Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, Türkiye'nin Ankara şehrinde yer alan bir kütüphanedir. 134 farklı dilde 4 milyondan fazla kitap koleksiyonu ve 120 milyon makale ve raporla ülkenin en büyük kütüphanesidir.[1] 22 Şubat 2020'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Özbekistan Devlet Başkanı Şevket Mirziyoyev ve yaklaşık 2 bin davetlinin katılımıyla açılmıştır.[2]
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Tamamlandı |
Tür | Kütüphane |
Mimari tarz | Selçuklu, Osmanlı ve Modern Türk mimarisi |
Konum | Cumhurbaşkanlığı Külliyesi |
Adres | Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, 06560, Beştepe, Yenimahalle/Ankara – Türkiye |
Şehir | Ankara |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 39°55′28″K 32°48′3″D |
Başlama | 2016 |
Tamamlanma | 2020 |
Açılış | 20 Şubat 2020) |
Teknik detaylar | |
Büyüklük |
4 milyondan fazla kitap ve basılı materyal 120 milyon makale ve rapor 550 bin e-kitap ve özel koleksiyonlar 1,2 milyon TRT arşivinden ses dosyası[1] |
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi içinde yer alan kütüphane 125.000 metrekaredir ve tek seferde 5.000 okuyucuyu barındırabilir. Kütüphane binası geleneksel Selçuklu, Osmanlı ve çağdaş motiflerle tasarlanmış beyaz ve yeşil mermerlerle dekore edilmiştir.[3]
Tarihçe
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi'nin kurulum çalışmalarına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde 2016 yılında başlanmıştır. Kütüphane, 125.000 m² alanda 5.500 kişilik oturma kapasitesi ile okuyuculara hizmet vermektedir.
Koleksiyonda 2.000.000 basılı kitap, 12.500 adet basılı dergiye ait 2.000.000 sayı mevcuttur. Ayrıca, erişim sağlanan 56 adet veri tabanı içeriğinde; 550.000 e-kitap, 6.500.000 elektronik tez ve 60.000’e yakın e-dergiye ait 120.000.000 makale, rapor vb. bulunmaktadır. Bu bilgi kaynaklarının okuyuculara sunum hizmetleri modern kütüphanecilik anlayışı ile verilmektedir. Millet Kütüphanesi, Türkiye'nin en büyük kütüphanesi olup koleksiyonları ve hizmetleri açısından dünyanın sayılı kütüphaneleri arasına girmeyi amaçlamaktadır.
Bağışçılar
Kişisel koleksiyonlarından kütüphaneye bağış yapan kişiler:
- Recep Tayyip Erdoğan[4]
- Devlet Bahçeli
- Hasan Doğan
- Abdurrahman Güzel
- Ahmet Güner Elgin
- İlber Ortaylı[5]
- Abdülbaki Gölpınarlı
- Cemil Meriç
- Cinuçen Tanrıkorur
- Hasan Celal Güzel
- Khalid Hasan Hendawi
- Mehmet Şevket Eygi
- Metin Külünk
- Mustafa Kâmil-Beste Gürsu
- Mustafa Sabbah
- Mustafa Şerif Onaran
- Muhsin Mete
- Saman-Hatice Helvacıoğlu
- Şefik Can
Kütüphaneler ve bölümler
Cihannüma Salonu
Cihannüma Salonu, 3469 m²lik alanda 224 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 200.000 adet kitaptan oluşan koleksiyona sahiptir. Bu salonda, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Kültür İşleri Genel Müdürlüğü ile yürütülen ortak çalışma kapsamında 100’ün üzerinde ülkeye ait, 134 farklı dilden kitaplar okuyucuların hizmetine sunulmaktadır. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları adına yazılmış ve tarihte kurulan 16 Türk İmparatorluğu/Devletine ait kitaplar yer almaktadır.
Cihannüma Salonu'nun kubbesini, Cumhurbaşkanlığı forsunda yer alan Türk devletlerini temsil eden 16 adet sütun taşımaktadır. Tavan yüksekliği 33 metre olan kubbenin alnında bulunan ilahi emir ile Türk ve İslam medeniyeti mimari açıdan da bir araya getirilmiştir.
