Miklós Rózsa
Miklós Rózsa (Macarca telaffuz: [ˈmikloːʃ ˈroːʒɒ]; 18 Nisan 1907 – 27 Temmuz 1995) Macar besteci ve müzisyen.
Miklós Rózsa | |
---|---|
Doğum adı | Miklós Rózsa |
Doğum |
18 Nisan 1907 Budapeşte, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
Ölüm |
27 Temmuz 1995 (88 yaşında) Los Angeles, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri |
Meslekler | Besteci, kondüktör |
Etkin yıllar | 1918-1989 |
Yaşamı
Rózsa 1907 yılında Budapeşte'de doğdu. Annesi Regina Berkovits, Franz Liszt eserlerini çalabilen bir piyanist, babası Gyula varlıklı bir sanayici ve toprak sahibiydi; dayısı Lajos Berkovits Budapeşte Orkestrası'nda kemancıydı ve onun armağan etmesiyle beş yaşında keman ile tanıştı. 1925'te Leipzig Üniversitesi'ne babasının ısrarıyla kimya okumak için gitti fakat buradaki eğitimini bir sonraki yıl müzik üzerine devam ettirdi. Alman müzik geleneğinden etkilendiği bu dönemde ayrıca Macar milliyetçi mücadelesinin coşkusunu eserlerine yansıttı.
1925–1931 yılları arasında Almanya'da eğitimini tamamladı. Sırasıyla 1931-1935 yılları arasında Fransa'da, 1935–1940 arasında Birleşik Krallık'ta, 1953 yılında İtalya'da ve 1940–1995 Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşamış ve çalışmıştır.[1]
Rózsa, oğlunun isteği üzerine Kaliforniya'ya döndü ve hayatının geri kalanını evinde geçirdi.
Ölümü
Rozsa, 27 Temmuz 1995'te öldü ve Hollywood Hills'deki (Hollywood Tepeleri) Forest Lawn'da gömüldü.[2] Karısı Margaret 1999 yılında 89 yaşında öldü.
Eserleri
100'ü bulan film müziği besteleri ile tanınan sanatçı özellikle 1940'lı ve 1950'li yıllarda çok verimli bir dönem geçirdi. En bilinen besteleri arasında 1959 yapımı Ben-Hur, 1961 yapımı El Cid, 1940 yapımı Bağdat Hırsızı filmleri için yaptıkları bulunmaktadır.
Türkiye'de özellikle 1970'li yıllarda çekilmiş Battal Gazi ve Malkoçoğlu serileri başta olmak üzere pek çok filmde kullanılan aksiyon ve gerilim müzikleri de bestecinin yabancı filmler için hazırladığı ve özellikle El Cid filminde kullanılan parçalardır.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Miklós Rózsa
Notlar
- "Biyografi". Miklós Rózsa Society. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2015.
- "American Composers Orchestra - David Raksin Remembers His Colleagues". Americancomposers.org. 18 Nisan 1907. 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012.