ʻOumuamua

1I/ʻOumuamua (resmî adlandırma: 1I/2017 U1; önceki adlandırma: C/2017 U1 (PANSTARRS) ve A/2017 U1), Güneş Sistemi'nin dışından geldiği tespit edilebilen ilk yıldızlararası nesnedir.[14] 19 Ekim 2017'de Robert Weryk tarafından oldukça eksantrik hiperbolik bir yörüngede, Güneş'ten döndükten 40 gün sonra keşfedildi. İlk gözlemler, cismin Güneş'ten uzaklaştığı sırada Dünya'dan 0,2 AU (30.000.000 km; 19.000.000 mil) uzaklıktayken Pan-STARRS teleskobu ile yapıldı. Başlangıçta bir kuyrukluyıldız olarak kabul edilen cisim, bir hafta sonra bir asteroit olarak yeniden sınıflandırıldı. Yıldızlararası nesnelere ait yeni bir sınıfın ilkidir. Hiperbolik yörüngesinin bir sonucu olarak 2022'de Neptün'ün yörüngesinden geçecek ve Oort bulutunu yaklaşık 20.000 yıllık bir sürede geride bırakacaktır. Nesnenin galaktik diskteki yıldızlar arasında sürüklendiği süre ise bilinmemektedir.

1I/ʻOumuamua
İlk kez teyit edilen yıldızlararası asteroid olan ʻOumuamua'ya ait bir sanatçı izlenimi.[1]
Keşif [2][3]
Keşfeden Robert Weryk, Pan-STARRS 1 kullanarak
Keşif yeri Haleakala Obs., Hawaii
Keşif tarihi 19 Ekim 2017
Adlandırmalar
MPC adlandırma 1I/2017 U1 (ʻOumuamua)[4]
Telaffuz İngilizce telaffuz: [oh'moo@'moo@]  ( dinle)
Adın kaynağı
 (Hawaii dili adı)[4]
Alternatif adlar
 1I/ʻOumuamua
1I/2017 U1 · A/2017 U1 [5]
C/2017 U1 [3] · P10Ee5V
Yıldızlararası cisim[4]
hiperbolik asteroit (JPL)[6]
Yörünge özellikleri [6]
Devir 31 Ekim 2017 (JG 2458057.5)
Gözlem yayı 34 gün
Günöte yok
Günberi 0.25534 AU
−1.2799 AU[n 1]
Dış merkezlik 1.19949 ± 0.00019
26.33±0.01 km/s (yıldızlararası)[7]
Ortalama ayrıklık
 35.060°
Ortalama hareket
 0° 40d 48.72s / gün
Eğiklik 122.69°
Çıkış düğümü boylamı
 24.599°
Perihelyon argümanı
 241.70°
Dünya MOID 0.0958 AU · 37.3 LD
Jüpiter MOID 1.455 AU
Fiziksel özellikler
Boyutlar 180 × 30 × 30 m (tahmini albedo 0.10)[8][9]
200 m (tahmini albedo 0.06–0.08)[10]
8.10±0.02 h[11]
8.10±0.42 h[10]
Albedo 0.1 (spektral sonuç)[8]
0.06–0.08 (spectral est.)[10]
Tayf örneği
 RR (kırmızı, özelliksiz)[12]
D?[8]
P?[10]
B–V = 0.7±0.06[8]
V-R = 0.45±0.05[8]
g-r = 0.47±0.04[10]
r-i = 0.36±0.16[10]
r-J = 1.20±0.11[10]
19.7 to >27.5[7][n 2][13]
22.08±0.45[6]

    Otuz dört günlük gözlem yayına dayanarak elde edilen bulgulara göre ʻOumuamua'nın yörünge sapması 1,20'dir ve bu sapma oran, Güneş Sistemi'nde henüz gözlemlenen herhangi bir nesnenin en yüksek noktasıdır.[6][7] Bir önceki rekor, 1,057 yörünge dış merkezliliği ile C/1980 E1'e aittir.[15][16][n 3] ʻOumuamua'nın yörüngesinin hem dışına hem de içe doğru yuvarlaklığının yüksek dış merkezliliği, Güneş Sistemi'ne hiçbir zaman yerçekimi olarak bağlı olmadığını göstermektedir. Güneş'in kurtulma hızından daha hızlı olan yüksek süratli gelişinden ötürü cisim, yıldızlararası bir cisimdir. Gezegenlerin yörüngelerine ters yönde, yaklaşık 60 derecelik ekliptik eğiminde hareket etmektedir. ʻOumuamua'nın hareket yönü güneş apsisinden 6 derecedir.[17]

