Freydun Atturaya
Freydon Bet-Avraham Atoraya (Asurca: ܦ̮ܪܝܕܢ ܐܬܘܪܝܐ; Asurlu Freydon) (d. 1891 ö. 1926) İran’ın Urmiye bölgesinde bulunan Charbash’ta doğmuş Asurlu Süryani doktor.
Freydun Atturaya | |
---|---|
Doğum |
1891 Urmiye, İran |
Ölüm |
Tiflis, Sovyet Gürcistan 1926 (35 yaşında) |
Meslek | Doktor, Politikacı, Yazar |
Etkilendikleri | Karl Marx |
Hayatı
Babası tarafından önce Tiflis’te bulunan amcasının yanına gönderilmiş sonra da Rusya’ya gitmiş ve orada tıp okumuştur. 1915 yılında mezun olduktan sonra Rus Ordusunda Doktorluk yapmıştır. Daha sonra tıbbi ve siyasi görevli olarak İran’da bulunan Rus kuvvetlerine transfer edilmiştir. Urmiye’de Asur Ulusal Komitesini kurmuş ve Rusya’ya askeri eğitim alabilmesi için 250 genç adam göndermiştir.
1917 Rus Şubat Devrimi'nden sonra Freydon Atoraya, Benjamin Bet Arsanis ve Baba Bet Parhad ilk Asur politik partisini kurdu, "Asur Sosyalist Partisi". Atturaya Nisan 1917’de Birleşik Bağımsız Asur üzerine Urmiye Manifestosunu Asurca Neo-Aramice dilinde tamamlamıştır. Bu manifestoda "bağımsız Asur birliklerinin amacı gelecekte büyük Rusya ile uzlaşarak ekonomik ve askeri antlaşmalarla Urmiye, Musul, Tur Abdin, Nusaybin, Cizre ve Hakkâri bölgelerini kapsayan ulusal bir yönetim kurmak"'dan bahsedilmiştir.
1918’den sonra kurmuş olduğu Asur Ulusal Komitesi Tiflis’e taşındı, İngiliz casusu olabileceği şüphesiyle önce yerinden edildi ve sonra da tutuklandı. 1921 yılında Urmiye de ve Salmas’ta bulunan Asurlara geri dönmek için Sovyet Dışişlerini ikna etmeye çalıştı fakat başarısız oldu, 1922’de evlendi ve iki çocuğu oldu. 1924 yılında fanatik bir Asur milliyetçisi olmakla suçlanarak tekrar tutuklandı. 1926 yılında hapishanede muhtemelen zehirlenerek ya da asılarak öldürüldü.
Askeri ve Politik kariyerinin yanında şiirler yazmış, bir Asur dergisi ve Kütüphanesi kurmuştur. Bir Hollywood film yapımcısı olan Henri Charr 2015 baharında “Çeka” arşivleri doğrultusunda Freydun Atturaya’nın Tiflis’te tutuklanmasını, sorguya çekilmesini ve en sonunda ortadan kaybedilmesini konu alan bir yarı belgesel film ortaya koymuştur. Film Ermenilerin ve sonrasında Yahudilerin olduğu gibi bağımsız bir güvenli bölge oluşturmak üzere Asurların mücadelesini, I. Dünya Savaşı sırasında soykırım olarak tanınan Osmanlı orduları ve Kürt müttefikleri tarafından yok olmakla yüz yüze kalmalarını belgeliyor. Yarı belgesel filmin adı “A Man Before His Time”: Freydun Atouraya’nın duyulmamış hayatı. Chicago merkezli “Asur Evrensel İttifakı” Kuruluşu başkanlığında Asur Diasporası tarafından finanse edilmiştir.
Dış bağlantılar
- Esha Emmanuel Tamras , Dr. Freydun (ATTURAYA) Bit Abram12 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dr. Fraidoon Atturaya MELTA("The Word") 1995 Volume 1, No 121 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dr. Freydun Bit-Abram