Salonun kubbesinde Alak suresinin 4. ve 5. ayetlerinin Türkçe meali yer almaktadır: "O, kalemle yazmayı öğretendir. İnsana bilmediğini öğretendir."
Dışişleri Bakanlığı ile Türkiye'nin diplomatik misyonu olan ülkelerin kültürü ve tarihi ile ilgili olarak getirilen kitaplar Cihannüma Salonu'ndaki Dünya Kütüphanesinde sergilenmektedir.
Nadir Eserler Kütüphanesi
Nadir Eserler Kütüphanesi, 1699 m²lik alanda 226 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Kütüphane 2 katlı olup içerisinde 8 adet grup çalışma odası mevcuttur. Okuyuculara kapalı raf sistemine göre hizmet veren Kütüphanede yaklaşık 50.000 adet nadir eser ve bu eserlerin sayısallaştırılmış formlarından oluşan koleksiyon bulunmaktadır. Bu eserlerin sayısallaştırılma işlemleri devam etmekte olup, hâlihazırda tamamlanmış olanlara kütüphanedeki okuyucu bilgisayarlarından erişilebilmektedir. Nadir Eserler Kütüphanesinde; yazmalar, Osmanlı Türkçesi matbu eserler, resim ve gravür içeren eserler, baskısı tükenmiş ve sınırlı sayıda basılmış eserler, 1900 yılı öncesi batı dillerinde basılmış eserler bulunmaktadır. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı tarafından sayısallaştırılması yapılan 45 milyon belgeye ve Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından sayısallaştırılan yazma eserlerin içeriklerine de Nadir Eserler Kütüphanesinden erişim sağlanabilmektedir.
Araştırma Kütüphanesi
Araştırma Kütüphanesi, 3862 m² alanda 630 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Kütüphane yaklaşık 20.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile hizmet vermektedir. Araştırma Kütüphanesi 2 katlı olup içerisinde toplam 20 adet grup çalışma odası bulunmaktadır. Akademik çalışmalara kaynak sağlayan araştırma ve belge içerikli bilimsel kitaplar bu bölümde yer almaktadır.
Nasreddin Hoca Çocuk Kütüphanesi
Nasreddin Hoca Çocuk Kütüphanesi, 1061 m²lik alanda 197 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Çocuk Kütüphanesi 25.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile 5-10 yaş arasındaki çocuklara hizmet vermektedir. Kütüphanede masal dinleme etkinlikleri ve geleneksel Türk sanatlarına yönelik çalışmalar da yapılmaktadır. Ayrıca Çocuk Kütüphanesinde görsel ve işitsel materyalleri grup ya da bireysel olarak dinlemek/izlemek için özel olarak tasarlanmış bir cep sinema salonu bulunmaktadır. Çocuk ve Gençlik Kütüphanelerinin ortak kullanım alanı 33 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Ortak alanda bulunan dijital ekranlardan katalog taraması yapılabilmekte ve kitaplar Otomatik Ödünç/İade Sistemi üzerinden İç Ödünç Hizmeti ile alınabilmektedir.
Gençlik Kütüphanesi
Gençlik Kütüphanesi, 705 m²lik alanda 74 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Gençlik Kütüphanesi 12.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile 10-15 yaş arasındaki gençlere hizmet vermektedir. Gençlik Kütüphanesinde bulunan bireysel çalışma odaları rezervasyon yapılarak kullanılmaktır. Gençler, kütüphane içerisinde bulunan oturma alanlarında bireysel okuma yapabilecekleri gibi grup çalışmaları için ayrılmış 3 adet odada da faaliyetlerini gerçekleştirmektedirler. Kütüphanemizde unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Türk el sanatlarına yönelik çalışmaların yanı sıra münazara, kitap analiz etme, tartışma, yazarlık çalışmaları, yaşlılarla buluşma, sıfır atık, özel gereksinimli bireylerle kaynaşma gibi birçok etkinliklere ve sosyal sorumluluk çalışmalarına yer verilmektedir.
