Galaksi kümeleri listesi

Bu sayfa bazı Galaksi kümelerini listeler.

Gruplar ve kümeler dizini
Galaksi kümeleri Notlar
Kurşun kümesi İki galaksi kümesinin çarpışması sonucu arada karanlık madde oluşmuş gibi görünüyor.[1]
Abell 520 Bu aslında iki galaksi kümesinin çarpışmasıdır. Galaksiler ve karanlık madde, koyu ve açık çekirdekten ayrılmış görünüyor.[2]
Abell 2142 İki büyük kütlenin çarpışması, galaksi kümelerinde X-ray aydınlanmasına yol açmış.
Cl 0024+17 Bu galaksilerin birleşme sonucu bütünleşmesidir ve galaksiler etrafında karanlık maddenin bir halka oluşturduğu görünüyor ancak bu yeniden dağılabilir.[3]

Adlandırılan kümeler listesi

Bu, iyi bilinen ve kataloglarda gösterilen kümelerin bir listesidir.

Galaksi kümesi İsminin kaynağı Notlar
Yerel Grup Bizim de içinde bulunduğumuz galaksi grubu.
Kurşun kümesi Aslında çarpışan iki galaksi kümesidir.
Burbidge Zinciri
Copeland Yedilisi
NGC 7331 Grubu
Aslan üçlüsü Üç adet galaksi içerdiği için bu adı almıştır. Bu küçük grup Aslan takımyıldızındadır.
Markarian Galaksi Zinciri
Robert Dörtlüsü Halton Arp ve Barry F. Madore tarafından isimlendirilmiştir. Sıkı bir galaksi grubudur.
Seyfert Altılısı İsmi, kaşifi Carl Seyfert adına konulmuştur. Ayrıca parlak üyesinin adıyla NGC 6027 Altılısı olarak da bilinir. Altılı grupta aslında sadece beş galaksi, sıkı grupta ise dört galaksi vardır. İsmi o yüzden daha çok HCG 79 olarak geçer.
Stephan Beşlisi (Stephan Dörtlüsü) İsmini, kaşifi Édouard Stephan'dan alır. Sıkı grupta gerçekte sadece dört galaksi vardır, diğer galaksi önplan galaksisidır. Bu yüzden grup daha uygun olarak HCG 92 olarak bilinir. Gerçek grup Stephan Dörtlüsü olarak bilinir.
Wild Üçlüsü
Zwicky Üçlüsü

Büyük grup ve kümeler genellikle bulundukları takımyıldızın adıyla anılır. Pek çok grup ve kümede o grubun çnde gelen galaksisinin ismi kullanılır. Bu özel bir isimlendirme sistematiğidir.

Çıplak gözle görünen gruplar listesi

Burada sadece çıplak gözle görünebilen galaksi grupları ve kümeleri yer almaktadır.

Galaksi kümesi Görünebilen galaksi sayısı Notlar
Yerel Grup 5 Samanyolu Galaksisi'ni çıkartırsak sadece dört galaksi görünebilir.[4]
M81 Grubu 1 Sadece Bode Galaksisi (M81, NGC 3031) çıplak gözle görünebilir.[4][5]
Erboğa A/M83 Grubu 2 Erboğa A ve M83, her ikisi de çıplak gözle gözlenebilir.[6][7]
Heykeltıraş Grubu (Güney Kutup Grubu) 1 Sadece NGC 253 çıplak gözle gözlenebilir.[8]

İlkler
İlk Galaksi kümesi Tarih Notlar
İlk keşfedilen galaksi kümesi Başak kümesi 1784 Charles Messier tarafından keşfedilmiştir[9]
İlk keşfedilen galaksi grubu
İlk keşfedilen sıkı galaksi grubu Stephan Dörtlüsü (Stephan Beşlisi) 1877 Edouard Stephan tarafından keşfedilmiştir.
İlk keşfedilen ön-küme
İlk keşfedilen çift galaksi Macellan Bulutları antik dönem

Sıradışı
Başlık Galaksi kümesi Veri Notlar
En uzak galaksi kümesi JKCS 041 z 1,9 [10]
En yakın galaksi kümesi Başak kümesi Bu küme, bizim de içinde olduğumuz Süperküme'nin çekirdeğini oluşturur.
En uzak galaksi grubu
En yakın galaksi grubu Yerel Grup 0 uzaklık Bizim galaksimizin de bulunduğu Galaksi grubu.
En yakın komşu galaksi grubu
En küçük galaksi grubu
En büyük galaksi kümesi 2XMM J083026+524133 kırmızıya kayma 0,99 ± 0,03, ışınım aydınlanması Lbol 1,8 × 1045 erg s−1, sıcaklık 8,2 ± 0,9 keV veya ~95 MK, kütle 5,6 × 1014 Msun kırmızıya kayma z ≥ 1'de en fazla X-ray aydınlanması. 2XMM kataloğuna dayanır.[11]

Yakın grup ve kümeler
Başak kümesine yakın galaksi grupları
Galaksi kümesi Uzaklık tayf kayması Notlar
Yerel Grup 0 0 Bizim galaksimizin de bulunduğu galaksi grubu.
LGG 104 (IC 342/Maffei Grubu, IC 342 / Maffei 1 Grubu, IC 342 Maffei 1-2 Grubu) z=0,000868 IC 342/Maffei Grubu, iki altgrup içerir, IC 342 altgrubu (IC 342 Grubu) ve Maffei 1 altgrubu (Maffei altgrubu, Maffei 1 Grubu, Maffei Grubu).
M81 Grubu (NGC 3031 Grubu) 11 MIy (3,5 Mpsc) z=0,001115 [12]
Centaurus A/M83 Grubu (Centarus A Grubu, M83 Grubu) 12 MIy (3,66 Mpsc) z=0,000999 Centaurus A/M83 Grubu, iki altgrup içerir, Centaurus A altgrubu (Centaurus A Grubu, NGC 5128 Grubu, LGG 344) ve M83 altgrubu (M83 Grubu, NGC 5236 Grubu, LGG 355).
Heykeltıraş Grubu (Güney Kutup Grubu) 12,75 MIy (3,9 Mpsc)
Köpekler Grubu (Köpekler I Grubu, M94 Grubu, NGC 4736 Grubu, LGG 291) 13 MIy (4 Mpsc) z=0,001612
NGC 1023 Grubu (LGG 70) 20 MIy (6,12 Mpsc) z=0,002926
M101 Grubu (NGC 5457 Grubu, LGG 371) 24 MIy (7,33 Mpsc) z=0,001288
NGC 2997 Grubu (LGG 180) 25 MIy (7,66 Mpsc) z=0,002615
Köpekler II Grubu 26 MIy (8 Mpsc)
M51 Grubu (NGC 5194 Grubu, LGG 347) 31 MIy (9,5 Mpsc) z=0,001850 [12]
Aslan üçlüsü (M66 Grubu, NGC 3627 Grubu, LGG 231) 35 MIy (10,75 Mpsc) z=0,002207
Aslan Grubu (Aslan I Grubu, M96 Grubu, NGC 3379 Grubu, LGG 217) 38 MIy (11,66 Mpsc) z=0,002267
Ejderha Grubu 40 MIy (12,25 Mpsc)
LGG 396 (NGC 5866 Grubu, NGC 5907 Grubu) z=0,003020
Büyükayı Grupları (Büyükayı I Grubu, M109 Grubu, NGC 3992 Grubu, NGC 3726 Grubu, LGG 258) 55 MIy (16,88 Mpsc) z=0,003388 [12]

10 yakın küme
Galaksi kümesi Uzaklık Notlar
Başak kümesi (Başak I kümesi) z=0,0038
59 Mly (18 Mpsc)		 Bu küme, içinde bulunduğumuz süperkümenin çekirdeğini oluşturur.[13]
Ocak kümesi (Abell S 373, AM 0336-353, MCL 52) z=0,0046
[13]
Pompa kümesi (Abell S 636) z=0,0087
32,66 Mly (10 Mpsc)		 Ayrıca Pompa Grubu olarak da bilinir.
Erboğa kümesi (Abell 3526, Cl 1247-4102) z=0,0110
[13]
Suyılanı kümesi (Suyılanı I kümesi, Abell 1060, Cl 1034-2716) z=0,0114
[13]

  • MIy uzaklık ölçüsü milyon ışık yılıdır.
  • z ile gösterilen kırmızıya kayma, durgunluk hızı ve Evren'in genişlemesi sonucu oluşan mesafe ölçüsü.
  • Uzaklık ölçüsü Dünya'ya göredir.

