Boru hattı taşımacılığı
Boru hattı taşımacılığı malı borular yardımı ile nakletme işidir. Genellikle sıvı ve gaz maddeler taşınır fakat pnömatik borularda kapsüllere konulan katı maddeler hava basıncı kullanılarak da taşıma yapılır.
Gazların ve sıvıların yanı sıra bazı kararlı kimyasal malzemeler de boru hattı yardımı ile nakledilebilir. Bu yüzden kanalizasyon, sulu çimento, su ve hatta bira boru hatları mevcuttur; fakat bunlar arasında tartışılmaz en önemli taşıma petrol ve doğal gazın taşınmasıdır. Sık sık bu boru hatları, "boru hattı denetleme aletleri" ile kontrol edilir ve temizlenir.
Petrol ve Doğalgaz Boru Hatları
Boru hatları taşımacılığına 19. yüzyılın sonlarına Vladimir Shukhov ve Branobel (Nobel Kardeşler) şirketi öncülük etmiştir, büyük miktarda petrol ve doğal gazı başka bir bölgeye nakletmekteki en ekonomik yoldur. Demir yollarıyla mukayese edildiğinde gönderilen miktar başına daha az masraf ve daha yüksek kapasiteli nakliyedir. Boru hatları deniz altına da inşa edilebilir, her iki yöntemde ekonomik ve teknik yönden çok fazla dikkat gerektirir, çoğunlukla petrol denizlerde tanker gemileriyle taşınır.
Petrol boru hatları iç çapı 30–120 cm (12-47 inç) olan çelik veya plastik borulardan yapılır. Mümkün olan yerlerde boru hattı toprak üstünde inşa edilir. Şehirleşmenin arttığı, hassas çevrelerde veya çevre için potansiyel tehlike görülen bölgelerde boru hatları yerin 1 metre (3 feet) altına döşenir. Petrol'ün hareketi sağlamak için boru hatları ile birlikte pompa istasyonları inşa edilir, genellikle akış hızı yaklaşık 1–6 m/sn'dir. Çoklu kullanım için yapılan boru hatlarında nakil işlemi iki veya daha çok farklı ürünü aynı hattan art arda gönderilerek yapılır. Genellikle bu tip boru hatlarında ürünler arasında fiziksel bir ayırıcı kullanılmaz. Ürünlerin art arda gönderilmesinden dolayı bir miktar karışık ürün ortaya çıkar. Bu karışık ürün boru hattından çıkarılır ve diğer ürünlere karıştırmamak için farklı bir yerde depolanır.
Ham petrol belli miktarlarda balmumu veya parafin içerir, ve soğuk iklimlerde balmumu boru hattı içerisinde artış gösterebilir. Bu balmumu birikimi periyodik olarak hat boyunca "boru hattı denetleme aletleri" yardımı ile temizlenir.
Boru Hatlarında Meydana Gelen Kazalar
Boru hatlarında doğal gaz ve petrol gibi yanıcı veya patlayıcı materyal taşırken bazı güvenlik sorunları ortaya çıkabilir.
- 4 Haziran 1989 - Ufa, Rusya yakınındaki LPG boru hattındaki gaz sızıntısı iki trenin çarpışması sonucu çıkan kıvılcımlar nedeniyle patladı. 645'ten fazla insanın öldüğü belirtildi.
- 17 Ekim 1998 - Nijerya'nın Niger Delta'sında bulunan Jesse şehrinde petrol boru hattı patlaması sonucu 1200 kişi öldü.
- 10 Haziran 1999 - Bellingham, Washington boru hattı kırıldı ve 277,200 galon benzin Whatcom Creek çevresine saçıldı. Benzin tutuştu ve patlama sonucu ikisi çocuk üç kişi öldü.
- 19 Ağustos 2000 - Carlsbad yakınlarında doğal gaz borusunun kırılması sonucu yangın çıktı, New Mexico'da meydana gelen bu patlama ve yangın sonucunda aynı aileden 12 kişi öldü. Patlamanın sebebi boru hattının iç tarafının şiddetli korozyona uğraması oldu anlaşıldı.
