yıllarca, yerli kara ırkın yetiştirildiği Tonya'da, 1965'te uygulamaya konulan proje ile, hayvan ırkı tabii tohumlama yöntemiyle Jersey'e dönüştürülmüştür. Danimarka'dan getirtilen saf kan damızlık Jerseyler de bu çalışmaya katkıda bulunmuştur. Süt üretiminin ve kalitesinin artması, yeni arayışları da getirmiş,bunun sonucunda tarımsal kalkınma kooperatifi kurulması için girişimler başlatılmış ve 1969 yılı Mart ayında Tonya ve Bütün Köylerini Kalkındırma Kooperatifi adıyla bir kooperatif kurulmuştur. O dönemin yöneticileri ve öğretmenler kooperatifin kurulmasında ektin görev yürütmüşlerdir. Dönemin Kaymakamı Fahir Işıksız'ın ve Tonya Ortaokulu Türkçe Öğretmeni Muhittin Göksoy'un çabalarını övgü ile anmak bir görev olsa gerektir. Kooperatifin kuruluş aşamasında Belediye Başkanı Cemil Fazlı Hacısalihoğlu, Özel İdare Memuru Cevdet Bektaş, Ali Nazmi Başkan, Süreyya Kalyoncu, Musa Bekar, Niyazi Bektaş, Hamza Karaca, Ali Kemal Cora, Muhammet Günaydın, Rahmi Başkan, Salih Malkoçoğlu, Salih Aydın, Ahmet Sağlam, Kazım Günaydın, Cevat Bektaş, Abdullah yıldırım, Arif Yeşilbaş, Ahmet Atalay, Rızvan Boz, Mustafa Virit, İhsan Günaydın, Cemal İnce... gibi adlar kurucu üyelik görevini yerine getirdiler. Kuruluşundan sonra yoğun çabalar sonucu 1971 yılında temeli atılan 5 ton/gün kapasiteli süt fabrikası 1974 yılında üretime geçmiştir. Daha sonra 1978 yılında hazırlanan yeni bir proje ile kapasite 40 ton/gün'e çıkarılmıştır. Tereyağı ve kaşar üretimi ile başlayan fabrika, bugün üretim dallarını zenginleştirmiş, beyaz peynir, lor peynir, telli peynir, yoğurt ve ayran üreterek piyasadaki yerini almıştır. Bugün üç bine yakın üyesi ile Türkiye genelinde sayılır kooperatiflerden biri olan Tonyakoop, çalışmalarını sürdürmektedir. Halkın geçim kaynağı olan süt sığırcılığı, aynı zamanda ülkenin değişik yerlerine damızlık Jersey satışı ile öde önemini korumaktadır. Bu yönüyle Tonya, bir Jersey üretim merkezi konumundadır.
Hayvancılığın yanında tarım ürünleri de yetiştirilmektedir. Bunların başında patates ve mısır gelir, Karalahana, fasulye, pancar... gibi ürünler de ev ihtiyaçlarının karşılanması için yetiştirilir. Meyvecilik çok azdır. Rakımı yüksek olmayan köylerde bir miktar fındık yetiştirilirse öde ekonomiyi ciddi anlamda etkileyici boyutta değildi.
Yakçukur Mahalleninün önemli ekonomik girdilerinden biri de gurbetçiliktir. Gurbetçiliğin başlangıcı, Zonguldak'tır. Taşkömürü madenlerinde çalışan birçok Yakçukur'lu, "meslek hastalığı" nedeniyle yaşamını genç yaşta yitirmiştir. Gurbet gerçeği, türkülere de konu olmuştur: "E Zonguldak Zonguldak / Yedın Tonyaliları / Kiminın yari ağlar / Kiminın yavrilari" ya da "E Zonguldak Zonguldak / Aldın gülümü aldın / Beddua bilmeyirım / Seni Allah'a saldım." Daha sonra başlayan Avrupa göçünden de nasibini alan Tonyalılar, yeni gurbet alanı olarak Almanya'yı seçmiştir. Almanya başta olmak üzere, Hollanda, Belçika, Fransa, Libya, Arabistan... gurbetçilerin yeni adresi olmuştur. Gurbetteki kazancın önemli bir bölümü Tonya'ya gelmiş ve halkın geçimini sağlamada önemli bir etken olmuştur.
Ekonomik sıkıntılar (özellikle tarım alanlarının azlığı, tarımsal girdilerin pahalı olması, üretilen ürünlerin yeteri kadar para etmeyişi) ilçeden göçü zorunlu hale getirmiştir. Yakçukur, göç veren bir köy durumundadır. Trabzon, Samsun, Adapazarı, Bursa, Zonguldak ve İstanbul gibi yerler, birçok Yakçukur'lunun yeni yurtları olmuştur.
Coğrafya
Trabzon iline 71 km, Tonya ilçesine 6 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 336 |
| 1997 | 456 |