Douglas DC-9
McDonnell Douglas DC-9 (Douglas DC-9 olarak da bilinmektedir), çift motorlu jet uçağıdır. İlk kez 1965 yılında imal edilmiş, piyasaya bir yıl sonra sunulmuştur. Kısa mesafeli ve sık uçuşlar için dizayn edilmiştir. Son DC-9 Ekim 1982 tarihinde teslim edilmiştir.
Douglas DC-9 | |
---|---|
UM Airlines DC-9-51 | |
Türü | Yolcu, kargo ve askeri nakliye |
Ulusal köken | ABD |
Üretici | Douglas Aircraft, McDonnell Douglas |
Tasarımcı | Arthur E. Raymond |
İlk uçuş | 25 Şubat 1965 |
Hizmete giriş | 8 Aralık 1965 Delta Airlines |
Ana kullanıcı | Northwest Airlines (105) |
Üretim aralığı | 1965-1982 |
Üretim sayısı | 976 |
Birim maliyeti | 41.5 ila $48.5 milyon dolar |
Değişimleri |
McDonnell Douglas C-9 McDonnell Douglas MD-80 McDonnell Douglas MD-90 Boeing 717 |
DC-9 kendinden sonra üretilen MD-80, MD-90 ve Boeing 717 nin öncül işaretlerini taşır. 23 Mayıs 2006'da son Boeing 717'nin teslimi ile DC-9 ailesinin 41 yıllık hayatı sona ermiştir.
Tarihçe
Douglas, DC-9 ile ilgili hazırlıklara 1963 yılında başlamıştır. Uçak alanında Boeing 727 ile karşılaştırılmaktadır. Dizayna göre değişmekle beraber 80 ila 135 yolcu kapasitesine sahiptir.
Prototipin üretimi sonrası ilk teslimat United Airlines'a yapılmıştır. İlk varyantı -10 izleyen yıllarda aile genişlemiş ve son varyant -50 1974 yılında üretilmiştir. Ticari olarak 976 adet DC-9 üretilmiştir. 1980 yılında üretim yerini MD-80 serisine bırakmıştır. MD-80 serisi ilk olarak DC-9-80 olarak isimlendirilmiştir.
Hâlen uçuşta olan pek çok DC-9 vardır. Northwest Airlines bünyesindeki uçaklar DC-9 dan oluşmakta ve yaklaşık 30 yıldır hizmet vermektedirler.
Ayrıca THY 1967 de ilk DC-9 jet uçağını alarak jet geçiş yapmıştır. THY nin ilk kullandığı Jet uçağı olmaktadır.
Varyantları
DC-9-10: İlk ve en küçük DC-9 dur. Ağustos2006 itibarı ile 46 DC-9-10 uçağı hâlen servisdedir. Başlıca kullanıcıları;USA Jet Airways (9).
DC-9-15 ve DC-9-20: Küçük değişiklikler yapılmıştır. Az miktarda üretilmiştir. Ağustos 2006 da2 DC-9-20 uçağı servisteydi, Aeropostal Alas de C America ve Aeropostal Alas de Venezuela.
DC-9-30: Üretimin yaklaşık % 60 ını oluşturmuştur. Ağustos 2006'da 294 DC-9-30 servisdeydi. Başlıca kullanıcılar: Cebu Pacific Air (11), ABX Air (43), Aero California (23), Aserca Airlines (26) ve Northwest Airlines (107).
DC-9-40: . Ağustos 2006 da 41 DC-9-40 servisdeydi, ABX Air (29) ve Northwest Airlines (12).
DC-9-50: Uçan en büyük DC-9 dur. Ağustos 2006 da 57 DC-9-50 servideydi, Antrak Air (1), Hewa Bora Airways (1), Khors Aircompany (7), Aeropostal Alas de Venezuela (12), Northwest Airlines (34) ve Tikal Airlines (2).
Askerî ve hükûmet
C-9: Bazı -30 (yan kargo kapıları ile) modelleri askeriye için kullanılmıştır. Bunlar C-9A Nightingale medevac USAF için ve C-9B Skytrain II Deniz Kuvvetleri için nakliye amaçlı değerlendirilmiştir. VC-9C modeli Hava Kuvvetlerinde VIP seyahatler için kullanılmıştır.
DC-9 un bazı modelleri hâlen Kuveyt ve İtalyan Hava Kuvvetlerince kullanılmaktadır.
Özellikleri
DC-9-10 | DC-9-21 | DC-9-30 | DC-9-40 | DC-9-50 | |
---|---|---|---|---|---|
Yolcu (1 class) |
90 | 115 | 125 | 135 | |
Maks. Kalkış ağırlığı weight |
90,700 lb (41,100 kg) |
98,000 lb (44,500 kg) |
110,000 lb (49,900 kg) |
114,000 lb (51,700 kg) |
121,000 lb (54,900 kg) |
Maks menzil | 1,265 nm (2,340 km) |
1,850 nm (3,430 km) |
1,635 nm (3,030 km) |
1,685 nm (3,120 km) |
1,635 nm (3,030 km) |
Yer hızı | 561 mph (903 km/h) |
557 mph (896 km/h) |
570 mph (917 km/h) |
558 mph (898 km/h) | |
Uzunluk | 104 ft 5 in (31.82 m) | 119 ft 4 in (36.37 m) | 125 ft 7 in (38.28 m) | 133 ft 7 in (40.72 m) | |
Kanat açıklığı | 89 ft 5 in (27.25 m) | 93 ft 5 in (28.47 m) | |||
Kuyruk yüksekliği | 27 ft 5 in (8.38 m) | ||||
Güç (2x) | Pratt & Whitney JT8D-5 | Pratt & Whitney JT8D-9 | Pratt & Whitney JT8D-15 | Pratt & Whitney JT8D-17 | |
Motor | 14,000 lbf (62,275 N) | 15,000 lbf (66,723 N) | 15,500 lbf (68,947 N) | 16,000 lbf (71,172 N) |
- Kabin bölümü:
- Dış genişlik: 10 ft 11.6 in (3.34 m)
- İç genişlik: 10 ft 3.7 in (3.14 m)
- Dış yükseklik: 11 ft 8 in (3.6 m)
- İç yükseklik: 6 ft 9 in (2.06 m)
Resmî McDonnell Douglas DC-9 verileri.[1]
İlişikili içerik
Wikimedia Commons'ta Douglas DC-9 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
İlişkili
- C-9 Skytrain/Nightingale
- McDonnell Douglas MD-80 / MD-90
- Boeing 717
Benzer uçaklar
- BAC-111
- Sud Aviation Caravelle
- Tupolev Tu-134
- Boeing 727
- ACAC ARJ21
- Fokker F28
Kaynakça
- DC-9 Specifications, accessed Oct 23, 2006