Arap Cumhuriyetleri Birliği (1972)
Mart 1972'de Baasçı Irak, Mısır ve Suriye'ye 1971'de parçalanan Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin yeniden kurulmasını önerdi. Irak'ın önerisi, Ürdün'ün Birleşik Arap Krallığı önerisine bir tepkiydi, ancak zaten kurulmuş olan Arap Cumhuriyetleri Federasyonu ile çakıştı ve Irak-Suriye farklılıkları nedeniyle başarısız oldu.
Arap Cumhuriyetleri Birliği
Birleşik Arap Krallığı planı, İsrail'in yanı sıra Filistinliler, Arap Birliği ve İslam Devletleri tarafından da öfkeyle reddedildi. Irak, karşı önerisinde Filistin Kurtuluş Örgütü'nün [1] Arap Cumhuriyetleri Birliği'ne dahil edilmesini istedi ve diğer tüm "ilerici" Arap devletlerini katılmaya davet etti.[2][3]
Ancak Libya'nın dışlanması gerekiyordu. En azından başlangıç için. Irak, Libya başbakanı Muammer Kaddafi'yi Irak-Suriye çatışmalarını kışkırtmakla suçlarken, Kaddafi Irak rejimini Sovyetler Birliği ve Iraklı komünistlere yaklaşımından dolayı kınadı.[2][4]
Mart 1972'nin sonunda, Irak'ın cumhurbaşkanı yardımcısı Saddam Hüseyin, öneriyi tanıtmak için Şam ve Kahire'ye üst düzey bir heyeti yönetti. Suriye'de Saddam, Cumhurbaşkanı Hafız Esed ve Dışişleri Bakanı Abdülhalim Haddam ile görüştü, ancak Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, Libya'da Kaddafi'ye çoktan danışmıştı. 26 Mart'ta Saddam, Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mahmud Fevzi ile ve sonunda da İskenderiye'de Sedat'la görüştü. Zaten kurulmuş olan Mısır-Libya-Suriye Arap Cumhuriyetleri Federasyonu'na atıfta bulunarak öneri reddedildi.[2][4][5]
Ancak Suriye ve Mısır bunun yerine Irak'ı federasyona katılmaya davet etti. Haddam'a göre, Irak-Suriye ikilisini birleştirmenin ilk adımı, Suriye ve Irak Baas partileri arasındaki çekişmeleri çözmektir. Ekim 1972'de Irak Cumhurbaşkanı Ahmed Hasan el-Bekir Suriye'nin koşullarını kabul etti [2] ve federasyon [6] içinde bir Irak-Suriye birliği oluşturmayı teklif ederken, Mısır ve Libya federasyon içinde daha yakın bir birlik içinde iki taraflı birleşeceklerini duyurmuşlardı (aynı zamanda Birleşik Arap Cumhuriyeti olarak bilinir). Daha fazla görüşme yapılmamasına rağmen, Ocak 1973'te Irak, Mısır ve Suriye'ye İsrail'e karşı yeni bir savaş durumunda tam askeri ve ekonomik desteği sağladı. Ancak Irak'ın Müşterek Askeri Komutanlık kurma teklifi reddedildi.
Ayrıca bakınız
Kaynaklar
- Hassan Tawalba: The Ba'th and Palestine, p. 55f. Dar al-Ma'mun, Bagdad 1982
- Shibli al-Aysami: Einheit, Freiheit, Sozialismus, p. 99–102. Valle Olona, Varese 1978
- Robin Leonard Bidwell: Dictionary of Modern Arab History, p. 429f. Routledge, New York 1998
- Reuters 27 March 1972: Iraqi Delegation Arrives In Cairo For Talks On A Tripartite Federation 11 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (with VIDEO clip 11 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- Record of the Arab World: Yearbook of Arab and Israeli Politics, vol. 1, p. 222. Research and Publishing House, 1972
- Polska Akademia Nauk - Komitet Badań Krajów Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej: Studies on the Developing Countries, No. 1-4 (9-12), p. 180f. Zakład Narodowy im Ossolińskich, Breslau 1989