Şampanya
Şampanya, ismini Fransa'nın Champagne şarapçılık bölgesinden alan bir köpüklü beyaz şarap türü. Şampanya genel kullanımda tüm köpüklü şarapları kastetmek için kullanılmakla birlikte, Avrupa Birliği ve diğer bazı ülkelerde Fransa'nın Champagne bölgesinde üretilmeyen köpüklü şarapların Şampanya adı altında etiketlenmesi yasadışıdır.[1] Şampanya genellikle beyaz ve kırmızı üzümlerin kupajından üretilir.
Tarihçe
Şampanyanın geliştirilmesinde rol oynamış olan Benediktin Tarikatı keşişi Dom Pérignon’un (1638 -1715) şampanyayı icat ettiği popüler bir inanış olmasına rağmen,[2] ilk köpüklü şarap üretimine dair kayıtlar, bu şarabın Fransa'nın güneybatısında yer alan Saint-Hilaire, Aude kasabasında Benediktin keşişlerince 1531 senesinde üretildiğini göstermektedir.[3] Bu üretim işlemi, yaklaşık 100 sene sonra İngiliz bilim insanı Christopher Merret tarafından incelenmiştir.[4][5]
Üretim
Kırmızı üzüm kültivarları olan Pinot noir ve Pinot meunier ile bir beyaz üzüm çeşidi olan Chardonnay şampanya üretiminde kullanılan temel üzüm çeşitleridir. Çoğu şampanya bu üzümlerin bir karışımından üretilir, ancak farklı kombinasyonlarda veya tek üzüm çeşidinden üretilen şampanya türleri de bulunur.[3]
Şampanya üretiminde üzüm şırasının alkol mayalanmasından sonra üç kez fıçısı değiştirilir ve karışımlar uygulanır. Köpük elde etmek için şişelenir ve 9-11 C° sıcaklıktaki mahzenlerde baş aşağı konur. Mantar üzerinde biriken tortu özel işlemlerle alındıktan sonra istenilen tiplere göre (sek, yarı sek, tatlı), kamış şekeri, yüksek kaliteli şarap ya da konyak karışımı eklenir. Şişeler özel mantar makinesiyle kapatılır. Mantarlar şişeye yarım girer ve belli bir düzenekle şişeye tutturulur. Bu düzenek çıktığında mantar kendiliğinden şişenin ağzından fırlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- J. Robinson, (Ed.) (2006). The Oxford Companion to Wine (Third bas.). Oxford University Press. ss. 150-153. ISBN 0-19-860990-6.
- "Şampanya ve alternatifi". Agos. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- Tom Stevenson (2005). Sotheby's Wine Encyclopaedia. Dorling Kindersley. s. 237. ISBN 0-7513-3740-4.
- Christopher Merret Biographical Information. Royal Society website
- Gérard Liger-Belair (2004). Uncorked: The Science of Champagne. Princeton University Press. ss. 12-13. ISBN 978-0-691-11919-9.