    Terminoloji

    Türünün bilinen ilk nesnesi olan ʻOumuamua, astronomik nesneler için isim belirleyen Uluslararası Astronomi Birliği için benzersiz bir örnek teşkil etti. Yıldızlararası nesneler için yeni bir isimlendirme yapılarak I kullanıldı ve ʻOumuamua için 1I isimlendirmesi yapıldı, böylece henüz sınıflandırılmamış bu yıldızlararası nesnelerin adlandırılması için I-numaralar kullanılacaktır.[4] "Bu nedenle bu nesneye atıfta bulunmak için doğru biçimler şunlardır: 1I; 1I/2017 U1; 1I/ʻOumuamua; ve 1I/2017 U1 (ʻOumuamua)".[4]

    Cismin adı, Hawaii dilinde "keşif, öncü birlik" anlamına gelen[18] ʻou.mua.mua (ʻou kısmı "uzanmak" ve mua, kısmı ise vurgu için yinelenerek "...den önce, ilki, birincisi")[4] sözcüğünden gelmektedir ve bu cismin uzun bir yoldan geçerek bize ulaşmak üzere gönderilen bir öncü birlik veya elçiye benzetişini yansıtmaktadır.[4][19] Adlandırmanın önündeki ilk karakter bir kesme işareti olmayıp Hawaii dilindeki bir ʻokinadır ve tek bir tırnak işareti ile gösterilir.[20] Ad, Pan-STARRS ekibi tarafından Ka'iu Kimura ve Hilo'daki Hawaii Üniversitesi'nden Larry Kimura ile istişarede bulunularak seçildi.[21]

    Harvard Üniversitesi Astronomi Bölümü başkanı Prof. Avi Loeb'e göre, dünya dışı yaşama ait bir cisim yakın zamanda gezegenimizin yakınından geçti. Loeb yeni kitabında, 2017 yılında dünyaya yakın bir mesafeden geçen Oumuamua gök cisminin dünya dışı medeniyetlere ait olduğuna inandığını ve bu fikrini destekleyecek ciddi bulgulara sahip olduğunu yazdı. Harvard Profesörü, 2017'de Dünyaya dünya dışı zeki yaşama ait bir cismin yaklaştığını iddia etti.

    Söz konusu cisim 2017 yılında gezegendeki en güçlü teleskop olan Hawaii'deki Panoramik Araştırma Teleskobu ve Hızlı Yanıt Sistemi (Pan-STARRS) tarafından tespit edilmiş ve Oumuamua olarak adlandırılmıştı.

    Oumuamua sözcüğü Hawaii dilinde ‘gözcü, mesajcı, uzaktan gelen’ gibi anlamlar içeriyor.

    Gözlemler

    ʻOumuamua'nın yörüngesi ile ilgili gözlem ve sonuçlar öncelikle Pan-STARRS1 Teleskobu ve Kanada-Fransa-Hawaii Teleskobu'ndan (CFHT) elde edilen verilerle elde edildi ve cismin bileşimi ile şekli, Şili'deki Very Large ve Gemini South teleskoplarının yanı sıra Hawai'deki Keck 2 Teleskobu'yla belirlendi. Bu bilgiler, Karen J. Meech, Robert Weryk ve meslektaşları tarafından toplandı ve 20 Kasım'da Nature'da yayımlandı.[22][23]

    Yörünge 

    ʻOumuamua, Güneş'e göre 26 km/s (58.000 mph)[n 4] hiperbolik bir aşırı hızla kabaca Lyra takımyıldızındaki Vega yıldızının yönünden gelmiş gibi,[17][24] görünen yıldızlararası bir cismin bilinen ilk örneği olarak ortaya çıkmaktadır. ʻOumuamua hareketinin yönü Güneş tepesine yakındır ve bu da, Güneş Sistemi dışındaki cisimlerden gelen yaklaşımlar için en muhtemel yöndür.[17] 26 Ekim'de, Catalina Sky Survey'den iki keşif gözlemi 14 ve 17 Ekim tarihlerinde bulundu.[25][26] İki haftalık bir gözlem yayı, bu cismin yörüngesinin hiperbolik doğasını doğruladı.[6][27]

