Barut Komplosu

Barut komplosu, bir grup yönetim karşıtı İngiliz Katolik tarafından, İngiltere Kralı I. James ve diğer aristokratları öldürmek için 5 Kasım 1605'te yapılan Parlamento Binası'nı havaya uçurma girişimidir. Robert Catesby ve Guy Fawkes öncülüğünde planlanmıştır.

Komplocuların 17. yüzyılda çizilmiş eskizleri. Hollandalı çizerin bu eskizi, gerillaları hiç görmemiş olmasına rağmen bugün bile en çok kabul gören tasvirdir.

Barut komplosunun Karşı-Reform hareketi olduğunu ve baskıcı yönetime karşı anarşi hareketlerinin öncüsü olduğunu kabul eden gruplar vardır.

Procession of a Guy. Bir "Guy" geçit töreninde dans eden çocuklar. (1864)
John de Critz tarafından 1606 yılında yapılmış I. James resmi.
Guy Fawkes gece kutlamaları için hazırlanan çocuklar. (1954)

Eylem, 1603 tarihli ilk komplo ve veda komplosunu takiben 1605 yılında, her sene ekim ya da kasım ayında tekrarlanan aristokrasi zirvesine denk getirilmiştir. 5 Kasım 1605 tarihli bu girişim yalnızca Kral I. James'e karşı düzenlenen bir suikast değil, tüm Kraliyet ailesini, Protestan devlet adamlarının büyük bölümünü etkisiz hale getirmeyi ve halkı ayaklandırmayı hedef alan bir eylemdir.[1]

Eylemcilerden birinin saray çalışanı bir yakınına eylem günü sarayda olmaması yönündeki uyarısının kraliyete sızması sonucunda, Guy Fawkes eyleme giderken yakalanmış ve ağır işkencelerle alınan itiraf sonucunda diğer eylemciler de yakalanmıştır. Sonuçta eylem başarısızlıkla sonuçlanmış, Fawkes ve diğer eylemciler idam edilmiştir.[2]

Her yıl 5 Kasım gecesinde, Birleşik Krallık ve krallığa ait diğer eyaletlerde kraliyet öncülüğünde Eylemin(Komplonun) başarısızlığa uğratılması şenliklerle kutlanır. Bu kutlama gecesine Guy Fawkes Gecesi, Kutlama Ateşi Gecesi, Havai Fişek Gecesi, Barut Gecesi ve Komplo Gecesi denir. Günümüzde politikadan çok, eğlence amaçlı yapılan bir kutlamadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Ortaçağ-Yeniçağ Avrupa Tarihi, Eskişehir Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, sf. 108
  2. Nicholls, Mark (2004), "Fawkes, Guy (bap. 1570, d. 1606)", Oxford Dictionary of National Biography (online bas.), Oxford University Press, doi:10.1093/ref:odnb/9230, 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Kasım 2015 Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.