- 30 Temmuz 2004 - Belçika'nın küçük bir şehri olan Ath (Brüksel'in otuz km güney-batısı) yakınlarındaki Ghislenghien'da ana doğal gaz boru hattı patladı, en az 23 kişi hayatını kaybetti ve 122 kişi yaralandı.[1][2]
- 12 Mayıs 2006 - Lagos, Nijerya dışlarında petrol boru hattındaki kırılma sonucu 200'den fazla insan ölmüştür.
Bazı petrol/gaz boru hatları
- Alaska Doğal Gaz Boru Hattı (planlandı)
- Bakü Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hattı
- Mavi Akım Boru Hattı
- Druzhba Boru Hattı
- Doğu Sibirya – Pasifik Okyanusu Petrol Boru Hattı (planlandı)
- İran-Pakistan-Hindistan gaz Boru Hattı (planlandı)
- İran-Ermenistan Doğal Gaz Boru Hattı
- Lakehead Boru Hattı
- Langeled Boru Hattı
- Minnesota Boru Hattı
- Nabucco Boru Hattı (planned)
- Nord Stream (Kuzey Avrupa Gaz Boru Hattı)
- Odessa-Brody Boru Hattı
- Peninsula Gaz Boru Hattı
- Güney Kafkas Boru Hattı
- Trans-Afganistan Boru Hattı (planlandı)
- Trans-Alaska Boru Hattı Sistemi
- Trans-Hazar Gaz Boru Hattı (planlandı)
- Trans-İsrail Boru Hattı
- Trans-Karayip Boru Hattı (planlandı)
- Batı-Doğu Gaz Boru Hattı
- Urengoy–Pomari–Ujgorod boru hattı
Bazı petrol/gaz boru hattı şirketleri
- Alyeska Pipeline Service Company
- Mackenzie Valley Pipeline Inquiry
- Sui Northern Gas Pipelines Limited
- Koch Pipeline Company (a subsidiary of Koch Industries)
- Schuck Company Germany - Equipment for Gas and Oil Transportation
- TransCanada Corp.
- Crosstex Energy Inc.
- Enbridge Inc.
- Gazprom
- BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi)
- Texas Eastern Transmission Corporation
- Panhandle Eastern Pipeline Company
- Trunkline Gas Company
- Transwestern Pipeline
- Florida Gas Transmission
- Maritimes and Northeast Pipeline
- Algonquin Pipeline
- Northern Border Pipeline
- Great Lakes Transmission
- Northern Natural Gas Company
Diğer Sıvılar İçin Boru Hatları
Su Boru Hatları
Boru hatları uzun mesafeler içme ve sulama suyu taşımak içinde kullanılır, bu tip boru hatları suyu tepelerin üzerinden taşımak veya kanal ve oluklarda olabilecek buharlaşma, kirlenme veya çevresel etkilerden korumak için kullanılır.
Önemli bir örnek verecek olursa Güney Avustralya'da Morgan-Whyalla (1944'te tamamlandı) ve Mannum-Adelaide (1955'te tamamlandı) arasına döşenen su boru hatlarıdır.
Ayrıca Los Angeles, Kaliforniya'daki su kemerleri, Birinci Los Angeles Su Kemeri (1913'te tamamlandı) ve İkinci Los Angeles Su Kemeri (1970'te tamamlandı) bu tip boru hatları için örnek gösterilebilir.
Bira Boru Hattı
Almanya, Gelsenkirchen'de önemli futbol sahalarından bir olan Veltins-Arena'daki barlarını birbirine bağlayan 5 km uzunluğunda bir bira boru hattı mevcuttur. Böyle büyük stadyumlarda bira dağıtmak için ne uygun yöntemdir, çünkü barlar maçın çeşitli zamanlarında gelen yoğun talebi karşılamak için bu sistemi kullanırlar. Bunu da merkezi bir depodan temin ederler.
Dipnotlar
- 9 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - "CNN"
- - "Expatica"
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Pipeline transport ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |