İşboşet

İşboşet (İbranice: אִֽישְׁבֹּ֫שֶׁת), Aşbaal veya İşbaal, Tanah'ta adı geçen krallardan biridir. ~MÖ 1047'de doğan İşboşet, Kral Şaul'un dört oğlundan biri olup annesi Ahimaaz'ın kızı Ahinoam'dır. Şaul'un ve üç erkek kardeşinin Gilboa Dağı Savaşı'nda ölmesinin ardından, İsrail'in on iki kabilesini içinde barındıran İsrail Krallığı'nın ikinci kralı olarak seçildi.

İktidarı ve ölümü

Babası Şaul ve kardeşleri Gilboa Dağı Savaşı'nda ölünce[1] Şaul'un ordusunun kaptanı Avner, Transürdün Mahanaim'de İşboşet'i MÖ 1007'de İsrail'in kralı ilan etti.[2] İşboşet 40 yaşında kral oldu ve iki yıl krallık yaptı.[3]

Şaul'un ölümünden sonra Yehuda kabilesi kendisini Şaul hanedanlığı hakimiyetinden çekti ve Davud'u kendilerine kral olarak seçtiler, bunun ardından da savaş başladı.[4] Davud taraftarları İşboşet taraftarlarına kıyasla güçlenmeye başladı,[5] Avner Davud'a katılana kadar savaş devam etti.[6] Şaul'un kızı, İşboşet'in kız kardeşi ve Davud'un karısı olan Mihal, Davud ile Şaul'un arası bozulunca babası Şaul tarafından el konuldu. Davud'in İşboşet ile barış yapmasının koşulu Mihal'in kendisine iade edilmesiydi; İşboşet bu isteği yerine getirdi.[7] Avner'in ölümünden sonra İşboşet'in iktidarda kalma arzusu suya düştü.[8]

~MÖ 1005'te ordu kaptanlarından Rekav ile kardeşi Baana İşboşet'e suikast düzenleyip öldürdü,[9] bunun karşılığında Davud'den bir ödül bekliyorlardı. Fakat Davud, krallarına ihanet ettikleri için onları taşlatarak öldürttü. İşboşet, Avner'in yanına gömüldü.[10]

Davud, Krallığın başına MÖ 1000'de geçtiği için Yehuda kabilesi dışındaki kabilelere, İşboşet'in ölümünden sonraki 5 yıl boyunca kimin krallık yaptığı konusunda tarihsel bir bilgi bulunmamaktadır.

İsim

İşboşet ve Aşbaal isimleri, orijinal İbranice'de anlamı belirsiz olduğu için kafa karıştırıcı ve sıra dışıdır. Bir görüşe göre "İş"in anlamı "adam" ve "boşet"in anlamı "utanç"tır, dolayısıyla ismin anlamı "utanılası insan"dır. Bir başka anlamı ise "Uzman kişi"dir. Baal, Tora'da Tanrı'nın hor gördüğü, pagan bir tanrı olduğundan bu isim kullanılmış olabilir.

Eleştirisel görüşe göre, nasıl ki Yahudilikte Yhwh kelimesi kullanılmazken onun yerine Adonay kullanılıyorsa; "Boşet" de "Baal" için kullanılan bir terimdir.

Dış bağlantılar

• Ish-bosheth (Article by: Emil G. Hirsch and M. Seligsohn in Jewish Encyclopedia)
• King Ishbosheth - Biography (Christian view)
• Easton's Bible Dictionary (Ish-bosheth)

Kaynakça

1. 1 Samuel 31:1-4
2. "2 Samuel 2:8-9". 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2011.
3. "2 Samuel 2:10". 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2011.
4. "2 Samuel 2:10-12". 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2011.
5. 2 Samuel 3:1
6. 2 Samuel 3:6-10
7. 2 Samuel 3:14-15
8. 2 Samuel 4:1
9. 2 Samuel 4:5-7
10. 2 Samuel 4:12