John Williams
John Towner Williams (d. 8 Şubat 1932), Amerikalı besteci, orkestra şefi, klasik gitarist ve piyanist. Modern çağın en önemli ve popüler senfonik film müziği bestecilerinden biridir. Beş Akademi Ödülü, on yedi Grammy, üç Altın Küre, iki Emmy Ödülü ve İngiltere Film ve Televizyon Sanatları Akademisi’nden beş BAFTA Ödülü sahibidir.
| John Williams | |
|---|---|
 Williams Avery Fisher Hall'de. (2007) | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum adı | John Towner Williams |
| Doğum |
8 Şubat 1932 Floral Park, New York, ABD |
| Meslekler | Besteci, kondüktör |
| Etkin yıllar | 1952-günümüz |
Yaşamı
8 Şubat 1932’de New York'ta doğdu. Küçük yaşlarda başlayan müzik aşkını, "Babam ve onun arkadaşları müzisyendi. Bir çocuk olarak müziği yetişkinlerden gördüm. Büyük bir ihtimalle sözcükler okumadan önce notaları okuyabiliyordum." sözleri ile anlatmaktadır.
On dokuz yaşına geldiğinde ilk piyano sonatlarını besteleyen Williams, müzik eğitimine yedi yaşında piyano çalmayı öğrenerek başlamış, ardından trompet, trombon gibi nefesli çalgılarla devam etmiştir.
Bir caz davulcusu olan babası, New York CBS orkestrası ile çalışırken daha sözcükleri okumadan notaları okumaya başlayan John, orkestranın piyanisti çalamadığı zamanlarda onlara eşlik ederek, babasının bağlantıları sayesinde müzik işine girmiş oldu.
John Williams, ailesiyle birlikte 1948 yılında Los Angeles’a taşınarak, burada UCLA’ya kayıt olmuş ve özellikle ünlü bir İtalyan besteci olan Mario Castelnuovo-Tedesco kompozisyonları üzerinde eğitim görmüştür.
Babası, otuzlu yaşlarının sonlarında 20th Century Fox stüdyolarında iş aldığında, Williams da onun peşine takılarak film müziği için orkestra çalışmalarını izlemeye başlamıştır.
Bu durumun kendisini film müziği bestelemek anlamında nasıl eğittiğini, “Piyanoda oturup ekrana bakar ve aksiyonun orkestranın müziğiyle nasıl uyum sağladığını gözlerdim, nasıl yönetildiğini. Bu harika bir okuldu benim için, aslında bilinçli olarak istemedim ama bu orkestranın çaldığı okulda bulundum ve kendimi öğrenir halde buldum.” diyerek açıklayan Williams, böylece önüne çıkan her türlü fırsatı en iyi şekilde nasıl değerlendirmeyi bildiğini de bizlere göstermiş oluyor.
Hava Kuvvetlerindeki hizmetinden sonra, 20’li yaşlarının başında New York’a geri dönerek, Madame Rosina Lhevinne’den piyano dersleri aldığı prestijli bir okul olan Juilliard School’a kaydolmuştur.
Bir yandan okuluna devam ederken diğer yandan da hem kulüplerde hem de kayıtlarda caz piyanisti olarak çalıştıktan sonra, sinema dünyasına girerek film müziği kariyerine başladığı Los Angeles’a dönmüştür. Dönüşünün ardından, 1960’larda Irvin Allen’ın “Lost of space”, “Time Tunnel” ve “Lord of the Giants” gibi televizyon programları için müzikler bestelemeye başlaması ile Hollywood ile ilk teması gerçekleşmiştir.
Los Angeles’e dönüşü sonrası şansı, Columbia Pictures’ın orkestrasında 1950’lerde piyanist olarak çalışan misafir orkestra şefi Dimitri Tiomkin ve Bernard Herrmann’ın Williams’ın yeteneğini keşfetmesi ile dönmüştür.
Hollywood sinemasının altın çağında, Alfred Newman, Franz Waxman, Bernard Hermann ve sonra Henry Mancini için piyanist ve müzik direktörü olarak çalıştığı bu dönemde, televizyon için yapmaya başladığı müzikler nedeniyle 1962 ile 2002 yılları arasında beş kez Emmy Ödülüne aday gösterilmiş, 1968 yılında Heidi ve 1971 yılında Jane Eyre ile iki kez Emmy Ödülünün sahibi olmuştur.
Alfred Newman’ın dikkatli yönlendirmesi ve sektörü keşfetmesi ile Williams film müziklerine geçiş yapmıştır. Allen, “The Poseidon Adventure” ve “The Towering Inferno’ yu” da içeren felaket konulu popüler film serilerini yapmaya geldiği zaman film müzikleri alanındaki ilk adımlarında kendini yeniden Allen için çalışırken bulmuştur.
