Grand Theft Auto (seri)

Grand Theft Auto, resmi kısaltması ile GTA, oyun programcısı David Jones ve Mike Dailly[2], Dan ve Sam Houser kardeşler ile oyun tasarımcısı Zachary Clarke tarafından yaratılan video oyunu serisidir. İlk olarak Rockstar North (eski adıyla DMA Design) tarafından Birleşik Krallık’da geliştirilmiş ve Rockstar Games tarafından yayımlanmıştır. Serinin adı büyük otomobil soygunu anlamına gelen “grand theft auto” teriminden gelmektedir.

Grand Theft Auto
Serinin Grand Theft Auto III'den beri kullanılan logosu
Geliştiriciler	Rockstar North (eski adıyla DMA Design) Rockstar Leeds Rockstar Toronto Rockstar Lincoln
Yayımcılar	Rockstar Games Capcom (Japonya, 2001–2008)
Tasarımcılar	David Jones[1] Dan Houser Sam Houser Mike Dailly[2] Zachary Clarke
Platformlar	Android Dreamcast Game Boy Color Game Boy Advance iOS Microsoft Windows MS-DOS Nintendo DS OS X PlayStation PlayStation 2 PlayStation 3 PlayStation 4 PlayStation 5 PlayStation Portable Xbox Xbox 360 Xbox One Xbox Series S Xbox Series X
Türler	Aksiyon-macera, serbest dünya, suç

Seride geçen hayali mekânlar Amerikan şehirlerinden esinlenilerek tasarlanmıştır. Oyunlar oyuncuların hikâyede ilerleyebilmek için görev yapabildikleri, bununla birlikte aksiyon-macera, sürüş, rol yapma, gizlilik ve yarış elementlerini de içeren serbest dünya üzerine odaklanmıştır. Serinin konusu genellikle Amerikan kültürünün komedi ile eleştirisi olsa da yetişkinlere yönelik doğası ve şiddet teması ile tartışmalara neden olmuştur. Oyunların konusu suç dünyası içerisinde farklı nedenlerle yükselmeye çalışan farklı ana karakterlere odaklıdır. Yan karakterler genellikle ana karaktere ya da onun örgütüne ihanet eden veya ana karakterin ilerlemesini yavaşlatan karakterlerden oluşmaktadır.

Video oyunu geliştiricisi DMA Design günümüzde on oyun ve dört geliştirme paketine sahip olan seriyi geliştirmeye 1997 yılında başlamıştır. Serinin üçüncü oyunu Grand Theft Auto III üç boyutlu grafikleri seriye kazandırmış ve bir dönüm noktası olması sebebiyle ilham kaynağı olduğu gibi serbest dünya aksiyon oyunlarının "Grand Theft Auto benzeri" adlandırılmasına neden olmuştur. Sonraki oyunlar Grand Theft Auto III’nin kurduğu konsepti devam ettirmiştir. Michael Madsen, Ray Liotta, Burt Reynolds, Dennis Hopper, Danny Trejo, Gary Busey, Samuel L. Jackson, Chris Penn, James Woods, Joe Pantoliano, Debi Mazar, Jenna Jameson, Frank Vincent, Robert Loggia, Ricky Gervais, Andy Dick, Debbie Harry, Kyle MacLachlan, Phil Collins and Peter Fonda[3] gibi sinema ve müzik sanatçıları çeşitli karakterleri seslendirmiş ve Aralık 2012 itibarıyla seri, toplamda 125 milyondan fazla kopya satarak ticari başarı sağlamıştır. Grand Theft Auto serisinin dördüncü döneminde Michael Hollick, Jason Zumwalt ve Scott Hill gibi daha az tanınan aktörlere yer verilmiştir.

