McDonnell Douglas DC-10

McDonnell Douglas DC-10 Üç motorlu, orta ve uzun mesafeler için tasarlanmış, geniş gövdeli uçak. İki motor kanatlarda yer alırken üçüncü motor kuyrukta, dikey stabilizatörün altına yerleştirilmiştir.

DC-10
Ghana Airways DC-10-30
Türü Yolcu, kargo ve askeri nakliye
Ulusal köken  ABD
Üretici McDonnell Douglas
İlk uçuş 29 Ağustos 1970
Hizmete giriş 5 Ağustos 1971 American Airlines
Durumu Üretim bitti.
Ana kullanıcı FedEx (84)
Üretim aralığı 1968-1988
Üretim sayısı DC-10: 386
KC-10: 60
Değişimleri KC-10 Extender

Piyasa şartlarında Airbus A300, Boeing 747, ve Lockheed L-1011 Tristar ile yarışmıştır. Üretimin bittiği 1989 yılına dek 389 adet üretilmiştir. Ayrıca Amerikan Hava Kuvvetleri için de KC-10 Extender markası ile havadan havaya yakıt ikmali amaçlı 30 adet uçak üretilmiştir. Yerini daha sonra 1990 yılında servise giren MD-11'e bırakmıştır.

DC-10 planlaması 1967 yılında başlamıştı. McDonnell Douglas'ın McDonnell Aircraft Corporation ve Douglas Aircraft Company şirketlerinin 1967 yılındaki birleşimi sonrası ilk taşımacılık amaçlı uçağı olacaktı. Özellikle American Airlines için 747'ye rakip olabilecek bir uçak olması amacı ile tasarlanıyordu. İlk uçuş 29 Ağustos 1970 yılında gerçekleşti. 5 Ağustos 1971'de de American Airlines tarafından ticari uçuşlar için teslim alındı.

3 Mart 1974 yılında Türk Hava Yollarına ait Dc 10-10 tipi uçak,kargo kilidi hatası yüzünden, Paris yakınlarında yere çakılmıştır. 335 Yolcu ve 11 Mürettebattan hepsi yaşamını yitirmiştir.

İlk sürüm DC-10 lar seri 10 olarak biliniyordu ve menzilleri 6,112 km. idi. Seri 20 de bu mesafe 9,265 km. ye, seri 30 da 10,010 km. ye dek çıktı.

446. ve son DC-10 1988 Aralığında bitirilerek Nigeria Airways'e teslim edildi.

Günümüzde yüksek taşıma kapasite nedeniyle pek çoğu kargo uçağına çevrildi. 2008 yılında ise yolcu taşıyan bir tek Biman Bangladeş Dc10-30 uçağı yolcu taşımaya devam etmektedir.

7 Aralık 2013 itibarı ile de yolcu taşımaya devam eden Biman Bangladeşte son yolcu taşıma uçuşunu yapacağını bildirmiştir. Dc-10 meraklıları içinde şubat 2014'te Dakka'dan İngiltere'ye bir uçuş planlamaktadır.[1]

Çeşitleri
  • DC-10-10 (122 adet): Asıl sürümü. Kullanıcıları; American Airlines(35), Continental Airlines(8), Laker Airways(6), National Airlines(11), Turkish Airlines(3), United Airlines(46) ve Western Airlines(13).
    KC-10 Extender yakıt ikmalinde
  • DC-10-10CF (9 adet): Yolcu/Kargo olarak kullanılabilen model. Üretim;Continental Airlines(8) ve United Airlines(1).
  • DC-10-15 (7 adet): "DC-10 Sport" olarak da bilinirAeroméxico ve Mexicana için üretildi. 7 adet.
  • DC-10-20
  • DC-10-30 (164 adet): En yaygın modeldir. 1972 veo 1988 arası üretilmiştir. Kullanıcılar; Lufthansa (11), Swissair (11), VARIG (11), KLM (10) ve Iberia (9) en bilinenlerdir.
  • DC-10-30CF (26 adet): Yolcu/Kargo olarak kullanılabilen model. Kullanıcılar;Martinair Holland(4), Overseas National Airways(5), Sabena(5), Trans International Airlines(3) ve World Airways(9). Sabena hem kargo hem yolcuları DC-10-30CF modelinde bir arada taşıyan tek şirkettir.
  • DC-10-30ER (6 ader)
  • DC-10-30F (10 adet): FedEx tüm kargo modellerinin müşterisidir.
10 Tanker söndürme amaçlı su nakliyesi gösterisinde
  • DC-10-40 (42 adet)
  • KC-10A Extender (60 adet): Askeri sürüm. Havadan yakıt ikmali için kullanılan en uzun menzilli uçaktır.
  • KDC-10 (3 adet): Hollanda Hava Kuvvetleri için askeri havadan yakıt nakliye uçağı. (DC-10-30CF)'un KC-10'a en basit dönüşümüdür.
  • MD-10
  • 10 Tanker: Bir DC-10-10 yine havadan yakıt ikmal uçağına dönüştürülmüştür.

Özellikler
DC-10-10 DC-10-15 DC-10-30 DC-10-40
Kokpit ekibi Üç
Yolcu 250-380250-380250-380250-380
Uzunluk 182 ft 3 in (55.5 m)180 ft 8 in (55 m)181 ft 7 in (55.4 m)182 ft 3 in (55.5 m)
Yükseklik 58 ft 1 in (17.7 m)
Max. iç genişlik 18 ft 2 in (5.54 m)
Kanat açıklığı 155 ft 4 in (47.3 m)165 ft 4 in (50.4 m)
Boş ağırlık 240,171 lb (108,940 kg)266,191 lb (120,742 kg)270,213 lb (122,567 kg)
Max. kalkış ağırlığı 430,000 lb (195,045 kg)455,000 lb (206,385 kg)572,000 lb (259,459 kg)555,000 lb (251,701 kg)
Hız 600+ mph (965+ km/h)
Max mesafe, yüklü 3,800 miles (6,114 km)4,350 mi (7,000 km)6,220 mi (10,010 km)5,750 miles (9,252 km)
Max. yakıt kapasitesi 21,700 US gal
(82,134 L)		26,647 US gal
(100,859 L)		36,650 US gal
(138,720 L)		36,650 US gal
(138,720 L)
Kalkış mesafesi 8,612 ft (2,625 m)7,257 ft (2,212 m)9,341 ft (2,847 m)9,242 ft (2,817 m)
Uçuş tüksekliği 42,000 ft (12,802 m)
Motor modeli (x 3) GE CF6-6DGE CF6-50C2FGE CF6-50CPW JT9D-59A
Motor gücü (x 3) 40,000 lbf (177.9 kN)46,500 lbf (206.8 kN)51,000 lbf (226.9 kN)53,000 lbf (235.8 kN)

Dış bağlantılar
Northwest Airlines DC-10-30.

İlşikili içerik

İlişkili

Benzer uçaklar

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.