Başkale

Başkale, Van iline bağlı bir ilçedir. İl topraklarının güneydoğusunda yer alır.

Başkale
İlçe
Türkiye'de yeri
Ülke	Türkiye
İl	Van
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Asım Solak [1]
• Belediye başkanı	Asım Solak (Kayyum)
Yüzölçümü
• Toplam	2,599 km² (1.003 mil²)
Rakım	2,460 m (8.070 ft)
Nüfus  (2018)
• Toplam	52,544
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu	65600
İl alan kodu	432
İl plaka kodu	65
Resmî site http://www.baskale.gov.tr

Başkale ilçesindeki Aziz Bartalmay Manastırı

Tarihçe

Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme idi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdi. Sonraları Romalılar ile Partlar arasında bir sınır bölgesi olan Başkale, MS 3. yüzyılda Sasaniler'in, 6. yüzyılda Bizanslılar'ın eline geçti. 645'teki Arap işgalinden sonra da yerel Ermeni beylerinin yönetiminde kaldı. 1100'lerde kurulan Sökmenliler'e (Ahlat Şahlar) bağlandı, 1245'te Moğol saldırısına uğrayan yöre kısa sürede yerel beylerin yönetiminde kaldıktan sonra 1386'da Timur'un ardından Karakoyunlular'ın, 16. yüzyıl başlarında Safeviler'in egemenliğine girdi. Başkale yöresinin kesin olarak Osmanlı Devletine bağlanması Kanuni Sultan Süleyman döneminde 16. yüzyıl ortalarına rastlar. Eskiden Kotur-Elbak adıyla anılan yöre 19. yüzyıl sonlarında Van vilayetinin Hakkâri sancağına bağlı Elbak (Elbak) kazasının sınırları içerisinde idi. Kazanın adı Cumhuriyet döneminde Başkale olarak değiştirildi.

Coğrafya

Yüzölçümü 2599 km², denizden yüksekliği 2400 m, ortalama karla kaplı gün sayısı 140 gün, enlem 38.03, boylam 41.01. Ortalama sıcaklığı 5.8oC. Van´a uzaklığı 120 km olan Başkale Van´ın Güneydoğusunda yer alır. İspiriz dağı eteklerine kurulmuştur.

Kuzeyinde Van´a bağlı Özalp, doğusunda Türk-İran sınırı, güneyinde Hakkâri’ye bağlı Yüksekova, batısında ise Van´a bağlı Gürpınar ilçesi bulunmaktadır. Van ilinin güneydoğusunda yer alan ilçe toprakları çok dağlık ve engebelidir. Kuzey-güney doğrultulu yüksek dağ dizileri arasındaki bir vadiden oluşur. Doğu kesimi Yiğit dağı olarak bilinen Haravil Dağı (3468 m) Batı kesimini Başkale Dağı adıyla anılan İspiriz Dağı (3668 m), Güneybatı kesiminde Gökdağ (3604 m) engebelindedir. Dicle Nehri’nin en önemli kollarından olan Büyük Zap Suyu, Haravil Dağı ile doruğu ilçe sınırları dışında kalan Mengene Dağı yamaçlarından doğan suların birleşmesiyle oluşur. Bu akarsuyun derin vadisi tabanında bazı dar düzlükler vardır.

Ekonomi

Başkale ilçesi halkının ana geçim kaynağı hayvan yetiştiriciliğidir. Özellikle koyun beslenir. Gerek iç gerek dış pazarlara canlı hayvan satılır. Bitkisel üretim iklim şartları nedeniyle gelişmemiştir. Bundaki en önemli etmen bitkisel üretime elverişli toprakların çok az olması ve iklimin sertliğidir. Buğday, arpa ve patates en önemli ürünleridir.

371900 küçükbaş 11500 büyükbaş 25790 kıl keçisinin bulunduğu ilçede halkın çoğunluğunun geçim kaynağı hayvancılıktır. Toprakları geniş bir vadi hâlinde olan ilçenin Zap nehrinin ayaklarına yataklık etmesi ayrı bir özelliğidir. İlçenin tarım alanı 35534 hektardır.

Nüfus

Merkez Bucak ile Albayrak bucağı dahil toplam 62 mahallesi ve 70 mezrası vardır. Küçük büyük 70 mezraya sahiptir. Merkezde 4 mahalle bulunmaktadır. Bunlar Çarşı, Tepebaşı, Yeni Mah. ve Hafıziye (Kale) mahalleleridir.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[2]	23.365	4.007	19.358
1970[3]	29.295	6.018	23.277
1975[4]	35.870	8.558	27.312
1980[5]	40.948	9.770	31.178
1985[6]	45.985	10.615	35.370
1990[7]	55.597	16.418	39.179
2000[8]	55.563	14.114	41.449
2007[9]	63.123	15.910	47.213
2008[10]	63.665	14.601	49.064
2009[11]	61.355	12.562	48.793
2010[12]	61.371	12.942	48.429
2011[13]	64.216	13.855	50.361
2012[14]	62.550	12.784	49.766
2013[15]	58.963	58.963	veri yok
2014[16]	57.408	57.408	veri yok
2015[17]	56.368	56.368	veri yok
2016[18]	54.204	54.204	Veri yok

Turizm

İlçe turizm bakımından zengindir. Türkiye'de 2 farklı yerde bulunan ve dünya harikaları arasına giren Peribacaları ve Travertenler bu küçük ilçede de bulunmaktalar. Duyulmamasının nedeni ise bakımsızlık ve duyarsızlık denilebilir. Butün yerleri görebilmek için ayrı ayrı iki farklı yer gezmek yerine Başkale'de birbirine yaklaşık 60 km uzaklıkta bulunan peribacalarını ve travertenleri görmek mümkün. Şu anda turizme elverişli hale getirmek için çalışmalar sürmektedir.

Şehir

İspiriz Dağı'nın eteğinde Büyük Zap Suyu vadisinde kurulmuş olan Başkale kenti gelişmekte olan bir yerleşim merkezidir. Van-Hakkâri yolu üzerinde yer alan kent il merkezi Van'a 112 km uzaklıktadır. Başkale Belediyesi 1926'da kurulmuştur.

Kaynakça

1. http://www.baskale.gov.tr/
2. "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
3. "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
4. "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
5. "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
6. "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
7. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
8. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
9. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
10. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
11. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
12. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
13. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
14. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
15. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
16. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
17. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
18. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.

Dış bağlantılar

• T.C. Başkale Kaymakamlığı27 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• T.C. Başkale Belediyesi30 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.