Williams’ın film müziği alanında ilk özel ve önemli başarısı Jerry Bock adaptasyonu olan “Damdaki Kemancı” ile 1971 yılında ilk Oscar’ını almasıdır.
Williams, Don Siegel’in “The Killers” filmine, Siegel'in caz hayranlığı ve filmin havası nedeniyle hazırladığı, zaten aşinası olduğu caz müzikleri ile adından iyice söz ettirmeyi başarmıştır.
Dönemimizin ünlü yönetmeni Steven Spielberg 1970’lerde sinema dünyasına adım atıp film işine ilk başladığında, bir stüdyo sahibi tarafından John Williams ile tanıştırıldı. Film müzikleri dünyasının dahi çocuğu Williams ile genç bir yönetmen olan Spielberg 1974'te “Sugarland Express” adlı filmde ilk kez bir araya gelip ortak bir çalışma yapmışlardır.
Birlikte ilk çalışmaya başladıkları andan itibaren çok iyi bir ikili ve arkadaş olan Spielberg ve Williams, Jaws filminin projesinde yine birlikte çalıştılar. Bu muhteşem filmdeki gerilim anlarının vazgeçilmez müziği olarak klasikler arasındaki yerini alan çalışması ile Williams ikinci Oscarına 1975 yılında uzanmıştır.
Spielberg, onu üçüncü Oscarına götürecek olan, sinema tarihine damgasını vuran ve tüm dünyada bu güne kadar benzeri görülmemiş bir hayran kitlesi edinen Star Wars destanının yaratıcısı George Lucas ile tanıştırmıştır. John Williams, Spielberg ve Lucas’ın filmlerini tamamlayan onlara benzersiz bir hava katan müziklerin değişmez bestecisi olarak hâlen bu iki yönetmen ve yapımcı ile birlikte çalışmaktadır.
Spielberg ile yakın ilişkisi ve yönetmenin sinema dünyasındaki çok özel kariyeri Williams’ı dönemin Superman, Starwars, E.T., Indiana Jones gibi pek çok önemli ve unutulmaz filminin bestecisi yapmıştır.
1982 yılında Spielberg’in uzaylılara, sevgiye ve dostluğa ilişkin sinema tarihine damgasını vuran E.T. filminin müzikleri ile 4. Oscarını kazanmıştır.
Spielberg ve Lucas gibi sinema dünyasının usta yönetmen ve yapımcıları ile çalışması, peş peşe aldığı oscar adaylıkları ve ödülleri Williams’ı hızla zamanın başta gelen film müzisyenleri arasına yerleştirmiştir. Hatta dönemin en iyi ve en başarılı tek film müziği bestecisi ve direktörü olduğu kabul edilmeye başlanmıştır.
Williams yine bir Spielberg filmi olan Schindler’in Listesi için yaptığı müzikler ile 1993 yılında 5. Oscarını da kazanmayı başarmıştır.
Çoğunlukla film müzikleri ve senfonik eserleri ile tanınan John Williams, sinemadan başka alanlarda da müzik çalışmaları olan, birçok konçerto ve senfoni de dahil olmak üzere pek çok konser çalışmasının yaratıcısı ve ünlü bir orkestra şefidir. Ayrıca 1984, 1988 ve 1996 yılı Olimpiyat oyunlarının müziğini bestelemiştir.
Ocak 1980’de Boston Senfoni Orkestrasının kurulduğu 1885’den bu yana on dokuzuncu Yönetici Şefi seçilerek, emekli olduğu 1993 yılına kadar Cleveland, Chicago, Dallas, Los Angeles ve Londra senfoni orkestralarında misafir şef olarak orkestra yönetmiştir.
Bu çalışmaları ile Ulusal Tiyatrocular Birliği tarafından yılın Orkestra Şefi unvanına layık görülen John Williams 2000 yılında ShoWest’in Maestro Ödülünü almıştır.
Söz konusu ödül, Las Vegas’ta gerçekleştirilen NATO’nun yıllık toplantısında George Lucas tarafından John Williams’a verilmiştir. Lucas pek çok filmine beste yapmış ve aynı zamanda yakın arkadaşı olan John Williams’a ödülünü verirken “ShoWest Ödülünü bugün John Williams’a takdim edebilmem benim için çok büyük bir onur” sözleri ile bunun kendisi için ne kadar gurur ve mutluluk verici bir olay olduğunu belirtmiştir.
Williams’a, Boston Berklee Müzik Okulu, Boston College, Northeastern Üniversitesi, Tufts Üniversitesi, Boston Üniversitesi, New England Müzik Konservatuvarı ve Boston’daki Massachusetts Üniversitesi de dahil olmak üzere 14 Amerikan üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilmiştir.