En yakın komşu küme ve gruplar
Galaksi kümesi Tarih Uzaklık Notlar
Yerel Grup her zaman en yakın grup.


1936 − sonsuz

 0 kaynak için Yerel Grup ve bileşenleri gökyüzünde her zaman görünebilir. Ancak Yerel grup, grup olarak 1936'da tanımlanmıştır.[9]
M81 Grubu (NGC 3031 Grubu) 11 MIy (3,5 Mpsc) [12][14]
M83 Grubu (NGC 5236 Grubu, LGG 355)
Başak kümesi
  • 1784 - (grup veya küme)
  • 1784 - sonsuz (küme)
 59 MIy (18 Mpsc) İlk olarak bulutsu kümesi olarak kaydedildi. Galaksiler, 1920'lere kadar tanımlanmadı. Bize en yakın galaksi kümesidir.[9]

  • MIy uzaklık ölçüsü milyon ışık yılıdır.
  • Uzaklık ölçüsü Dünya'ya göredir.

En uzak kümeler
5 En uzak küme
Galaksi kümesi Uzaklık Notlar

  • z ile gösterilen kırmızıya kayma, durgunluk hızı ve Evren'in genişlemesi sonucu oluşan mesafe ölçüsü.

En uzak küme unvanı
Galaksi kümesi Tarih Uzaklık Notlar
JKCS 041 2009 - z=1,9 şimdiye kadar bulunan en büyük erken küme.
XMMXCS 2215-1738 (XMMXCS 2215.9-1738) 2006 - z=1,45
ISCS J143809+341419 2005 - z=1,41 [15][16]
XMMU J2235.3-2557 2005 z=1,393 [17][18][19][20]
RDCS 0848+4453 (RDCS0848.6+4453, RX J0848+4453, ClG 0848+4453) 1997 - z=1,276 ClG 0848+4453, RDCS J0849+4452 ile çift-küme süperkümesi yapısındadır.[21][22][23][24][25]
3C 324 (3C 234 Kümesi) vivarında galaksi kümesi 1984 - z=1,206 ,BCG, 3C324 en uzak quasar-olmayan galaksi.[26]
Cl 1409+524 1960 − 1975 z=0,461 3C295'in kırmızıya kayma ölçümü 1960'ta yapılmıştır.[27][28]
Abell 732 (Soluk Suyılanı kümesi Cl 0855+0321) 1951 − 1960 z=0,2 (V = 61000 km/s) kırmızıya kayma ölçümleri başarıyla gerçekleştirilmiştir.[27][29][30][31]
Abell 1930 (Çoban kümesi) 1936 − 1951 z=0,13 (V = 39000 km/s) Bu kümenin BCG'si zamanın en uzak galaksisiydi.[30][32]
İkizler kümesi (Abell 568) 1932 − 1936 z=0,075
(V = 23000 km/s)		 Bu kümenin BCG'si zamanın en uzak galaksisiydi.[32][33]
WH Christie Aslan Kümesi 1931 − 1932 z=
(V = 19700 km/s)		 Bu kümenin BCG'si zamanın en uzak galaksisiydi.[30][33][34][35][36]
Baede Büyükayı Kümesi 1930 − 1931 z=
(V = 11700 km/s)		 Bu kümenin BCG'si zamanın en yüksek kırmızıya kayama ölçümü yapılan galaksisiydi.[36][37]
Saç kümesi 1929 − 1930 z=0,026
(V = 7800 km/s)		 Bu kümenin uzaklığı, NGC 4860 ile gerçekleştirildi.[37][38]
Kanatlıat Grubu (LGG 473, NGC 7619 Grubu) 1929 z=0,012
(V = 3779 km/s)		 BCG, grubun kırmızıya kayma ölçümleri için kullanılmıştır.[39]
Balina Grubu (Holmberg 45, LGG 27) 1921 − 1929 z=0,006
(V = 1800 km/s)		 NGC 584 (Dreyer 584), bu grubun kırmızıya kayma ölçümleri için kullanıldı.[39][40][41][42]
Başak kümesi 1784 − 1921 59 Mly (18 Mpsc)
z=0,003 (V = 1200 km/s)		 İlk olarak "bulutsular" olarak bilindi. İlk kırmızıya kayma ölçümleri 1910'larda yapıldı. Galaksilerin varlığı 1920'lere kadar bilinmiyordu.[9]

  • z ile gösterilen kırmızıya kayma, durgunluk hızı ve Evren'in genişlemesi sonucu oluşan mesafe ölçüsü.

  • 2003'te RDCS 1252-29 (RDCS1252.9–2927) z=1,237 olarak ölçüldü ve 2005 yılına kadar en uzak zengin küme'ydi.[21][17][19]
  • 2000 yılında, QSO 1213-0017 quasar alanında ilan edildi, z=1,31[43]
  • 1999 yılında, RDCS J0849+4452 (RX J0849+4452,RXJ0848.9+4452) kümesi ölçümleri z=1,261 [44][25]
  • 1995 ve 2001 yılında, 3C 294 kümesi ölçümleri ilan edildi, z=1,786 [45]
  • 1992 yılında, yapılan gözlemlerde Cl 0939+4713 kümesi alanının bir quasar yakınında olduğu bulundu. Quasar, z=2,055 olarak ölçüldü ve bu kümenin de ölçüsü kabul edildi.[46][47][48][49]
  • 1975 yılında, 3C 123 ölçümleri hatalı olarakyapılmıştır z=0,637 (gerçekte z=0,218) [50][51]
5 En uzak ilkel-kümeler
Galaksi kümesi Uzaklık Notlar

  • z ile gösterilen kırmızıya kayma, durgunluk hızı ve Evren'in genişlemesi sonucu oluşan mesafe ölçüsü.

En uzak ilkel-küme unvanı
Galaksi ilkel-kümesi Tarih Uzaklık Notlar
ilkel-küme etrafındaki radyo-galaksi TN J1338-1942 2002 - z=4,11 En uzak küme olarak tanımlanmıştır.[52][53][54][55]
ilkel-küme etrafındaki 3C 368 1982 - z=1,13 [56]

  • z ile gösterilen kırmızıya kayma, durgunluk hızı ve Evren'in genişlemesi sonucu oluşan mesafe ölçüsü.

  • 2002 yılında, kütleçekimsel merceksi galaksi MS 1512-cB58 etrafında; çok büyük, çok zengin bir ilkel-küme veya en uzak ilkel-süperküme, MS 1512+36 galaksi kümesi alanında bulundu. z=2,724 [55][57]

Yapay kümeler

Galaksi birliklerinin araştırılmaları sırasında bazen kümelerin, gerçek küme veya süperküme olmadığı önerilir. Galaksilerin rastlantı eseri bu şekilde dizilmeleri küme gibi görünmelerini sağlar.

Galaksi kümesi Notlar
Yengeç kümesi Yengeç kümesi, galaksilerin rastlantı eseri dizilmesiyle oluşmuştur, gerçek bir küme değildir. Bu bölgedeki galaksilerin dikkatlice incelenmesi, kümenin muhtemelen birbirine çok yakın duran birkaç küçük galaksi grubundan oluştuğunu göstermiştir.[9]
Saç-Başak bulutu Saç-Başak bulutu'nun önceki tanımlanması, Başak süperkümesi ve Saç süperkümesi'nin pozisyonlarının üst üste görünmesi yüzünden hatalı olarak Saç-Başak süperkümesi olarak değerlendirilmiştir.

Kaynakça
  1. Universe Today, Galaxy Collision Separates Out the Dark Matter 30 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2006-08-21
  2. Universe Today, Galaxy Cluster Collision Creates a Dark Matter Core 1 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2007-08-16
  3. Universe Today, Ring of Dark Matter Discovered Around a Galaxy Cluster 21 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2007-05-15
  4. Stephen Uitti (27 Mayıs 2005). "Farthest Naked Eye Object". Uitti.net. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008.
  5. SEDS, Messier 81 19 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. "Arşivlenmiş kopya". 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
  7. http://www.springerlink.com/content/q1696565458u3286/
  8. Brian A. Skiff claims here 24 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. that the naked eye visibility of this galaxy is discussed in an old Sky & Telescope letter or note from the late 1960s or early 1970s.
  9. arXiv, FROM MESSIER TO ABELL: 200 YEARS OF SCIENCE WITH GALAXY CLUSTERSPDF (1,09 MB)
  10. "The XMM Cluster Survey: A Massive Galaxy Cluster at z=1,45". 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
  11. ESA 25 Aug 2008
  12. Hayden Planetarium, Galaxy Clusters and Superclusters 19 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  13. Hayden Planetarium, The 2MASS Galaxies 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  14. Prevalence of Tidal Interactions among Local Seyfert GalaxiesPDF (9,94 MB)
  15. NASA - Spitzer Space Telescope, Great Galactic Buddies 11 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. arXiv, AN IR–SELECTED GALAXY CLUSTER AT Z = 1,41PDF (354 KB) , 22 Oct 2005
  17. New Scientist, Most distant galaxy cluster yet is revealed, 08:00 02 March 2005
  18. "The Most Distant X-ray Massive Galaxy Cluster XMMU J2235.3-2557 z=1,4". 9 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
  19. MAX-PLANCK-INSTITUT FÜR EXTRATERRESTRISCHE PHYSIK, GARCHING, GERMANY; DEPARTMENT OF ASTRONOMY, UNIVERSITY OF MICHIGAN, ANN ARBOR, USA; ESO, ASTROPHYSIKALISCHES INSTITUT, POTSDAM, GERMANY; GALAXY CLUSTER ARCHAEOLOGYPDF ; HANS BÖHRINGER, CHRISTOPHER MULIS, PIERO ROSATI, GEORG LAMER, RENE FASSBENDER, AXEL SCHWOPE, PETER SCHUECKER
  20. ESO Press Release 04/05; Surprise Discovery of Highly Developed Structure in the Young Universe 11 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; 2 March 2005
  21. arXiv, Chandra and XMM-Newton Observations of RDCS1252.9-2927, A Massive Cluster at z=1,24
  23. arXiv, The Intracluster Medium in z > 1 Galaxy Clusters; 12 Dec 2000
  24. Astronomical Journal v.114, p.2232; An IR-Selected Galaxy Cluster at ζ = 1,27; 12/1997; 1997AJ....114.2232S
  25. arXiv, An X-ray Selected Galaxy Cluster at z=1,26; 24 Mar 1999
  26. Astrophysical Journal, Part 2 - Letters to the Editor (ISSN 0004-637X), vol. 280, May 1, 1984, p. L9-L12. 3C 324 - an extremely distant cluster radio galaxy 1984ApJ...280L...9S
  27. Astrophysical Journal, vol. 133, p.355; The Ability of the 200-INCH Telescope to Discriminate Between Selected World Models; 1961ApJ...133..355S
  28. Palomar Skies, Pushing the limit, Saturday, March 29, 2008
  29. The Observatory, Vol. 73, p. 97-103 (1953) 1053 May 8 meeting of the Royal Astronomical Society 1953Obs....73...97.
  30. Annu. Rev. Astron. Astrophys. 1988. 26: 561-630; OBSERVATIONAL TESTS OF WORLD MODELS - 6. THE m(z) HUBBLE DIAGRAM 20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Allan Sandage
  31. Astronomical Society of the Pacific Leaflets, Vol. 7, p.393; From Atoms to Galaxies; 1958ASPL....7..393M
  32. Astrophysical Journal, vol. 83, p.10; The Apparent Radial Velocities of 100 Extra-Galactic Nebulae; 1936ApJ....83...10H