    ʻOumuamua'nın Güneş'e göre hızı
    Mesafe Tarih Hız

    km/s

    2300 AU 1605 26.34
    1000 AU 1839 26.35
    100 AU 2000 26.67
    10 AU 2016 29.50
    1 AU 9 Ağustos 2017 49.67
    Perihelion 9 Eylül 2017 87.7
    1 AU 10 Ekim 2017 49.67[n 5]
    10 AU 2019 29.51
    100 AU 2034 26.65
    1000 AU 2196 26.36
    2300 AU 2430 26.32
    ʻOumuamua'nın yıldızlararası hızını Oort Bulut cisimlerine kıyasla Güneş'ten 200 AU'ya gelen hızı[n 6]
    Cisim Yıl Hız

    km/s

    		gözlem sayısı ve gözlem yayı[n 7]
    90377 Sedna 1746 2.66 9240 gün 196
    C/1980 E1 (Bowell) 1765 2.98 2514 günde 179
    C/1997 P2 (Spacewatch) 1779 2.99 49 günde 94
    C/2010 X1 (Elenin) 1798 2.96 235 günde 2222
    C/2012 S1 (ISON) 1801 2.99 784 günde 6514
    C/2008 J4 (McNaught) 1855 4.88 15 günde 22[n 8]
    1I/ʻOumuamua 1982 26.5 34 günde 115

    Jean Schneider tarafından yapılan bir analize göre Güneş Sistemi'mizden yörüngeye ulaşmak neredeyse imkânsızdır.[28] Yıldızlararası boşlukta Güneş'e göre 2.633 km/s (5.890.000 mph) kadar sonsuzdaki bir hıza sahiptir ve Güneş cismi içe doğru çekerken hız 9 Eylül'de perihelyonda 8.771 km/s (19.620.000 mph) üzerine çıktı.[7][n 9]

    Gökbilimciler, kasım ayı ortalarına doğru cismin yıldızlararası bir nesne olduğundan emin oldular.[28][29][30] ʻOumuamua'nın gelen yörünge boyunca şiddetli hiperbolik geçişi, Güneş Sistemi içindeki yerçekimi kuvvetleri nedeniyle hiçbir zaman belirgin bir değişim geçirmediğini göstermektedir. Gelen yüksek hızını Güneş Sistemi'nin yerçekimi kuvvetlerine atfetmek mümkün değildir.[29]

    Yörüngenin geri doğru yapılan tahminlerinde  asteroidin, 9 Eylül'de perihelyon (günberi) boyunca geçtiği hesaplandı ve Güneş'ten 0.255 AU (3,81×1010 km; 2,37×1010 mi) uzaktaydı.[6] Ufak ve hafif olan cismin ekim ayı sonlarına doğru ~23 büyüklükte solduğu belirlendi.[26]

    Asteroide ait doğası
    28 Ekim 2017'de William Herschel Telescope ile görüntülenen ʻOumuamua, görüntünün merkezinde sabit bir ışık kaynağı olarak görülmektedir. Teleskop hızla hareket eden asteroidi izlediği için arka plan yıldızları çizgi çizgi görünmektedir.

    Başlangıçta, ʻOumuamua, 25 Ekim 2017'de şiddetli hiperbolik yörüngeye dayanan C/2017 U1 (PANSTARRS) kuyruklu yıldızı olarak duyuruldu.[3] Herhangi bir kuyrukluyıldız aktivitesini doğrulamak için aynı günün sonunda Very Large Telescope (VLT)'ta çok derin istifli fotoğraflar çekildi ve nesnenin  bir kuyrukluyıldız saçı olduğuna dair bir bulguya rastlanmadı.[n 10] Böylece cisim, A/2017 U1 olarak yeniden adlandırıldı ve ilk defa bir kuyrukluyıldız, asteroit olarak yeniden adlandırıldı/tanımlandı.[5]

