Liaoning (uçak gemisi)
Varyag (Rusça: Варяг,19 Haziran 1990'dan önce: Riga (Рига), Çin Halk Kurtuluş Ordusunda; Çince: 世忠 pinyin: shì zhōng), Admiral Kuznetsov sınıfı çok amaçlı bir Sovyet uçak gemisiydi.
 | |
| Tarihçe | |
|---|---|
.svg.png.webp){kind=small} Sovyetler Birliği | |
| İsmi: | Varyag |
| Adının geldiği yer veya kişi: | Varyag |
| İnşa eden: |
Nikolayev South Tasarımcı: Nevskoye Planlama ve Tasarım Bürosu |
| Kızağa konulması: | 6 Aralık 1985 |
| Denize indirme: | 4 Aralık 1988 |
| Tarihçe | |
 Çin | |
| İnşa eden: | Dalian |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi: | Admiral Kuznetsov sınıfı |
| Deplasman: |
33.000 t (32.000 büyük ton) şu anda 53.000 ila 55.000 t (52.000 ila 54.000 büyük ton) standard 66.000 ila 67.500 t (65.000 ila 66.400 büyük ton) full load |
| Uzunluk: |
1.000 ft (300 m) o/a 900 ft (270 m) w/l |
| Genişlik: |
240 ft (73 m) o/a 125 ft (38 m) w/l |
| Su çekimi: | 36 ft (11 m) |
| İtme gücü: |
Buhar türbinleri, 8 kazan, 4 şaft, 200.000 hp (150 MW) 2 × 50.000 hp (37 MW) turbines 9 × 2.011 hp (1.500 kW) turbogenerators 6 × 2.011 hp (1.500 kW) dizel jeneratörler 4 × sabit dereceli pervaneler |
| Hız: | 32 knot (37 mph; 59 km/sa) |
| Menzil: | 3.850 nmi (7.130 km) at 32 kn (37 mph; 59 km/sa) |
| Dayanıklılık: | 45 days |
| Kişi kapasitesi: |
1,960 crew 626 air group 40 flag staff 3,857 rooms |
| Silah donanımı: |
Tasarlanmış olarak: • 8 × AK-630 AA silah (6×30 mm, 6,000 round/min/mount, 24,000 rounds) • 8 × CADS-N-1 Kashtan CIWS (each 2 × 30 mm Gatling AA plus 16 3K87 Kortik SAM) • 12 × P-700 Granit SSM • 18 × 8-cell 3K95 Kinzhal SAM VLS (192 dikey fırlatma füzeleri, 3 saniyede 1 füze) • RBU-12000 UDAV-1 ASW rocket launchers (60 rockets) |
| Uçak mevcudu: |
Shenyang J-15 Tasarlanmış olarak: × 26 sabit kanatlı uçak × 24 helikopter |
6 Aralık 1985'te Nikolayev'in Güney Nikolayev (öncesi: Tersane 444) tersanesinde Sovyetler Birliği'nin 2. uçak gemisi olarak kızağa konduğunda Riga adıyla biliniyordu. 4 Aralık 1988'de denize indirildi. Adı, 1904'te Japon savaş gemilerince sıkıştırılınca mürettebatı tarafından teslim olmamak için batırılan Rus savaş gemisi Varyag'ı hatırlatması için Varyag olarak değiştirilmişti.
Rusya ve Ukrayna arasında yapılan bir anlaşmayla gemi 1993 yılında Ukrayna'ya bırakıldı. Geminin yapım çalışmaları maliyet sorunu sebebiyle 1992'de henüz %67 oranında tamamlanmışken durdurulmuştu. Gemi açık arttırma yoluyla satışa konuldu. motorları ve dümeni yoktu.
İngiltere, gemiyi 1996 yılında hurda olarak satın aldı. Ancak daha sonra sözleşme Ukrayna tarafından iptal edildi ve gemi askeri amaçlarla kullanılmama şartıyla 1998 yılında 20 milyon Amerikan dolarına Agencia Turistica e Diversoes Chong Lot Limitada isimli bir Makao turizm şirketine satıldı. Savaş gemisi olarak kullanılmaması için elektronik sistemleri ve güç kaynağı Ukrayna tarafından sökülmüştü.
Rus basınına göre söz konusu turizm şirketi paravandı ve gemi Çin donanmasına katılacaktı. Aynı iddia uluslararası savunma yayınları tarafından tekrarlandı ve Çin'in gemiyi uçak gemisi teknolojisini elde edebilmek amacıyla istediği vurgulandı. Geminin açık denizlere ulaşabilmek için İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçmesi gerektiğinden tartışmaya Türk basını ve kamuoyu da katıldı. Türk basınının asıl endişesi geminin boğazlarda kaza geçirmesi halinde boğaz trafiğinin en az 6 ay tamamen duracağı yönündeydi. Türkiye ise geminin hem bir savaş gemisi olması hem de motor ve dümeninin olmayışı sebebiyle Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni gerekçe göstererek Karadeniz'den Ege'ye geçiş için boğazların kullanılmasına izin vermiyordu.
Genelkurmay Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'nın Çin'le ilişkilerin geliştirilebilmesi için geminin geçişine izin verilmesi gerektiği yönündeki görüşlerine Çin'in verdiği 1 Milyar ABD Doları tutarında teminat mektubu [1], geminin askeri amaçlarla kullanılmayacağı ve Türkiye'ye hatırı sayılır miktarda turist gönderileceği sözü eklenince Türk hükûmeti geminin tamamen boş olması şartıyla geçişine izin verdi.
Son Durum
Taşınması sırasında turizm amaçlı olarak kullanılacağı taahhüt edilen Varyag'ın 2011 yılında Çin Savunma Bakanlığı tarafından savaş gemisi olarak sefere çıkmasında bir sakınca olmadığı açıklandı. Geminin ilk sefer tarihinin onarım programına bağlı olduğu ve eğitim ve araştırma programının bir parçası olarak pilotların eğitiminde kullanılacağı belirtildi.[2]