Ankara Palas
Ankara Palas ya da eski adıyla Ankara Vakıf Oteli, Türkiye’nin ilk yıllarında Ankara’da milletvekilleri için bir sosyal tesis ve resmi konuklar için konukevi olarak hizmet vermiş; Türk siyasi hayatının birçok önemli olayına tanıklık etmiş; günümüzde halen Devlet Konukevi olarak kullanılan tarihi binadır.
Ankara Palas | |
---|---|
| |
Ankara'nın Türkiye haritasındaki konumu | |
Eski ad | Ankara Vakıf Oteli |
Genel bilgiler | |
Tür | Kompleks |
Mimari tarz | Birinci Ulusal |
Konum | Ulus, Altındağ, Ankara, Türkiye |
Koordinatlar | 39°56′26.30″K 32°51′8.24″D |
Mevcut kullanan | Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı |
Başlama | 1924 |
Tamamlanma | 1927 |
Açılış | 17 Nisan 1928 |
Sahip | Türkiye |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar | Ahmed Kemaleddin |
Tasarımcı | Vedat Tek |
Tarihi
Altındağ ilçesi Ulus'ta İkinci Meclis Binası'nın tam karşısında yer alan bina, 1924-1927 arasında inşa edildi. İlk tasarımı Mimar Vedat Tek tarafından yapılmıştı. Sıhhiye Vekaleti’n ait bir bina olarak yapımı başladıktan sonra mimarlık ücretinin ödenmemesi nedeniyle[1] Vedat Bey’in işi bırakması üzerine Mimar Kemalettin Bey’in yeni tasarımına göre inşası tamamlandı[2]. Mimar Kemalettin Bey, yapının inşası sürerken şantiyede hayatını kaybetti. Vakıflar İdaresi’ne devredilmiş olan otel, 17 Nisan 1928 günü 120 yatak kapasitesi ile hizmete girdi.[3]
Yapı, 1930’larda siyasetçiler, gazeteciler, sanatçıların buluşma mekanı olduğu gibi yurtdışından gelen resmi heyet ve konukları ağırlama işlevini de üstlenmişti. Atatürk devrimleri ile Türk toplum hayatına getirilen bazı yeniliklerin ilk defa Ankara Palas’ta başlatıldığı bilinir; özellikle kadınların erkeklerle eşit koşullarda sosyal hayata girmesine önayak olmak üzere düzenlenen sosyal etkinliklere ev sahipliği yapmıştır.[1] Ankara Palas’ta cumhuriyetin ilk yıllarında düzenlenen etkinliklerin en ünlüsü “cumhuriyet baloları”dır.[4]
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün malı olan bina, 1975’e kadar otel olarak işletildi[5]. 1976-1982 arasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından ofis ve sergi alanı olarak kullanıldı[5]. 1982 yılında Dışişleri Bakanlığı tarafından kapsamlı bir restorasyondan geçirildi ve 29 Ekim 1983 günü düzenlenen kabul resmiyle "Ankara Palas Devlet Konukevi" olarak hizmete açıldı[5].[6]
Ankara Palas’ta ağırlanmış önemli konuklar arasında İran Şehinşahı Rıza, Afgan Kralı Emanullah Han, Irak Kralı Emir Faysal, Yunanistan Başbakanı Elefterios Venizelos ve ABD Başkanı Dwight Eisenhower bulunur.
Günümüzdeki kullanımı
Uzun yıllar boyunca Dışişleri Bakanlığı'na bağlı faaliyet gösteren yapı, 3 Eylül 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı'na devredildi. Ekim 2019'da basına yansıyan haberlerde, Ankara Palas'ın restore edileceği ve "Cumhurbaşkanlığı Müzesi" olarak hizmet vermeye başlayacağı belirtildi.[7]
Mimari özellikleri
Birinci Ulusal Mimarlık Akımı’nın örneklerinden olan Ankara Palas Devlet Konukevi binası, genel görünüşü itibarıyla dikdörtgen şeklinde bir yapıdır. Bodrum dahil 3 katlıdır. Ortada büyük bir balo salonu, bitişiğinde önünde teras bulunan çay ve oyun salonu, arkada ise bir yemek salonu bulunur[8]. 60 konuk odasının on altısı zemin kattadır. Birinci katta özel bir suit daire yer alır. Binanın cephesinde çini süslemeler vardır.
Kaynakça
- Armutçu, Emel. "Ankara Palas Efsanesi". http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/. Hürriyet gazetesi, 24 Haziran 2001. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
|website=
dış bağlantı (yardım) - "Cumhuriyetin Simgesi: Ankara Palas" (PDF). http://www.serfed.com. Seramik Türkiye dergisi, Sayı 11, Eylül/Ekim 2005. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
|website=
dış bağlantı (yardım) - "Ankara Vakıf Oteli (Ankara Palas)". http://www.mimarlikmuzesi.org. Mimarlikmuzesi.org sitesi. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
|website=
dış bağlantı (yardım) - Ankara Palas: Asrileşmenin Talimhanesi, Yeni Şafak Gazetesi, 19.11.2006
- "Tarihçe". http://ankarapalas.com.tr. Ankarapalas.com.tr sitesi,. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
|website=
dış bağlantı (yardım) - Çügen, Hasan Fevzi (Haziran 2013). "Ankara'da Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi'nden Bir Örnek: Erzurum Oteli" (PDF). Ankara Araştırmaları Dergisi. s. 131. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014.
- "Cumhuriyetin simgelerinden Ankara Palas 'Cumhurbaşkanlığı Müzesi' oluyor". T24. 29 Ekim 2019. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- "Mimari yönünden Ankara Palas". http://www.mfa.gov.tr/. Dışişleri Bakanlığı web sitesi. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
|website=
dış bağlantı (yardım)