Klarceti (köy)

Klarceti (Gürcüce: კლარჯეთი; translit.: "k'larceti"), Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı Bereket köyünün eski adıdır.[1] Klarceti, ayrıca tarihsel bölgenin de adıdır ve yaygın olarak Tao bölgesiyle birlikte Tao-Klarceti olarak anılır. Klarceti köyünün adı Türkçede yaygın olarak Klarcet ya da Klarçet olarak yazılır.

Tarihçe
Klarceti köyünde yer alan Klarceti Kalesi kalıntıları. Eskiden bu kalenin yanında bir de kilise vardı.

Köydeki kilise ve kale kalıntılarına bakarak Klarceti'nin eski bir yerleşme olduğu söylenebilir.[2] Tao-Klarceti’nin bir parçası olan Klarceti köyü, 1080’de bütün bölge gibi Büyük Selçuklular tarafından istila edildi. Klarceti'nin de içinde yer aldığı bölge 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçti ve yöre Çıldır Eyaleti içinde yer aldı. 17. yüzyılda Çıldır Eyaleti’nin Ardanuç livasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü.[3] Köy, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Rusya İmparatorluğu sınırları içinde kaldı. Rus yönetimi sırasında Artvin iline (okrug) bağlı Ardanuç ilçesinde (uçastka) yer alan Klarceti'de 1907 Rus kayıtlarına göre 658 Gürcü yaşıyordu.[4]

Klarceti 1918-1921 arasında bağımsız Gürcistan sınırları içinde kaldı. 1921'de yeniden Türkiye'ye katıldı. Klarceti'nin adı 1925’te, Bereket olarak değiştirildi. 1922 tarihli nüfus cetveline göre Klarceti'de 41 hanede 155 kişi yaşıyordu.[1] 1927 sayımına göre köyün nüfusu 311 kişiden oluşuyordu.[5]

Klarceti, tarihsel bölge adı olarak Türkçe literatürde yer almasa da köy adı olarak yakın tarihe kadar kullanılıyordu.[6] Klarceti köyünün değişmiş adından hareketle Mine Kadiroğlu Klarceti bölgesini Bereket olarak anmış, Tao-Klarceti yerine de “Oltu-Bereket” adını kullanmıştır.[7]

Klarceti köyündeki başlıca tarihsel anıtlar Klarceti Kalesi ve köy kiliseleridir. Köy kiliselerinden biri merkezde bugünkü caminin yerinde bulunuyordu. Bu kilise tamamen ortadan kalkmış, diğerinin ise günümüze sadece yıkıntıları ulaşmıştır.[2]

Kaynakça
  1. Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 162, ISBN 9786055708856.
  2. Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 139, 299, ISBN 9789941478178.
  3. Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis 1979, s. 126-127.
  4. Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları, 2019, Tiflis, s. 39, ISBN 9789941485244.
  5. Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010, s. 142, ISBN 9789944197526.
  6. Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010, s. 174, ISBN 9789944197526
  7. M. Kadiroğlu, "The Architecture of the Georgian Church at Ishan", EUS - XXVIII, vol. 121, 1991, s. 2, 5, 6 ve diğer sayfalar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.