    Kuyrukluyıldız saçının olmamasından ötürü yüzey buz miktarı birkaç metrekare ile sınırlanmıştır ve (varsa) herhangi bir uçucu, en az 05 m (16 ft) kalınlığında bir kabuğun altında olmalıdır.[8] Yine kuyrukluyıldız saçının olmaması, yıldız kökenli sistemin don sınırında biçimlenmiş olması gerektiğini ve damocloid'lerde olduğu gibi bu yıldız sisteminin iç bölümündeki tüm buzların süblimleşmesi için yeterince uzun olduğunu göstermektedir. Spektrumun analizi, ikincisinin muhtemel olduğunu göstermektedir.[31][32]

    Görünümü ve şekli

    ʻOumuamua, 9 Eylül 2017'de yeryüzünün yakınında bulunan STEREO HI-1A gözlemlerinde görülmedi ve parlaklığı ~13.5 mag olarak belirlendi.[10]

    25 Ekim'de {{cvt|4.2|m}) William Herschel Teleskobu tarafından kaydedilen spektrumda nesnenin özelliksiz ve Kuiper kuşağı nesneleri gibi kırmızı renkte olduğunu görüldü.[12] Hale Teleskobu'ndan gelen spektrum, kuyruklu yıldız çekirdeği veya Truva atlarını andıran daha az kırmızı bir renk gösterdi.[33] Spektrumu, D-tipi veya P-tipi asteroitlerinkine benzemektedir.[10]

    ʻOumuamua, 1.5–2.1 mag ışık eğrisi salınımıyla 8.10 saatlik[10][11] bir dönme periyoduna sahiptir.[11] Meech ve arkadaşları, cismin 7.3 saatlik bir rotasyon periyodu ve 2.5 mag'lıkışık eğrisi salınımı olduğunu bildirdi.[34] Bu da cismin 4.1 ila 6.9 eksensel oranı[10][11] olan oldukça uzun bir cisim olduğunu ve Güneş Sistemi'ndeki en uzun cisimlerden daha büyük ve karşılaştırılabilir olduğunu göstermektedir.[10][11] Gökbilimci David Jewitt'e göre, cisim oldukça uzun biçimi haricinde fiziksel olarak özellik taşımamaktadır.[9]

    Notlar
    1. Hiperbolik yörüngedeki nesneler, negatif yarı uzun eksenine sahiptir, bu da onlara pozitif bir yörünge enerjisi verir.
    2. Nesnenin gözlemlenebileceği aralık. Brightness peaked at 19.7 mag on 18 Ekim 2017, and fades below 27.5 mag (the limit of Hubble Space Telescope for fast-moving objects) around 1 January 2018. By late 2019, it should dim to 34 mag.
    3. Unlike ʻOumuamua, C/1980 E1's orbit got its high eccentricity due to a close encounter with Jupiter. Its inbound-orbit eccentricity was less than 1.
    4. For comparison, comet C/1980 E1 will only be moving 4.2 km/s when it is 500 AU from the Sun.
    5. The solar escape velocity from Earth's orbit (1 AU from the Sun) is 42.1 km/s. For comparison, even 1P/Halley moves at 41.5 km/s when 1 AU from the Sun, according to the formula v = 42.1219 √1/r − 0.5/a, where r is the distance from the Sun, and a is the major semi-axis. Near-Earth asteroid 2062 Aten only moves at 29 km/s when 1 AU from the Sun because of the much smaller major semi-axis.
    6. Results produced with JPL Horizons. 9 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Observer Location: @sun / Table settings option "22. Speed wrt Sun". Option "39. Range & range-rate" for uncertainties.
    7. Orbits computed with only a handful of observations can be unreliable. Short arcs can result in computer generated orbits rejecting some data unnecessarily.
    8. Other orbital solutions show C/2008 J4 entering the Solar System @ 3.5 ± 1.3 km/s. JPL #10 shows that on 1855-Mar-24 C/2008 J4 was moving 4.88 ± 1.8 km/s.
    9. Comet C/2012 S1 (ISON) peaked at 377 km/s during perihelion 26 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. because it passed 0.0124 AU from the Sun (20 times closer than ʻOumuamua).
    10. According to Central Bureau for Astronomical Telegrams's CBET 4450, none of the observers had detected any sign of cometary activity. The initial classification as a comet was based on the object's orbit.