Film müzisyeni olarak sinema dünyasına yaptığı ve yapmaya devam ettiği katkılardan dolayı 23 Haziran 2000’de Hollywood Şöhretler Bulvarı’nda ilk yıldızına sahip olmuştur.
Son yıllarda dünyaca üne kavuşan Harry Potter serisindeki ilk 3 filmin müziklerini bestelemiştir.
Adaylıkları ve kazandığı ödüller
John Williams 50 Akademi Ödülü'ne aday gösrerilip 5 tanesini kazanmıştır. Ayrıca 6 Emmy Ödülü adaylığından 3; 25 Altın Küre Ödülü adaylığından 4; 63 Grammy Ödülü adaylığından 21 tanesini kazanmıştır. 50 Oscar adaylığı ile Williams en fazla Oscar adaylığı kazanmış yaşayan insan rekorunu elinde tutmaktadır.[1][2]
Akademi Ödülleri
BAFTA Ödülleri
| Yıl | Proje | Kategori | Sonuç |
|---|---|---|---|
| 1975 | Jaws | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| 1978 | Star Wars | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| Close Encounters of the Third Kind | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık | |
| 1980 | The Empire Strikes Back | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| 1981 | Raiders of the Lost Ark | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık |
| 1982 | E.T. the Extra-Terrestrial | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| 1988 | Empire of the Sun | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| 1993 | Schindler's List | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| 1998 | Saving Private Ryan | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık |
| 2002 | Catch Me If You Can | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık |
| 2005 | Memoirs of a Geisha | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Kazandı |
| 2011 | War Horse | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık |
| 2012 | Lincoln | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık |
| 2013 | The Book Thief | En İyi Film Müziği BAFTA Ödülü | Adaylık |
Emmy Ödülleri
| Yıl | Proje | Kategori | Sonuç |
|---|---|---|---|
| 1962 | Alcoa Premiere | Televizyon için Bestelenmiş Orijinal Müzik Üstün Başarı | Adaylık |
| 1963 | Alcoa Premiere | Orijinal Müzik Bestesi Üstün Başarı | Adaylık |
| 1968 | Heidi | Müzikal Kompozisyon Üstün Başarı | Kazandı |
| 1971 | Jane Eyre | Müzikal Kompozisyon Üstün Başarı | Kazandı |
| 2002 | 74. Akademi Ödülleri | Üstün Müzik Yönetmenliği | Adaylık |
| 2009 | Great Performances | Sıradışı Ana Tema Müziği Emmy Ödülü | Kazandı[3] |
Altın Küre Ödülleri
Grammy Ödülleri
| Yıl | Proje | Kategori | Sonuç |
|---|---|---|---|
| 1962 | Checkmate | Görsel Medya için En İyi Soundtrack Grammy Ödülü | Adaylık |
| 1976 | Jaws | Görsel Medya için En İyi Soundtrack Grammy Ödülü | Kazandı |
| 1978 | Star Wars | En İyi Pop Enstrümantal 'Performans | Kazandı |
| "Main Title" from Star Wars | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı | |
| Star Wars | Sinema İçin Yapılmış En İyi Özgün Albüm | Kazandı | |
| 1979 | "Theme" from Close Encounters of the Third Kind | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı |
| Close Encounters of the Third Kind | Sinema İçin Yapılmış En İyi Özgün Albüm | Kazandı | |
| 1980 | "Main Title Theme from Superman" | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı |
| En İyi Pop Enstrümantal | Adaylık | ||
| Superman | Sinema Filmi için Yazılmış En İyi Özgün Albüm | Kazandı | |
| 1981 | "Yoda's Theme" | En İyi Pop Enstrümantal | Adaylık |
| En İyi Enstrümental Beste | Adaylık | ||
| "The Empire Strikes Back" | Kazandı | ||
| "Imperial March" (Darth Vader's Theme) | Adaylık | ||
| Star Wars Episode V: The Empire Strikes Back | Sinema Filmi için Yazılmış En İyi Özgün Albüm | Kazandı | |
| 1982 | Raiders of the Lost Ark | Sinema Filmi için Yazılmış En İyi Özgün Albüm | Kazandı |
| 1983 | "Adventures on Earth" | En İyi Enstrümental Beste | Adaylık |
| "Flying" (Theme from E.T.) | Kazandı | ||
| En İyi Enstrümental Aranjman | Kazandı | ||
| E.T. the Extra-Terrestrial | En İyi Pop Enstrüman Performansı | Adaylık | |
| Sinema Filmi için Yazılmış En İyi Özgün Albüm | Kazandı | ||
| 1984 | Star Wars Episode VI: Return of the Jedi | En İyi Enstrümental Beste , Film ya da TV için Yapılmış | Adaylık |
| 1985 | Olympic Fanfare and Theme | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı |
| 1986 | Prokofiev: Peter and the Wolf | En İyi Enstrümental Beste | Adaylık |
| 1988 | The Witches of Eastwick | En İyi Enstrümental Beste , Film ya da TV için Yapılmış | Adaylık |
| 1989 | "Olympic Spirit" | En İyi Enstrümental Beste | Adaylık |
| Empire of the Sun | En İyi Enstrümental Beste , Film ya da TV için Yapılmış | Adaylık | |
| 1990 | Indiana Jones and the Last Crusade | En İyi Enstrümental Beste , Film ya da TV için Yapılmış | Adaylık |
| 1991 | Born on the Fourth of July | En İyi Enstrümantal Aranjman | Adaylık |
