Çocuk Oyunları (tablo)
Çocuk Oyunları[1][2][3], Çocukların Oyunu[4] ya da Çocukların Oyunları[5] (Felemenkçe: De kinderspelen), Flaman ressam Pieter Brueghel'in 1560 yılında ahşap panel üzerine yağlı boya ile çizdiği tablodur. Tabloda 16. yüzyıl Hollanda'sından 80 farklı çocuk oyunu betimlenir. Tablo, Viyana'daki Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir.
Sanatçı | Pieter Brueghel (baba) |
---|---|
Yıl | 1560 |
Tür | Ahşap pano üzerine yağlı boya |
Boyutlar | 118 cm × 161 cm (46 in × 63 in) |
Konum | Viyana Sanat Tarihi Müzesi, Viyana |
Yapı
Resimde izleyici, orta yükseklikten bir meydana bakar. Resmin ana ekseni, Bruegel'in birçok resminde olduğu üzere, sol alt köşeden sağ üst köşeye doğrudur. Resmin ufuk noktasında, sağ üst köşenin yakınındaki kilise vardır. İkincil bir eksen ise, koyu renkli binadan başlayıp kırmızı çit üzerinden devam eder ve resmin üst yarısını kaplayan büyük binanın girişinde sonlanır.[6] Sağ yanı daha yoğun olan resimde, sol kısma yerleştirilmiş büyük binalarla kısmi denge sağlanmıştır. Resmin bir "ideal bakış noktası" yoktur. İzleyicinin, resmin genelini görebilmek için resimden uzaklaşması gerekirken, ayrıntıları fark edebilmesi için ise çok daha yakından bakması gerekir. Ufuk noktasını görebilmek için ise, izleyicinin tablonun sağ yarısının önünde durması gerekir.[7]
İçerik
Resimdeki çocuklar tipik 16. yüzyıl kıyafetleri içinde, hepsi benzer yuvarlak kafaları ve düğme gibi gözleriyle, birbirinden farkları olmayacak şekilde betimlenmiştir. Tabloda 168 erkek ve 78 kız çocuğu ile, yetişkin olarak yorumlanabilecek iki figür bulunur: Resmin ortalarındaki başında gelin duvağı olan kadın ve sağ üst bölümde kavga eden iki çocuğun üzerine su döken yaşlı kadın. Bruegel'in resimde kendi dönemine ait oyunları titizlikle tasvir etmiş olmasına rağmen, resmin genel görüntüsü gerçekçilikten uzaktır: Oynayan tüm çocuklar ya da çocuk grupları birbirinden yalıtılmıştır, oyun dışında bırakılmış ya da oynamaya üşenip sadece seyretmeyi seçmiş hiçbir çocuk yoktur, yukarıda bahsi geçen iki kişi dışında hiçbir yetişkin çocukları gözetlemez.
Çocuklar, topaç, tahta at, bebek, rüzgâr gülü gibi oyuncaklarla ve oyuncak hâline getirilmiş fıçılar, fıçı çemberleri ve kemiklerle oynamaktadır. Oyunlar üç grupta toplanabilir: Sırıkta yürüme ya da tahta ata binme gibi işlev oyunları, halat çekme ve körebe gibi kurallı oyunlar ve evlilik oyunu ve sarhoşluk oyunu (bir çemberde dönenler) gibi rol yapma oyunları.[6]
Yorum
Bruegel'in zamanına kadar, çocuklara küçük yetişkinler olarak davranılırdı ve küçük yaşlardan itibaren (kızlarda beş, erkeklerde on bir) yetişkin elbiseleri giydirilirdi. Bu resimdekine benzer bir detaylı betimleme daha önceki resimlerde yer almaz. Bruegel'in benzer resimleri arasında Flemenk Atasözleri ile Paskalya ve Karnaval Arasında Kavga yer alır.[8]
Resim, dönemin birçok çocuk oyununu içeren etnografik bir döküm olarak değerlendirilebilir. Bruegel'in asıl amacı, hayatını çocukça oyunlarla harcayanları uyarmak da olabilir: Resmin sol tarafında bir çocuk, aklın sembolü olan baykuşu kovalamaya çalışmaktadır. Sol alt köşedeki vaftiz töreni oyununa katılanlardan biri üzerine mavi bir pelerin örtmüştür. Bu durum, yalan söylemek ve kendini ya da bir başkasını kandırmak anlamındaki Iemand een Blauwe huik omhangen (birine mavi pelerin giydirmek) deyimini akla getirir. Birbirini destekleyen bu iki görüş, ressamın asıl amacını belirtlemek için yeterli değildir. Ressamın, yılbaşının yaz aylarındaki karşılığı olan yaz dönümü gününü (24 Haziran) betimlediği de öne sürülebilir. Sağ taraftaki caddenin sonlarına doğru, yaz dönümü gecesi yakılacak büyük ateş için odun toplayan çocuklara benzeyen bir dizi çocuk vardır. Dahası, bir batıl inanca göre, yaz dönümü günü derinde yüzenleri ve yükseğe tırmananları alır. Dolayısıyla böyle bir günde yüzmenin ve tırmanmanın tehlikeli olduğuna inanılır ve bunları yapmak yasaktır. Oysa resmin sol üst köşesinde bunları yapmakta olan çocuklar vardır.[6]
Geçmiş
Bruegel tabloya bir isim vermişse bile, bu ilk isim bilinmemektedir. 1600 yılı civarında tablodan ilk kez, een ander Stuck, van allerley spelen der Kinderen (tüm çocuk oyunlarından oluşan bir başka parça) olarak söz edilmiş, sonrasında tablonun adı Die Kinderspiele olarak kalmıştır.[6] Tablo, Viyana Sanat Tarihi Müzesi'nin 10 numaralı odasında Bruegel'in Babil Kulesi, Paskalya ve Karnaval Arasında Kavga ve Avcıların Dönüşü tablolarıyla birlikte sergilenmektedir.[9]
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Children's Games by Pieter Bruegel the Elder ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- And Metin. Oyun ve Bügü: Türk Kültüründe Oyun Kavramı. sf 42. 20 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. YKY. 2003. Erişim: 17 Nisan 2012.
- Kimlik: Pieter Bruegel 4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İzmir Oyuncak Müzesi. Erişim:17 Nisan 2012.
- Pieter Bruegel: Çocuk Oyunları İstanbul Sanat Evi. Erişim: 17 Nisan 2012.
- "16. yüzyıl Hollandasının gündelik hayatından seçilip bir dahinin fırçasıyle ölümsüzleştirilen güldürü ve dram sahneleri". En Büyük Ressamlar: Bruegel. Doğan Kardeş Yayınları. 1969. ss. 2 - 6.
- Daşçı, Semra (2008). "Oyun". Avrupa Resminde Çocuk İmgesi. Bağlam Yayınları. ss. 122-123. ISBN 978-975-8803-89-7.
- Das Kinderspielebild von Pieter Bruegel 23 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim: 2 Ocak 2009
- Rose-Marie ve Rainer Hagen – Pieter Bruegel d. Ä. – Bauern, Narren und Dämonen, Köln: Benedikt Taschen Verlag 1999 S. 33 ISBN 3-8228-6590-7
- „Bauern, Narren und Dämonen“, S. 31f.
- Kunsthistorisches Museum Wien – interaktif ziyaret DVD-Rom'u. Gemäldegalerie 2. Sürüm: 2007 ISBN 978-3-902491-09-1