AGM-154
AGM-154 Joint Standoff Weapon (JSOW) Raytheon (eski Texas Instruments) tarafından ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri için geliştirilen Müşterek Menzil-Dışı Mühimmatı (JSOW) ailesi, düşükmaliyetli ancak oldukça etkili bir menzil-dışı (stand-off) silah sistemidir. Tepki motoru bulunmayan JSOW hedefe havada süzülerek ulaşmaktadır.
JSOW Kabiliyetleri
Kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılabilen JSOW, pilot 'AT ve Ayril' kabiliyeti sağlamaktadır. Gece, gündüz ve her türlü hava şartında büyük bir hassasiyetle hedef uçmasını sağlayan GPS/INS destekli seyrüsefer sistemi ile terminal (son yaklaşma) safhasında kullanılan kızılötesi arayıcı ve veri bağlantısı (data link) sayesinde JSOW, hedefine nokta vuruşu gerçekleştirebilmektedir.Çok alçak ve çok yüksek irtifalardan bırakılabilen ve düşük radar kesit alanı ve IR izine sahip olan JSOW, pilota tek geçişte birden fazla hedefe, birden fazla mühimmatla taarruz kabiliyeti sağlamaktadır. Hassas hava tarruzlarının düşman hava savunma sistemlerinin etkili menzillerinin çok ötesinden icra edilebilmesine imkân taniyan bir sistemdir.
Teknik Veriler
- Uzunluk: 4,06m
- Kanat Açıklığı: 2,69
- Ağırlık: 483–681 kg
- Azami Etkili Menzili: 130 km
- Çap: 330 mm
- İtki Tipi:
- AGM-154A/B/C: Yok
- AGM-154D/E: Turbojet Williams J400 itiş gücü 1,1 kn
- Harp Başlığı
- AGM-154A/D:145 adet BLU-97/B CEB bombacığı
- AGM-154A-1:227-kg BLU-111
- AGM-154B:4x6 BLU-108/B zırh delici
- AGM-154C/E:250 kg BLU-111/B veya 246 kg Broach
Sürümler
Kinematik etkili ve düşük izli bir gövdeye sahip olan AGM-154 JSOW'nın taşıdıkları harp başlıklarına göre A,B ve C olmak üzere üç değişik versiyonu bulunmaktadır.
AGM-154A JSOW (Cluster bomb)
Temel model olan AGM-154A JSOW, her biri Zirkonyum yanıcı çemberine ve parça tesirli ve yangın çıkarıcı çukur imlalı patlayıcıya sahip 145 adet BLU-97/B CEB (Combined Effects Munitions) taşımaktadır. Yeni geliştirilen ve birim maliyetleri, daha az parça kullanımı ve üretim süreçlerinde gerçekleştirilen iyileştirmeler sayesinde kayda değer oranda (yaklaşık %40) azaltan Block II konfigürasyonunda karıştırmaya mukavemetli yeni Raptor GPS sistemi kullanılmakta ve JSOW A modeli BLU-111 (MK-82) harp başlığı AGM-154A-1 opsiyonu ile sunulmaktadır.
AGM-154B JSOW (Zırhlı Hedeflere Karşı)
AGM-154B JSOW , tanksavar hedeflere karşı her biri 4 adet mermiye sahip 6 adet BLU-108/B bombacığı ile donatılmıştır.
AGM-154C JSOW
AGM-154C JSOW ise 250 kg ağırlığındaki BLU-111/B harp başlığına sahiptir. Hassas tarruzlar için görüntüleyici kızılötesi (IIR) arayıcı sensörü ile terminal safhasında hedefe 2 km kala aktive edilen Otomatik Hedef Tespiti (ATA) teknolojilerine sahiptir. Otomatik Hedef Tespiti , JSOW'nın kendi hedefini operatörün müdahlesine gerek kalmadan uçuş öncesinde hafızasına yüklenen referans görüntülerin karşılaştırılmasını yapmak suretiyle hassas bir şekilde bulabilmektedir.
AGM-154C JSOW Broach
ABD Deniz Kuvvetleri için özel olarak geliştirilen ve Başlangıç Hareket Kabiliyeti (IOC)'ne Şubat 2005 tarihinde ulaşan 468 kg ağırlığındaki AGM-154C Broach (Bomb Royal Ordnance Augmented CHarge) adı verilen ve arka arkaya yerleştirilmiş 2 adet patlayıcıdan oluşan parça tesirli ve zırh delici harp başlığı sayesinde tahkimatlandırılmış hedeflere karşı kullanılabilmektedir.
JSOW'un geliştirme Programı
Raythoeon ve ABD Deniz Kuvvetleri silahın, bir veri hattı ilavesi ve iylleştirmeler sayesinde, kötü hava şartlarında ve uzun menzillerden hareketli kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılabilmesine imkân tanıycak Block III mühimmatının 2009 yılında üretilmesi bekleniyor.
JSOW ve Türkiye
AGM-154A-1 JSOW Block II ve AGM-154C JSOW modernize edilecek F-16C/D uçaklarında kullanılmak üzere Türk Hava Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiştir.
Dış bağlantılar
- AGM-154 Joint Standoff Weapon - GlobalSecurity.org10 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Raytheon: Joint Stand Off Weapon
- Raytheon (Texas Instruments) AGM-154 JSOW - Designation Systems29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Video
7 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- Savunma ve Havacılık Sayı:2005/11 sy.112