| 1992 | The Star Wars Trilogy | En İyi Pop Enstrümantal | Adaylık |
| "Home Alone Main Title" | En İyi Enstrümantal Aranjman | Adaylık | |
| "Somewhere in My Memory" (with Leslie Bricusse) from Home Alone | Film ya da TV için Yapılmış En İyi Şarkı | Adaylık | |
| 1993 | Hook | En İyi Pop Enstrümantal | Adaylık |
| En İyi Enstrümental Beste , Film ya da TV için Yapılmış | Adaylık | ||
| 1994 | Jurassic Park | En İyi Enstrümental Beste , Film ya da TV için Yapılmış | Adaylık |
| 1995 | Schindler's List | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack | Kazandı |
| 1997 | "Moonlight" (with Alan Bergman and Marilyn Bergman) from Sabrina | Film veya TV için yazılmış En İyi Şarkı | Adaylık |
| 1998 | Seven Years in Tibet | En İyi Enstrümental Beste, film veya TV için yazılmış | Adaylık |
| The Lost World: Jurassic Park | Adaylık | ||
| 1999 | Saving Private Ryan | En İyi Enstrümental Beste, film veya TV için yazılmış | Kazandı |
| Amistad | Adaylık | ||
| Gershwin Fantasy | Best Classical Crossover Album | Adaylık | |
| 2000 | Star Wars Episode I: The Phantom Menace | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack | Adaylık |
| "Stella by Starlight" (from The Uninvited) from: Cinema Serenade 2: The Golden Age | Best Instrumental Arrangement | Adaylık | |
| 2001 | "Theme" from Angela's Ashes | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı |
| 2002 | Artificial Intelligence: A.I. | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack Albüm | Adaylık |
| 2003 | "Hedwig's Theme" | En İyi Enstrümental Beste | Adaylık |
| Harry Potter and the Sorcerer's Stone | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack Albüm | Adaylık | |
| 2004 | Catch Me If You Can | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack Albüm | Adaylık |
| Harry Potter and the Chamber of Secrets | Adaylık | ||
| 2005 | Harry Potter and the Prisoner of Azkaban | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack Albüm | Adaylık |
| 2006 | Star Wars Episode III: Revenge of the Sith | En İyi Soundtrack Albüm | Adaylık |
| 2007 | Memoirs of a Geisha | En İyi Soundtrack Albüm | Kazandı |
| Munich | Adaylık | ||
| "A Prayer For Peace" (Theme from Munich) | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı | |
| "Sayuri's Theme and End Credits" (Theme from Memoirs of a Geisha) | Adaylık | ||
| 2009 | Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull | En İyi Soundtrack Albüm | Adaylık |
| "The Adventures of Mutt" from Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull | En İyi Enstrümental Beste | Kazandı | |
| 2013 | The Adventures of Tintin | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack | Adaylık |
| 2012 | Lincoln | Görsel Medya İçin En İyi Soundtrack | Adaylık |
Kaynakça
- "Williams, John biography". 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2007.
- "John Williams Film Music Box Biography Discography News". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2006.
- "Great Performances wins Primetime Emmy; John Williams interview". WNET. 15 Eylül 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2013.
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta John Williams ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMDb'de John Williams
- John Williams Fan Network17 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Music by John Williams
- The John Towner Touch (1957) (First solo album)
- The John Williams Web Pages9 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hollywood Bowl's Hall of Fame; Wayback Machine (archived Temmuz 10, 2004)
- John Williams Music Network17 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- MusicBrainz'de John Williams diskografisi
- John Williams at Soundtrackguide.net
- John Williams6 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on SoundtrackNet
- John Williams Discography16 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at SoundtrackCollector.com
- The John Williams Collection10 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- John Williams Sheet Music and Scores
- Timelines John Williams8 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Six Parts)
- Part 18 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Part 28 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Part 38 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Part 415 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Part 58 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Part 68 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Critical review of Williams's career by Anthony Tommasini16 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at New York Times (2005)
- John Williams Fan Site (Chinese language)