  33. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada, Vol. 26, p.180; Notes and Queries (Doings at Mount Wilson-Ritchey's Photographic Telescope-Infra-red Photographic Plates); 1932JRASC..26..180C
  34. Astrophysical Journal, vol. 74, p.35; Apparent Velocity-Shifts in the Spectra of Faint Nebulae; 07/1931; 1931ApJ....74...35H
  35. Astrophysical Journal, vol. 74, p.43; The Velocity-Distance Relation among Extra-Galactic Nebulae; 1931ApJ....74...43H
  36. Astronomical Society of the Pacific Leaflets, Vol. 1, p.149; The Large Apparent Velocities of Extra-Galactic Nebulae; 1931ASPL....1..149H
  37. Astrophys. J., 71, 351-356 (1930) The Rayton short-focus spectrographic objective. 1930ApJ....71..351H
  38. Publications of the Astronomical Society of the Pacific, Vol. 41, No. 242, p.244; The Berkeley Meeting of the Astronomical Society of the Pacific, June 20-21, 1929; 1929PASP...41..244
  39. From the Proceedings of the National Academy of Sciences; Volume 15 : March 15, 1929 : Number 3; THE LARGE RADIAL VELOCITY OF N. G. C. 7619 4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; January 17, 1929
  40. Harvard College Observatory Bulletin No. 739, pp.1-1; Nebula with Highest Receding Velocity; 1920BHarO.739....1B
  41. New York Times, DREYER NEBULA NO. 584 INCONCEIVABLY DISTANT; Dr. Slipher Says the Celestial Speed Champion Is 'Many Millions of Light Years' Away.; January 19, 1921, Wednesday
  42. New York Times, NEBULA DREYER BREAKS ALL SKY SPEED RECORDS; Portion of the Constellation of Cetus Is Rushing Along at Rate of 1,240 Miles a Second.; January 18, 1921, Tuesday
  43. The Astronomical Journal, Volume 119, Issue 6, pp. 2556-2570. Extremely Red Objects in the Field of QSO 1213-0017: A Galaxy Concentration at z=1,31; 06/2000; 2000AJ....119.2556L
  44. THE ASTRONOMICAL JOURNAL, 123:619-626, 2002 February; AN X-RAYSELECTED GALAXY CLUSTER AT z=1,11 IN THE ROSAT DEEP CLUSTER SURVEY
  45. Chandra detection of the intracluster medium around 3C 294 at z=1,786PDF (176 KB) ; 2001 January 25
  46. Observational Cosmology. Astronomical Society of the Pacific Conference Series, Volume 51; Proceedings of an International Symposium; held in Milano; Italy; 21-25 September 1992; San Francisco: Astronomical Society of the Pacific (ASP); |c1993; edited by Guido L. Chincarini, Angela Iovino, Tommaso Maccacaro, and Dario Maccagni, p.225; The Spectra and Morphology of Galaxies in High-Redshift Clusters; 1993ASPC...51..225D
  47. European Space Agency; Peering Far Back in Time to Uncover the Secrets of Galaxy Evolution; 01 Dec 1992
  48. Sky & Telescope (ISSN 0037-6604), vol. 85, no. 4, p. 22-25. Galaxies far away and long ago; 04/1993
  49. Astrophysical Journal, Part 2 - Letters (ISSN 0004-637X), vol. 404, no. 2, p. L45-L49. A cluster of Nascent galaxies at Z = 2?; 1993ApJ...404L..45D
  50. NED, Searching NED for object "3C 123"
  51. Astrophys. J., Lett., Vol. 199, p. L3 - L4 3C 123: a distant first-ranked cluster galaxy at z=0,637 1975ApJ...199L...3S
  52. Associated Press, Oldest, most distant galaxy clusters found, 4:37 p.m. ET, Mon., Jan. 5, 2004
  53. The Astrophysical Journal Letters, 569:L11–L14, 2002 April 10; The Most Distant Structure of Galaxies Known: A Protocluster at z=4,1; DOI: 10.1086/340563
  54. Science, Oldest Gaalxy Cluster Found 26 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 12 April 2002
  55. ESO Press Release 07/02; Most Distant Group of Galaxies Known in the Universe 16 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; 9 April 2002
  56. Astronomical Society of the Pacific, Publications, vol. 94, June-July 1982, p. 397-403. Redshifts and spectroscopy of very distant radio galaxies with strong emission lines 1982PASP...94..397S
  57. ESO Press Release 03/02; UVES Investigates the Environment of a Very Remote Galaxy 2 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; 11 March 2002

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.