Ağbyur Serob
Ağbyur Serob veya Serob Paşa, doğum adıyla Serob Vardanyan, (Ermenice: Աղբիւր Սերոբ; d. 1864, Ahlat - ö. 24 Kasım 1899, Sason), 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşan Ermeni askeri komutan.
Ağbyur Serob | |
---|---|
Doğum adı | Serob Vardanyan |
Doğum |
1864 Ahlat, Bitlis, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm |
24 Kasım 1899 Sason, Bitlis, Osmanlı İmparatorluğu |
Bağlılığı | Taşnagsütün |
Hizmet yılları | 1891—1899 |
Savaşları/Çatışmaları | Ermeni Ulusal Hareketi |
Ailesi |
Eşi: Sose Mayrig Çocukları: 1 |
Hayatı
Yirmi yaşlarında iki Türk'le kavga etti ve bir tanesini öldürdü. Cinayet, onu İstanbul'a kaçmaya zorladı. 1892'de Romanya'ya gitti ve orada bir kahve dükkanı açtı ve dükkanı genç devrimciler için bir buluşma yeri olarak kullanmak istedi. Sonunda Ermeni Devrimci Federasyonu'na katıldı ve Bitlis Vilayeti'ne geri döndü ve burada yerel Ermeni nüfusunu Osmanlı ve Kürt saldırganlardan korumak için silahlandı.[1]
1888'de Bitlis'teki Babşen köyünde Serop'u yakalamak ve öldürmek için Osmanlılar tarafından bir Kürt seferi gönderildi. Kürtler saldırılarını sabah saat 3'te Serob'u ve fedailerini çevreleyerek başlattı. Serob gün doğumuna kadar savaşa devam etti ve onun fedaileri kaçmayı başardı. Babşen çarpışmasından sonra Serob'a "Paşa" unvanı verildi.
Aynı zamanda, "aslanın kalbi" olduğu ve çok nazik olduğu için Ermeni halkının kendisine verdiği Ağbyur takma adını kazandı. Yerel Ermeni nüfusu, mecazi olarak "Eğer Tanrı bizi gökyüzünden koruyorsa, Serob bizi yerden koruyor" anlamına gelen, "Veruh Asdvadz, Vahruh Serob" (kelimenin tam anlamıyla "Tanrı oradadır, Serop burada" diyecektir). General olarak, diğerleri arasında Andranik Ozanyan ve Kevork Çavouş gibi ünlü fedaileri komuta etti.[2]
Ölümü
1 Kasım 1899'da, birkaç vatandaşla bir araya gelen Ağbyur Serob, Kürt haydutlar tarafından rüşvet verilen bir Ermeni tarafından zehirlendi. Halil'in liderliğindeki Kürt haydutlar evi yüzlerce savaşçıyla çevreledi. Kürtlerle Ermeniler arasında silahlı bir çatışma çıktı. Kürtler, olağanüstü sayıdaki Ermenileri yenmeyi başardı ve Serob, oğlu ve şehirdeki rahipler de dahil olmak üzere on iki adamı öldürdüler. Sose yaralandı ve esir alındı. Halil, diğer Ermeni özgürlük savaşçılarını da uyarmak gayesiyle Serob'un başını koparıp bir mızrak üzerine yerleştirdi.[3]
Mirası
Ermeni çetelerinin lideri olan Serob, Sason'u neredeyse tamamen bağımsız hale getirdi. Lev Troçki tarafından "en seçkin Ermeni devrimcilerinden" biri olarak nitelendirildi.[4]
Kaynakça
- Kurdoghlian, Mihran. Badmoutioun Hayots (Armenian History). Athens: 1996 s. 67.
- Kurdoghlian, Mihran. Badmoutiounk Hayots (Armenian History). Athens: 1996, s. 67.
- Kurdoghlian, Mihran. Badmoutioun Hayots (Armenian History). Athens: 1996 s. 68-69.
- Trotsky, Leon (1980). "Andranik and his Troop, from Kievskaya Mysl No. 197, July 19, 1913". The Balkan wars: 1912–13: the war correspondence of Leon Trotsky. New York: Monad Press. s. 249. ISBN 978-0-909196-08-0.