Genel görüş

Her oyunu oyuncuları büyük bir şehirde taklitçi ya da suça ortak olmayı ve oyunun verdiği yönergeler aracılığıyla organize suç dünyasında yükselmeye çalışan bir birey olmasını sağlar. Oyuncu yeraltı dünyasındaki önemli kişiler ve büyük idoller (örn: Mafya babası) tarafından hikâyenin ilerleyişine göre çeşitli görevler almaktadır. Adam öldürme ve bazı ağır suçlar olağandır. Taksi kullanma, sokak yarışı yapma, otobüs kullanma ya da helikopter ve uçak kullanmayı öğrenme gibi aktiviteler(aynı zamanda görev olabilen) eklenmiştir.

Grand Theft Auto III ve sonraki oyunlarında daha fazla seslendirme, radyo istasyonu ve Amerikan kültürünü yansıtan müzikler kullanılmıştır.

Kurgu

Grand Theft Auto serisi gerçek dünyanın kurgulanmış ve farklı zaman dilimlerindeki yerlerinde geçer. Serinin New York'tan esinlenilerek tasarlanan Liberty City, Miami'den esinlenilerek tasarlanan Vice City, Los Angeles'tan esinlenerek tasarlanan Los Santos, San Francisco'dan esinlenerek tasarlanan San Fierro, Las Vegas'tan esinlenerek tasarlanan Las Vanturas ve Kaliforniya'dan esinlenilerek tasarlanan birçok şehri, kırsal alanı, dağlık alanı ve kasabayı içinde bulunduran San Andreas eyaletinde geçmektedir. İlk oyundaki San Andreas eyaletinde yalnızca San Francisco'dan esinlenilmiştir. Eklenti paketleriyle oyun şehri Londra üzerine inşa edilmiştir.[4]

Oyunlar

Yıl	Oyun	Geliştirici	Platform				Dünya[5]
			Konsol	Bilgisayar	Taşınabilir	Mobil
1997	Grand Theft Auto	DMA Design	PS1	Windows, MS-DOS	GBC		2D
1999	Grand Theft Auto: London, 1969		PS1	Windows, MS-DOS
	Grand Theft Auto: London, 1961			Windows
	Grand Theft Auto 2		PS1, Dreamcast	Windows	GBC
2001	Grand Theft Auto III		PS2, Xbox	Windows, Mac OS X		iOS, Android	3D
2002	Grand Theft Auto: Vice City	Rockstar North	PS2, Xbox	Windows, Mac OS X		iOS, Android
2004	Grand Theft Auto: San Andreas		PS2, Xbox	Windows, Mac OS X		iOS, Android
	Grand Theft Auto Advance	Digital Eclipse			GBA
2005	Grand Theft Auto: Liberty City Stories	Rockstar Leeds	PS2		PSP	iOS, Android
2006	Grand Theft Auto: Vice City Stories		PS2		PSP
2008	Grand Theft Auto IV	Rockstar North	PS3, Xbox 360	Windows			HD
2009	Grand Theft Auto IV: The Lost and Damned		PS3, Xbox 360	Windows
	Grand Theft Auto: Chinatown Wars	Rockstar Leeds			PSP, DS	İOS,Android
	Grand Theft Auto: The Ballad of Gay Tony	Rockstar North	PS3, Xbox 360	Windows
2013	Grand Theft Auto V		Playstation 3, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox 360, Xbox One, Xbox Series S, Xbox Series X	Windows
Not: PlayStation Network ve Xbox Live Marketplace üzerinden yeniden yayımlandı.

Kaynakça

1. David Jones Returns To APB – Edge Magazine 24 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Edge-online.com (12 May 2011). Retrieved on 6 September 2012.
2. "GTA: "Max Clifford made it all happen" | GamesIndustry International". Gamesindustry.biz. 22 Ekim 2012. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2013.
3. Orland, Kyle (14 Eylül 2011). "Grand Theft Auto IV Passes 22M Shipped, Franchise Above 114M". Gamasutra. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.
4. https://en.wikipedia.org/wiki/Grand_Theft_Auto_(series)
5. Rockstar. "Grand Theft Auto III: Your Questions Answered – Part One (Claude, Darkel & Other Characters)". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2013.