Aliye Rona

Aliye Dilligil Rona (1921 – 29 Ağustos 1996), Türk sinema ve tiyatro oyuncusu. Sayısız karakter rolünde oynamış, özellikle sert Anadolu kadınlarını canlandırmıştır.

Aliye Rona
Doğum	Aliye Dilligil 1 Ocak 1921 Dera, Fransız Suriye Mandası
Ölüm	29 Ağustos 1996 (75 yaşında) İstanbul, Türkiye
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1947–1993
Evlilik	Zihni Rona
Ödüller	Altın Koza Film Festivali En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu 1969 – Kuyu ve Kader Böyle İstedi Altın Koza Film Festivali 1994 – Yaşam Boyu Onur Ödülü Ankara Uluslararası Film Festivali En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu 1969 – Hepimiz Kardeşiz

Yaşamı

1921'de Suriye'nin Dera kentinde dünyaya geldi. Avni Dilligil'in kızkardeşidir. Beyoğlu Akşam Kız Sanat Okulu'nda okudu. 1930'ların sonlarında Kadıköy Halkevi'nde amatör olarak tiyatro oyunculuğuna başladı. Ulvi Uraz, Avni Dilligil ve Arena tiyatrolarında sahneye çıktı. İzmir Şehir Tiyatrosu'nda birlikte çalıştığı Zihni Rona ile evlendi.

Sinema oyunculuğuna 1947 yılında Kerim'in Çilesi filmiyle başlayan Aliye Rona, Türk sinemasında uzun yıllar karakter rollerinin değişmez ismi oldu. Uzun yıllar dublaj da yapan Rona, sinemada çilekeş, direnen, dikbaşlı, hakkını hukukunu arayan, kavgacı, töreci köylü kadını ve ana rollerini canlandırdı.

Yaklaşık yarım asırlık sanat hayatı boyunca 204 filmde rol aldı. 1965'te Hepimiz Kardeşiz, 1967'de Zalimler, 1968'de Son Gece ile Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "En Başarılı Yardımcı Kadın Oyuncu" ödüllerini aldı. 1969 Adana Altın Koza Film Festivali'nde Kuyu filmiyle "En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu" seçildi.

Aliye Rona'nın; abisi Avni Dilligil, yengeleri Belkıs Dilligil ve Nezahat Tanyeri ve yeğeni Erhan Dilligil ile birlikte yattığı Karacaahmet Mezarlığı'ndaki aile kabristanı

Ömrünün son yıllarında sağ tarafına felç inen ve tekerlekli sandalyeye mahkûm olan Rona, Pendik'te bulunan bir huzurevinde kalıyordu. Bu huzurevinde yaşanan sağlık ve şiddet olayları televizyon haberlerinde gündeme gelmiş ve Aliye Rona burada kötü bir hâlde bulunmuştur. Yine bu huzureviyle ilgili haberler sırasında son isteğinin "Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ı oynamak" olduğunu belirtmiştir.[1] 29 Ağustos 1996 tarihinde kaldığı huzurevinde geçirdiği beyin kanaması nedeniyle vefat eden sanatçı Karacaahmet Mezarlığı'nda aile kabristanına defnedildi.

Oynadığı Filmler

Berlin in Berlin 1993 Kavgamız 1989 Korkmuyorum 1989 Yüzünü Şeytan Görsün 1989 Üçüncü Göz 1988 Emanet 1988 Kuruluş / Osmancık 1987 Azap 1987 Tapulu Irgat 1987 Kanlı Su 1986 Alın Yazım 1986 Çoban Aşkı 1986 Gelin Oy 1986 Güvercinim 1986 Kara Diken 1986 Zehirli Çiçek 1986 Parmak Damgası 1985 Haram Oldu 1985 Katiller de Ağlar 1985 Keriz 1985 Geçim Otobüsü 1984 Şabaniye 1984 Kaşık Düşmanı 1984 Şıngırdak Şadiye 1982 Yürek Yarası 1982 Aşk Pınarı 1981 Yılanı Öldürseler 1981 Harman Sonu 1981 Kan Bağı 1981 Hamaylı Boynundayım 1981 Kara Bahtım 1981 Su 1981 Milcan 1981 Perişanım 1980 Ben Topraktan Bir Canım1980 Havar 1980 Skandal 1979 Garibin Çilesi Ölünce Biter 1979 Yuvasız Kuşlar 1979 Yedi Kocalı 1979 Fakir 1979 Lekeli Kadın 1979 Uçurumdaki Kadın 1979 Gazeteci 1979 Derviş Bey 1978 Tatlı Nigâr 1978 Son Sabah 1978 Aldırma Gönül 1978 Kılıç Bey 1978 Kadınlar Koğuşu 3. Öykü 1978 Düzen 1978 Yuvanın Bekçileri 1977 Aşk Mahkûmları 1977 Dokunmayın Dünyama 1977 Şıpsevdi 1977 Alev 1976 Perişan 1976 Yazgı 1976 Söyleyin Anama Ağlamasın1976 Kara Murat Kara Şövalyeye Karşı 1975 Kara Çarşaflı Gelin1975 Çalkala Yavrum Çalkala1975 Haydi Gençlik Hop Hop 1975 Bunalım 1975 Vur Be Ramazan 1974 Kuma 1974 Sokaklardan Bir Kız 1974 Alo Polis 1974 Tanrı Sevenleri Korur 1974 Talihsiz Evlat 1974 Yazık Oldu Yarınlara 1974 Talihsiz Yavrum 1974 Dikiz Aynası 1973 Çoban 1973 İki Süngü Arasında 1973 Ablam 1973 Beklenmeyen Adam 1973 Kara Toprak 1973 Kızım 1973 Lekeli Kadın 1973 Meryem (2) 1973 Gelin1973 Pembe Dünya 1973 Bir Garip Yolcu 1972 Elif İle Seydo 1972 Ustura Behçet 1972 Paprika Gaddarın Aşkı 1972 Kahpe / Bir Kız Böyle Düştü 1972 Kahpe Tuzağı 1972 Gümüş Gerdanlık Nermin 1972 Çoban Ali 1972 Hazreti İbrahim 1972 Kadersizler 1972 Kara Duvak 1972 Cemo 1972 Çirkin ve Cesur 1971 Allı Turnam 1971 Üvey Ana 1971 Sezercik Yavrum Benim 1971 Hasret 1971 Öldüren Şehir 1971

