Karakalpakistan
Karakalpakya veya Karakalpakistan (Özbekçe: Qoraqalpog‘iston Respublikasi ; Karakalpakça: Qaraqalpaqstan Respublikasi‘), Özbekistan’a bağlı özerk bir cumhuriyettir. Özbekistan’ın batı kesiminde yer alır. Başkenti Nukus'tur. Karakalpakya, tarihsel Harezm topraklarını kapsar. Yüzölçümü 165.000 km'dir. Karakalpakistan'ın nüfusu yaklaşık 1.800.000'dir. Bu nüfusun 500.000'i Karakalpak, 400.000'i Özbek, 300.000'i Kazak 100.000 bini de değişik unsurlardır.
Karakalpakistan Qaraqalpaqstan Respublikasi‘ Qoraqalpog'iston Respublikasi Karakalpakistan Cumhuriyeti | |
---|---|
Bayrak
Arma
| |
| |
Başkent ve | No‘kis (Nukus) |
Resmî diller | Karakalpakça, Özbekçe |
Hükûmet | Özerk |
Murat Kemalov | |
Nüfus | |
• 2005 tahminî | 1.200.000 |
Para birimi | Som (UZS) |
Tarih
Karakalpaklar Kazak Türkleri'nin bir boyu olarak da kabul edilebilir.
Karakalpakistan, 1925 Nisan ayında Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesiydi. Ancak bu özerk bölge 20 Temmuz 1930'da SSCB'ye devredildi. İki yıl sonra (20 Mart 1932) Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statüsünü kazandı. Aralık 1936'da Özbekistan SSC'ne bağlandı. Karakalpakstan Cumhuriyeti kendi egemenlik ve kendi anayasası vardır. Karakalpakistan Cumhuriyeti Özbekistan Cumhuriyeti Anayasası Özbekistan'dan ayrılma hakkına sahiptir.
Dil
Karakalpakça, Türk Lehçelerinin Kıpçak grubuna girmektedir. Kazak ve Nogay lehçelerine de yakındır. Bunlar da yazı dilinde önce Arap alfabesini, 1928-1940 arası Latin alfabesini ve daha sonra Kiril alfabesini kullanmışlardır.
Karakalpakistan Cumhuriyeti ilçeleri
Karakalpakistan Cumhuriyeti idari bakımından 14 ilçe'ye bölünür.