    Kaynakça
    1. "Solar System's First Interstellar Visitor Dazzles Scientists". Jet Propulsion Laboratory. 20 Kasım 2017. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2017.
    2. "Small Asteroid or Comet 'Visits' from Beyond the Solar System". NASA. 26 Ekim 2017. 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017.
    3. "MPEC 2017-U181: COMET C/2017 U1 (PANSTARRS)". Minor Planet Center. International Astronomical Union. 25 Ekim 2017. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. (CK17U010)
    4. "MPEC 2017-V17 : NEW DESIGNATION SCHEME FOR INTERSTELLAR OBJECTS". Minor Planet Center. International Astronomical Union. 6 Kasım 2017. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
    5. "MPEC 2017-U183: A/2017 U1". Minor Planet Center. International Astronomical Union. 25 Ekim 2017. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. (AK17U010)
    6. "JPL Small-Body Database Browser: ʻOumuamua (A/2017 U1)". JPL Small-Body Database. Jet Propulsion Laboratory. 22 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
      JPL 1 (Solution date: 2017-Oct-24) JPL 10 (Solution date: 2017-Nov-03) JPL 14 (Solution date: 2017-Nov-21)
    7. "Pseudo-MPEC for A/2017 U1 (FAQ File)". Bill Gray of Project Pluto. 26 Ekim 2017. 29 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2017. (Orbital elements) 30 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
    8. Jewitt, David; Luu, Jane; Rajagopal, Jayadev; Kotulla, Ralf; Ridgway, Susan; Liu, Wilson; Augusteijn, Thomas (2017). "Interstellar Interloper 1I/2017 U1: Observations from the NOT and WIYN Telescopes" (PDF). Submitted to Astrophysical Journal Letters. arXiv:1711.05687 $2.
    9. "A Familiar-Looking Messenger from Another Solar System" (Basın açıklaması). National Optical Astronomy Observatory. 15 Kasım 2017. NOAO 17-06. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.
    10. Bannister, Michele T.; Schwamb, Megan E. (2017). "Col-OSSOS: Colors of the Interstellar Planetesimal 1I/2017 U1 in Context with the Solar System" (PDF). Submitted to ApJL. arXiv:1711.06214 $2. Erişim tarihi: 25 Kasım 2017.
    11. Bolin, Bryce T.; Weaver, Harold A.; Fernandez, Yanga R.; Lisse, Carey M.; Huppenkothen, Daniela; Jones, R. Lynne; Juric, Mario; Moeyens, Joachim; Schambeau, Charles A.; Slater, Colin T.; Ivezic, Zeljko; Connolly, Andrew J. (2017). "APO Time Resolved Color Photometry of Highly-Elongated Interstellar Object 1I/ʻOumuamua" (PDF). Submitted to Astrophysical Journal Letters. arXiv:1711.04927 $2. Erişim tarihi: 25 Kasım 2017.
    12. @ (27 Ekim 2017). "Spectrum of A/2017 U1 obtained on Wednesday night with the @INGLaPalma 4.2m WHT. Colour is red like Kuiper Belt Objects, featureless" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.; Eksik ya da boş |kullanıcı= (yardım); Eksik ya da boş |numara= (yardım);
    13. "Which way home? Finding the origin of our Solar System's first interstellar visitor" (PDF). NASA. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.
    14. Overbye, Dennis (22 Kasım 2017). "An Interstellar Visitor Both Familiar and Alien". The New York Times. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2017.
    15. "JPL Small-Body Database Search Engine — Constraints: e > 1". JPL Small-Body Database. Jet Propulsion Laboratory. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2017.
    16. de la Fuente Marcos, Carlos; de la Fuente Marcos, Raúl (1 Kasım 2017). "Pole, Pericenter, and Nodes of the Interstellar Minor Body A/2017 U1". Research Notes of the AAS. 1 (1). arXiv:1711.00445 $2. Bibcode:2017RNAAS...1....5D. doi:10.3847/2515-5172/aa96b4.
    17. Beatty, Kelly (25 Ekim 2017). "Astronomers Spot First-Known Interstellar Comet". Sky & Telescope. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017.
