New Mexico
New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatı kesiminde bulunan bir eyalet. Başkenti Sante Fe, en büyük şehri Albuquerque'dir. 1 Temmuz 2019 itibarıyla nüfusu 2.096.829'dur. New Mexico 4 ana bölgeye ayrılabilir: Great Plains (Büyük Düzlükler), Rocky Dağları, Colorado Platosu ile Basin-Range Bölgesi. İngilizce ve İspanyolca eyaletin resmi dilleridir.
| |||||
 | |||||
| Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri | |||||
| Başkent | Santa Fe | ||||
| En büyük kent | Albuquerque | ||||
| Vali | Michelle Lujan Grisham (D) | ||||
| Senatörler | Tom Udall (D)
Martin Heinrich (D) | ||||
| Alan | |||||
| -Toplam Alan | 315.194 km² | ||||
| - Kara | 314.590 km² | ||||
| - Su | 607 km² (0,2%) | ||||
| Nüfus (2000) | |||||
| - Toplam Nüfus | 1.819.046 (36'ncı) | ||||
| - Nüfus yoğunluğu | 5,79 /km² (45'inci) | ||||
| Eyalet olarak kabul edildiği | |||||
| - Tarih | 6 Ocak 1912 | ||||
| - Sıra | 47'nci | ||||
| Koordinatlar | |||||
| Enlem | 31°20'K ile 37°K arası | ||||
| Boylam | 103°B ile 109°B arası | ||||
| Genişlik | 550 km | ||||
| Uzunluk | 595 km | ||||
| Zaman dilimi | Mountain: UTC-7/-6 | ||||
| Rakım | |||||
| - En yüksek nokta | Wheeler Peak 4.014 m | ||||
| - Ortalama Yükseklik | 1735 m | ||||
| - En alçak nokta | Red Bluff Rezervuarı, 859 m | ||||
| Kısaltmalar | |||||
| - ABD posta kısaltması | NM | ||||
| - ISO 3166-2 | US-NM | ||||
| Web sayfası | www.state.nm.us | ||||
Eyaletin doğu tarafını işgal eden 'Büyük Düzlükler Bölgesi'nde, engebeli bir plato, derin akarsular, petrol ve doğalgaz yatakları, düz sahalar ve Pecos Nehri Vadisi yer alır. Rocky Dağları eyaletin kuzey merkezi bölümünde yer alır. New Mexico'nun kuzeybatı köşesinde bulunan Colorado Platosu zengin petrol ve gaz yataklarıyla uranyum depolarına sahiptir. Eyaletin güney batı ve merkez bölümünde bulunan Basin-Range bölgesinde ise, dağ sıraları ve alçak çöl havzaları vardır. New Mexico'nun iklimi kuru ve sıcaktır. Su havzalarının karaya oranının en az olduğu eyalette içme suyu havzaları yapay göletlerden oluşur. Nüfus yoğunluğunun çok az olduğu eyaletlerden biridir. Pek çok çizgi film karakterinin yaratıcısı William Hanna, Hilton otellerinin kurucusu Conrad Hilton ile ünlü araba yarışçıları Al ve Bobby Unser New Mexicoludur.
Köken bilimi
Rio Grande nehrinin batısı ve kuzeyindeki arazilere İspanyollar tarafından verilen isimdir.
Kızılderililer
New Mexico Kızılderilileri arasında Apaçiler (Meskalero, Hikarilla, Çirikava, Mimbreno) ve Navaholar çoğunluktadır. Bunları Pueblo yerlileri ile Zuniler izler. Daha az olarak da Uteler, Komançiler ve "Jocome, Jano ile Suma" kabileleri yer alır.[1]
Eyalet bayrağı
Sarı alan ve kırmızı sembol renkleri İspanya'nın renkleridir. New Mexico'ya ilk kez 1540 yılında İspanyol kaşifler tarafından getirilmiştir. New Mexico bayrağının üzerinde etrafa ışık saçan kırmızı bir güneş görürüz. Dörderli ışınlardan oluşmuş dört grup ışık vardır. Bu, Zia olarak adlandırılan yerli bir Amerikan halkının tarihi güneş sembolüdür. Zia'lar tanrının bütün iyi şeyleri onlara bu dört grup içinde hediye ettiğine inanırlar. Bu hediyeler:
- 4 yön- kuzey, doğu, güney ve batı
- 4 mevsim- ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış
- Gün- sabah, öğle, akşam ve gece
- Yaşamın kendisi- çocukluk, gençlik, orta yaş ve yaşlılık.
Komşu eyaletler
Arizona, Kolorado, Oklahoma, Teksas, Utah
Üniversiteleri
- College Of Santa Fe
- College Of The Southwest
- Eastern New Mexico University (College of Business, College of Education & Technology, College of Fine Arts, College of Liberal Arts & Sciences)
- New Mexico Highlands University
- New Mexico Institute Of Mining & Technology
- New Mexico State University (College of Agriculture & Home Economics, College of Arts & Sciences, College of Business Administration & Economics, College of Education, College of Engineering, College of Health & Social Services, Graduate School) * St. John's College-santa Fe
- University Of New Mexico (College of Arts & Sciences, College of Education, College of Fine Arts, College of Nursing, College of Pharmacy, Robert O. Anderson Graduate School of Management, School of Architecture & Planning, School of Engineering, School of Law, School of Medicine, School of Public Administration)
- Western New Mexico University