Kürt takvimi

Kürt takvimi veya Kürtçe takvim, Güneş sistemine dayalı 12 aydan oluşmaktadır. Yılın ilk günü Miladî takvime göre 21 Mart olan, 1 Newrozdur. Günümüzde kullanılan Miladi takvim ile arasında 20 günlük bir fark vardır.[1] Takvimin başlangıcı hakkında 2 görüş vardır; MÖ 612, ve MÖ 700, tarihi belgeler ve birçok araştırmacı MÖ 700 de görüş birliği beyan etmektedir.

Kürt Takviminde ayların günleri mevsim uzunluklarına göre düzenlenmiştir. Yılın ilk günü 01.01 Baharın başlangıcı olan ekinoksa denk gelmektedir. (21.03 Miladî)

Günümüzde miladi takvim ile birlikte bazı yerlerde kullanılmaktadır.[2]

Mevsimler

1. Bihar (İlkbahar) 93 Gündür 31+31+31
2. Havîn (Yaz) 92 Gündür 31+31+30
3. Payîz (Sonbahar) 91 Gündür 30+30+31
4. Zivistan (Kış) 89 Gün ve Yaklaşık 6 saattir. 30+30+29/30

Aylar

1. 1.Kirmanci = 31 gün
2. 2.Gulan = 31 gün
3. 3.Cozerdan = 31 gün
4. Pûşper = 31 gün
5. Xermanan = 31 gün
6. Gelawêj = 30 gün
7. 1.Rezber = 30 Gün
8. 2.Gelarêzan = 30 gün
9. 3.Sermawez = 31 gün
10. 1.Berfanbar = 30
11. 2.Rêbendan = 30
12. 3.Reşemî = 29 - 30

Aylar için isimler

21 Mar	21 Nis	22 May	23 Haz	24 Tem	24 Ağu	24 Eyl	25 Eki	23 Kas	23 Ara	21 Oca	20 Şub
Cêjnan	Gulan	Zerdan	Puşper	Gelawêj	Xuweşan	Baran	Xêzan	Saran	Befran	Bendan	Reşemang	[3]
Xakelêw	Gulan	Cozerdan	Puşper	Gelawêj	Xermanan	Rezber	Gelarêzan	Sermawez	Befranbar	Rêbendan	Reşeme	[4]
Cêjnan	Gulan	Zerdan	Perper	Gelawêj	Nûxuşan	Baran	Xêzan	Saran	Befran	Bendan	Remshan	[5]
Xakelêw	Banemîr	Cozerdan	Pûşper	Gelawêj	Xermanan	Rezber	Xezellwer	Sermawez	Befranbar	Rêbendan	Reşemê	[6]
Xakelêw	Banemer	Cozerdan	Pûşper	Gelawêj	Xermanan	Rezber	Xezelwer	Sermawez	Befranbar	Rêbendan	Reşeme	[7]
Xakelêw	Gulan	Cozerdan	Pûşper	Gelawêj	Xermanan	Rezber	Gelarêzan	Sermawez	Befranbar	Rêbendan	Reşeme	[8]
Nîskan	Gulan	Cozerdan	Trîmê	Gelavîj		Kewcêr		Sermaviz	Çileyê Pa.	Sevba	Avdar	[9]
Nîsan	Gulan	Hêzîran	Tîrmeh	Tebax	Elûn	Çiriya Pê.	Çiriya Pa.	Çileyé Pê.	Çileyé Pa.	Sebat	Adar	[10]

Kaynakça

1. Kurdistan Takvimi, Prof.Dr. Wirya ‘Umer Emîn, Aras Yayınları, Erbil
2. "Diyarbakır'da belediyeden Türkçe-Kürtçe takvim". hurriyet.com.tr. 3 Ocak 2011. 6 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
3. Interview with older Kurds from Southern Kurdistan in Exile
4. Kurdish-Persian Dictionary, A. Sharafqhandi "Hejar Tehran, Iran. 1991.
5. Kermanshahan and Its Ancient Civilization. Iraj Afshar. Tehran 1992.
6. Historical Geography and Comprehensive history of Kermanshahan, M. ali Soltani. Vol. 2, Tehran. 1993.
7. The Kurdish calendar published by Sérwe the Kurdish Cultural Journal, Wirmí 1995.
8. The Kurds: A Concise Handbook, Mehrdad R. Izady, Taylor & Francis Publishers, Washington, D.C., 1992.
9. Interview with older Kurds from Northern Kurdistan in Exile
10. The Kurdish calendar published by PSK (Socialist party of Kurdistan) for year 2000 in Sweden.