    18. Pukui, Mary Kawena; Elbert, Samuel H. (2003). "Hawaiian Dictionary". Ulukau: Hawaiian Electronic Library. University of Hawaiʻi Press. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017.
    19. Kesh, Johnathan (8 Kasım 2017). "Our Solar System's First Interstellar Asteroid is Named 'Oumuamua'". Outer Places. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2017.
    20. Wall, Mike (16 Kasım 2017). "Meet 'Oumuamua, the First-Ever Asteroid from Another Star". Scientific American (İngilizce) – SPACE.com vasıtasıyla.
    21. Gal, Roy (20 Kasım 2017). "An interstellar visitor unmasked". University of Hawaiʻi System News (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Kasım 2017.
    22. Meech, Karen J.; Weryk, Robert; Micheli, Marco; Kleyna, Jan T.; Hainaut, Olivier R.; Jedicke, Robert; Wainscoat, Richard J.; Chambers, Kenneth C.; Keane, Jacqueline V.; Petric, Andreea; Denneau, Larry; Magnier, Eugene; Berger, Travis; Huber, Mark E.; Flewelling, Heather; Waters, Chris; Schunova-Lilly, Eva; Chastel, Serge (20 Kasım 2017). "A brief visit from a red and extremely elongated interstellar asteroid". Nature (İngilizce). doi:10.1038/nature25020. ISSN 1476-4687. Erişim tarihi: 20 Kasım 2017.
    23. Rincon, Paul (20 Kasım 2017). "Bizarre shape of interstellar asteroid". BBC. 20 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2017.
    24. Seidel, Jamie (26 Ekim 2017). "'Alien' object excites astronomers. Is it a 'visitor' from nearby star?". The New Zealand Herald. 24 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
    25. "MPEC 2017-U185: A/2017 U1". Minor Planet Center. International Astronomical Union. 26 Ekim 2017. 1 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2017.
    26. "1I/'Oumuamua=A/2017 U1 Orbit". Minor Planet Center. International Astronomical Union. Erişim tarihi: 9 Kasım 2017.
    27. Meech, Karen J.; Weryk, Robert; Micheli, Marco; Kleyna, Jan T.; Hainaut, Olivier; Jedicke, Robert; Wainscoat, Richard J.; Chambers, Kenneth C.; Keane, Jacqueline V.; Petric, Andreea; Denneau, Larry; Magnier, Eugene; Huber, Mark E.; Flewelling, Heather; Waters, Chris; Schunova-Lilly, Eva; Chastel, Serge (1 Kasım 2017). "Discovery and Characterization of the First Known Interstellar Object (draft)" (PDF). European Southern Observatory. Erişim tarihi: 23 Kasım 2017.
    28. Schneider, Jean (15 Kasım 2017). "Is 1I/2017 U1 really of interstellar origin ?" (PDF). Accepted in Research Notes of the AAS. Cilt 1711. arXiv:1711.05735 $2. Bibcode:2017arXiv171105735S. Erişim tarihi: 25 Kasım 2017.
    29. "Interstellar Asteroid FAQs". NASA. 20 Kasım 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017.
    30. Clark, Stuart (20 Kasım 2017). "Mysterious object confirmed to be from another solar system". The Guardian. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017. Astronomers are now certain that the mysterious object detected hurtling past our Sun last month is indeed from another solar system. They have named it 1I/2017 U1 (ʻOumuamua) and believe it could be one of 10,000 others lurking undetected in our cosmic neighbourhood.
    31. Laughlin, Gregory; Batygin, Konstantin (2017). "On the Consequences of the Detection of an Interstellar Asteroid" (PDF). Research Notes of the AAS. Cilt 1711. arXiv:1711.02260 $2. Bibcode:2017arXiv171102260L.
    32. Antier, Karl. "A/2017 U1, first interstellar asteroid ever detected!". International Meteor Organization. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2017.
    33. Ye, Quan-Zhi; Zhang, Qicheng (2017). "1I/ʻOumuamua is Hot: Imaging, Spectroscopy and Search of Meteor Activity" (PDF). Submitted to ApJ Letters. arXiv:1711.02320 $2. Erişim tarihi: 25 Kasım 2017.
    34. Meech, Karen (20 Kasım 2017). "Light curve of interstellar asteroid ʻOumuamua". ESO. European Southern Observatory. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2017.

    Dış bağlantılar
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.