Ses ve Görüntü Kütüphanesi
Ses ve Görüntü Kütüphanesi, 1800 m²lik alanda 209 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 10.000 adet görsel-işitsel materyalden oluşan koleksiyona sahiptir. Ses ve Görüntü Kütüphanesi 2 katlı olup içerisinde 4 adet dijital oda ve 12 adet bireysel izleme/dinleme kabini bulunmaktadır. Ses ve Görüntü Kütüphanesinde Türk Hava Yollarının iştiraki olan Cornea şirketi ve TRT’nin içerik desteği ile oluşturulan yerli ve millî dijital içerik yönetim sistemimiz “Turna” kullanılmaktadır. Odalarda bulunan dokunmatik ekranlardan TRT’nin sesli kitap, belgesel, müzik arşivi, dizi, film, çizgi film ile radyo ve televizyon canlı yayınlarına erişilebilmektedir.
Süreli Yayınlar Salonu
Süreli Yayınlar Salonu, 1123 m²lik alanda 193 kişilik oturma kapasitesi ile 1550 adet güncel dergi ve gazeteden oluşan koleksiyona sahiptir. Koleksiyonda edebiyat, sanat, tarih, hukuk, ekonomi, spor, sağlıklı yaşam gibi farklı disiplinlerde ve dillerde dergiler bulunmaktadır. Süreli Yayınlar Salonunda bulunan dokunmatik ekranlardan katalog taraması yapılabilmekte ve bu ekranlardan 120 ülkeden, 60 dilde 7.000’in üzerinde dergi ve aynı gün erişim imkânı bulunan günlük gazeteler ve bu yayınların 90 günlük arşivlerine tam sayfa özgün baskısıyla ulaşılabilmektedir.
Okuma Salonları
Okuma Salonları 2. ve 4. katlarda bulunmaktadır. 9610 m²lik alana sahip olan Okuma Salonları 1328 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 300.000 adet kitaptan oluşan koleksiyona sahiptir. Okuma Salonlarında 32 adet grup çalışma odası ve 8 adet dinlenme alanı bulunmaktadır.
Eğitim Merkezi
Atölyeler, Kütüphanenin -1 ve -2. katlarda bulunan Eğitim Merkezinde çeşitli konularda yapılacak olan atölye çalışmaları okuyucularımızın hizmetine sunulmaktadır. Eğitim Sınıfları -1 ve -2. katta mevcut sınıflarda farklı programlar kapsamında Kütüphane personeline ve okuyuculara eğitimler verilecektir.
Konferans Salonu
Konferans Salonu, dört eş zamanlı yorumlama kabini ile uluslararası konferans ve toplantılara ev sahipliği yapmak üzere tasarlanmıştır.
Çevrimiçi, elektronik ve dijital kaynaklar
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi;
- Osmanlı Arşivi'nden 45 milyon belge
- Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı bünyesinde 300 bin el yazması[6]
- Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi ile Cumhurbaşkanlığı'na ait 46 veritabanından 550 bin e-kitap, 6.5 milyon e-tez, 120 milyon makale, 60 bin e-dergi içermektedir.
İmkanlar
Açık ve Kapalı Otopark
Millet Kütüphanesinde okuyucuların kullanabileceği, engelli park alanlarının da bulunduğu açık ve kapalı otopark hizmeti mevcuttur. Açık otopark LPG’li araçlara tahsis edildiği için diğer tüm araçlar kapalı otopark alanlarını kullanabileceklerdir.
Bebek Bakım Odası
Millet Kütüphanesi giriş kat Nasreddin Hoca Çocuk Kütüphanesi ile 2. ve 4. katlarda Bebek Bakım Odası mevcuttur.
Dinlenme Odası
2. ve 4. katlardaki okuma salonlarında 8 adet dinlenme alanı bulunmaktadır. Dinlenme alanlarında Millet Kütüphanesi okuyucuları, çalışmalarından artakalan zamanda rahat koltuklarda dinlenebilmektedirler. Ayrıca yiyecek/içecek otomatlarından aldıkları ürünleri tüketebilir ve telefon görüşmelerini diğer okuyucuları rahatsız etmeyecek şekilde gerçekleştirebilirler.
