Guyana Kalkanı

Guyana kalkanı, Güney Amerika levhasının üç kratonundan biri. Kuzey sahilinin bir bölümünü oluşturan kuzeydoğu Güney Amerika'da 1,7 milyar yıllık bir Kambriyen öncesi jeolojik oluşumudur.[1] Kalkandaki daha yüksek rakımlara tepui adı verilen masa benzeri dağların bulunduğu Guyana Dağlığı denir. Guyana Dağlığı, ayrıca Angel Şelalesi, Kaieteur Şelalesi ve Kuquenan Şelalesi gibi şelalelerin kaynağıdır.

Guyana Kalkanı
Bölge Güney Amerika

Guyana Kalkanı; Guyana (önceden Britanya Guyanası), Surinam (önceden Hollanda Guyanası) ve Fransız Guyanası'nın (veya Guyane), güney Venezuela'nın çoğunun yanı sıra Kolombiya ve Brezilya'nın temelini oluşturur. Guyana Kalkanı'nın kayaları, gabrolar gibi genç mafik intruziflerinin eşiklerine sokulan kumtaşı, kuvarsit, şeyl ve konglomeraların alt yatay katmanları ile örtülen metasedimentler ve metavolkaniklerden (yeşiltaşlar) oluşur.[2]

Jeoloji

Kalkandaki en eski kayalar; kuvars-feldspat gnays ve alt mafik gnaystan oluşan Arkeyan Imataca Kompleksinden meydana gelmektedir. Guri Fayı kompleksin güney sınırını işaretler. Bu fayın güneyinde metavolkanik Pastora Süpergrubu ve granitik plütonik Supamo Kompleksi'nden oluşan Erken Proterozoik kayaçlar bulunmaktadır. Cuchivero Grubu, kül akışlı tüf ve granitik plütonik kayaçlardan oluşur. Erken-Orta Proterozoik Roraima Grubu, kıtasal kırıntılı tortul kayalardan oluşmaktadır. Bu Prekambrik çökeltiler arasında kuvars kumtaşları, kuvarsitler ve yaşları 1,8 ila 1,4 Ga olduğu varsayılan konglomeralar bulunmaktadır.[3][4]

  • Guainía, Kolombiya'da Cerros de Mavecure
  • Canaima Millî Parkı, Venezuela'da Şeytan Kanyonu
  • Guyanalar haritası

Kaynakça
  1. Hammond, David S. (ed.) (2005) Tropical Forests of the Guiana Shield CABI Publishing, Wallingford, UK, ISBN
  2. Gibbs, A.K. and Barron,C.N. (eds) (1993) The Geology of the Guiana Shield Oxford University Press, Oxford, UK, ISBN
  3. Geology and Mineral Resource Assessment of the Venezuelan Guayana Shield, USGS Bulletin 2062. US Government Printing Office. 1993. ss. 10-15.
  4. Wray, Robert (2010). Migon, Piotr (Ed.). The Gran Sabana: The World's Finest Quartzite Karst?, in Geomorphological Landscapes of the World. Springer. ss. 80-81. ISBN 9789048130542.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.