Tanrı Şahidimdir 1971 Zeyno Hatçe 1970 Meçhul Kadın 1970 Gelin Kız 1970 Adım Kan Soyadım Silah 1970 Hippi Perihan 1970 Kader Bağlayınca 1970 Yaban Gülü 1970 Ankara Ekspresi 1970 Bülbül Yuvası 1970 Kapıcının Kızı 1969 Çakırcalı Mehmet Efe1969 Serseri Kabadayı 1969 Yalnız Adam 1969 Anadolu Soygunu 1969 Bir Şarkısın Sen 1969 Kınalı Yapıncak 1969 Buruk Acı 1969 Sana Dönmeyeceğim 1969* Ala Geyik 1969 İki Günahsız Kız (İki Hikayeli Film) 1969 Boş Beşik 1969 Bataklı Damın Kızı Aysel 1969 Ebu Müslim Horasani 1969 Kanlı Aşk 1969 Aşk Mabudesi 1969 Kezban Nazire 1968 Eşkiya Halil (Haydut) 1968 Kader Böyle İstedi 1968 Kuyu 1968 Acı Yıllar 1968 Çatallı Köy 1968 Derebeyi 1968 Talihsiz Meryem 1968 Affet Beni Allahım 1968 Kanun Namına 1968 Dördü De Seviyordu 1967 Kara Duvaklı Gelin 1967 Kelepçeli Melek 1967 Azap Yolu 1967 Dokuzuncu Hariciye Koğuşu 1967 Mühür Gözlüm 1967 Kanunsuz Toprak 1967 Allaha Adanan Toprak 1967 Son Gece 1967 Zalimler 1966 Çalıkuşu 1966 Kucaktan Kucağa 1966 Anadolu Kanunu 1966 Nikahsızlar 1966 Anaların Günahı 1966 Bitmeyen Yol 1965 Son Kuşlar 1965 Üçünüzü De Mıhlarım 1965 Murat'ın Türküsü 1965 Korkusuzlar 1965 Veda Busesi 1965 Yıldız Tepe 1965 Uzakta Kal Sevgilim 1965 Garip Bir İzdivaç 1965 Yıldızların Altında 1965 Akrep Kuyruğu 1965 Yasak Cennet 1965 Konuşan Gözler 1965 Mor Defter 1964 Hepimiz Kardeşiz 1964 Mualla 1964 Şeytanın Uşakları 1964 Plajda Sevişelim 1964 Erkekler Ağlamaz 1964 Poyraz Osman 1964 Uçurumdaki Kadın 1964 Yüz Karası 1964 Lekeli Aşk 1964 Cilalı İbo Kızlar Pansiyonunda 1963 Liman Yosması 1963 Aşk Tomurcukları 1963 Büyük Yemin 1963 Allah Seviniz Dedi1962 Kiralık Koca 1962 Yılanların Öcü 1962 Beş Kardeştiler 1962 Seni Kaybedersem 1961 Aşkın Saati Gelince 1961 Küçük Hanımefendi 1961 Kırık Kalpler 1960 Ayşecik Şeytan Çekici 1960 Serseri 1959 Vicdan Azabı 1958 Fakir Kızın Kısmeti 1956 Bozkurt Obası 1954 Kanlı Para 1953 Köroğlu -Türkan Sultan1953 Mahallenin Namusu 1953 Efelerin Efesi 1952 Bergama Sevdaları 1952 Kanlı Çiftlik 1952 Şehitler Kalesi 1949 Zehirli Şüphe 1949 Kanlı Döşek 1949 Silik Çehreler 1948 Kerim'in Çilesi 1947

Kaynakça

1. Nedim Şener "Uğur Dündar: İşte Hayatım" Doğan Kitap, İstanbul, 2011, s. 230