Grup Çalışma Odaları
Grup çalışma odalarının kullanımı için rezervasyon gerekmektedir. Daha detaylı bilgi için grup çalışma odaları kuralları incelenebilir.
Fotokopi
Belirli kütüphane/salonlarda okuyucuların gereksinimlerini karşılamak amacıyla ücretli fotokopi makinaları hizmet vermektedir. Fotokopi makinalarından kaynakların/dokümanların fotokopisi çekilebileceği gibi, Kütüphanedeki okuyucu bilgisayarlarından da bu makinalara çıktı gönderilebilmektedir. Fotokopi kuralları linkinden daha detaylı bilgi alınabilmektedir.
Mescit
Millet Kütüphanesinde okuyucular için abdest alma bölümünün yer aldığı, bay ve bayan mescitleri bulunmaktadır. Bu mescitler kütüphanenin 6. katında kullanıma sunulmaktadır.
Yemek Salonu
Okuyucuların yiyecek/içecek ihtiyaçları için Millet Kütüphanesi giriş katında ve 6. katta yemek salonu bulunmaktadır. Bu salonda sıcak ve soğuk tüketilen yemeklerin yanı sıra içecekler de bulunmaktadır. Yemek salonundan alınan yiyecek ve içecekler sadece bu bölümde tüketilmekte ve kesinlikle salon dışına çıkarılmamaktadır.
Pastane
Millet Kütüphanesi 6. katta, okuyucular için sıcak, soğuk içecekler ile atıştırmalık ve unlu mamullerin satışının yapıldığı pastane bulunmaktadır. Bu bölümden alınan yiyecek ve içecekler sadece bu bölümde tüketilmekte ve kesinlikle pastane dışına çıkarılmamaktadır.
Sergiler
Mürekkebin İzi: Yazma Eserler Sergisi
Sergi, Medine’de, Kahire’de, Şam’da, Bağdat’ta, Buhara’da, Semerkant’ta, Horasan’da, Konya’da, Bursa’da, İstanbul’da ve dünyanın pek çok farklı yerindeki kültür, sanat ve bilim faaliyetlerinin ürünü olan eserlerin en kıymetli örneklerini sunmaktadır.[7]
Mûcebince Amel Oluna: Hatt-ı Hümayunlar Sergisi
Hatt-ı hümâyunların padişahlara ait el yazıları olması yönüyle kültür tarihi açısından ilk elden verilerdir. Bu çalışmalar dönemin padişahlarının devlet yönetimine, o dönemdeki önemli olaylara bakış açılarını yansıtan en önemli eserlerdir. “Mûcebince Amel Oluna Hatt-ı Hümayunlar” isimli sergide, I. Süleyman’dan son padişah VI. Mehmed’e kadar 8 ferman, 9 berat, 6 defter ve 93 adet hatt-ı hümayun yer almaktadır.
Devlet Arşivleri Başkanlığı tarafından hazırlanan bu sergi ile asırlardır süre gelen devlet yönetiminin görüldüğü en nadide halkalarından Hatt-ı hümâyunların ilk defa bu denli geniş bir şekilde halka açılmaktadır.[8]
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- https://www.aa.com.tr/en/culture/turkey-s-largest-library-to-be-disabled-friendly/1738322
- "Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi hizmete açıldı! Millet Kütüphanesi nerede, nasıl girilir?". aksam.com.tr. 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
- https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/cumhurbaskanligi-millet-kutuphanesi-persembe-gunu-acilacak/1736619
- "Başkan Erdoğan'dan Cumhurbaşkanlığı Kütüphanesi'ne özel bağış". Yeniasir. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
- "İlber Ortaylı kütüphanesini Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne bağışladı". www.ntv.com.tr. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
- Agency, Ihlas News (18 Aralık 2015). "Ancient manuscripts digitalized in Turkey for wider access". Daily Sabah (İngilizce). 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
- https://mk.gov.tr/ContentFiles/A2020-0722_MurekkebinIzinde-Yekpare.pdf
- https://mk.gov.tr/ContentFiles/Hatt-i_Humayun_Sergi_Katalogu.pdf