Gezi Parkı olaylarında Türk basınının uyguladığı sansür

Gezi Parkı olayları sırasında Türk basınının uyguladığı sansür ve yanlı haberler.

Olayları haber yapmadığı için NTV adlı kanalın yayın aracına zarar verildi. (Taksim Meydanı, 3 Haziran 2013)

Eylem sırasında uygulanan sansüre örnekler
  • Olayların gelişmeye başladığı 31 Mayıs 2013 günü CNN Türk, NTV ve Habertürk haber kanallarında başka programlar sunuldu. CNN’nin uluslararası kanalı protesto gösterilerini canlı yayınlarken CNN Türk’de penguenlerle ilgili belgesel yayınlandı. CNN Türk bu durumu 1 Haziran günü de devam ettirdi.[1]
  • 3 Haziran'da Bloomberg HT ekranlarında yayınlanan Kelime Oyunu yarışmasında tüm sorular Gezi Parkı eylemlerinde kullanılan gaz bombası ve medyanın sansürüne uğrayan sözcüklerden oluştu. Her gün çekim yapılan ve akşamında yayınlanan yarışmada 4 Haziran günü çekim yapılmadı ve eski bir bölüm yayınlandı. Ardından programın yayınına son verildi.[2]
  • ABD'de yaşayan Türkler NY Times gazetesi için para toplayıp bir ilan yayınlamak istedi. Habertürk adlı internet sitesi bu ilana karşı bir ilanın hazırlandığını "Gezi'de reklam savaşları" adlı haberinde okurlarına sundu. Ancak site Gezi parkı protestolarını kötüleyen ilanının büyük haline bağlantı koyarken ve üst kısımda yayınlarken, Gezi parkı protestolarını destekleyen ve NY Times'ta yayınlanacak olan asıl ilanın büyük haline bağlantı vermedi.[3]
  • 2 Haziran günü Habertürk'te yayınlanan bir programda Fatih Altaylı başbakan R. T. Erdoğan'a çanak soru sormakla suçlandı. F. Altaylı ertesi günkü yazısında "secde bile ederim" dedi.[4]
  • Hürriyet internet sitesi 7 Haziran 2013 tarihinde "Uzmanlar uyarıyor" adlı bir haber yaptı. Bu haberde uzmanların yurt çapında tencere tava eylemlerine ara verilmesini istediğini çünkü yarın sınav olduğunu belirttiklerini iddia etti.[5] Gazete bu haberiyle Bir Bilen Safsatası isimli propaganda tekniğini kullanarak eylem kırıcılığı yapmaya çalıştı.[6]
  • Başak Özçelik polis tarafından öldüresiye dövülmüş ve bunun sonuçlarını Twitter sayfasında paylaşmıştı. 7 Haziran 2013 tarihinde başta Hürriyet gazetesi olmak üzere yandaş medya Özçelik'in fotoğraflarının üst kısmını müstehcen bulmaları nedeniyle buzlayarak yayınladı.[7]
  • İstanbul, Bahçelievler'de karşı bir grup protestocu halka saldırdığı ve 1'i ağır 5 kişinin yaralandığı olayları 7 Haziran'da soL ve Sözcü haberleştirirken Hürriyet ve NTV başta olmak üzere ana akım medya haber yapmadı.[8][9]

Eylem sırasında üretilen yalan haberler
  • habervaktim adlı internet sitesi eylemler sırasında camide içki içildiğini iddia etti. Ancak Bezm-i Alem Valide Sultan Camii müezzini bu iddiaları yalanladı.[10][11]
  • Ensonhaber ve bazı internet sitelerinde bir insanın açtığı pankartta yazan HALİT ERGENÇ (MUHTEŞEM REZALET) – 75 milyonun önünde karını Kenan İmirzalıoğlu götürüyor ses çıkarmadın da, 2 ağaç için adam mı oldun! yazısının manipüle edilmiş olduğunu 7 Haziran haberlerinde iddia etti, ancak pankart gerçekti.[12][13]
  • Kabataş Olayı[14]

Sansüre tepkiler

Basının uyguladığı oto sansüre halk tepki göstermiştir.[15] Habertürk ve NTV binaları önünde gösteriler düzenlendi. 1 Haziran günü yaklaşık 3.000 İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi NTV'nin Maslak'taki binası önünde oturma eylemi yaptı.[16][17] 3 Haziran günü ise Maslak'ta çalışan kişilerin katıldığı 10.000 kişilik bir gösteri düzenlendi.[15][18] Bu tepki büyüyünce kanal kendi binasındaki eylemi önce sesi vermeden yayınladı. Bunun teknik bir hata olduğunu iddia etti. Sonra kısa bir sesli yayın yapıldı ancak bu yayın da hemen kesildi.

Recep Tayyip Erdoğan, Fas gezisinden sonra ülkeye dönerken Halk TV penguen belgeseli yayınlayan kanallara gönderme yaparak penguenleri ekranına taşıdı.[19][20]

Yayın politikasına isyan eden bazı NTV çalışanları artık NTV ile çalışmak istemediklerini belirttiler. Fotoğraf sanatçısı Mehmet Turgut, haber merkezi yapımcısı Ömer Faruk Aykar ve sayısal editörlük görevini icra eden Dilara Eldaş görevlerinden istifa etti.[21][22]

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Cooper Fleishman (2 Haziran 2013). "CNN-Turk airs penguin documentary during Istanbul riots". The Daily Dot. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2017.
  2. "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
  3. "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
  4. "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
  5. "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  6. "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  7. "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  8. "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  9. "Arşivlenmiş kopya". 21 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  10. "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  11. "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  12. "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  13. "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  14. "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2019.
  15. http://sozcu.com.tr/2013/gundem/ntvnin-onunde-protesto.html
  16. http://www.turuncutime.com/gundem/122414-itu-ogrencileri-ntv-onunde-medya-taksim-gezi-parkina-neden-sessiz-protestosu-yapildi.html
  17. "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  18. "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  19. "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  20. "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2013.
  21. "Arşivlenmiş kopya". 8 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2013.
  22. http://sozcu.com.tr/2013/gundem/ntvden-tayyipe-sansur.html
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.