Noetik

Felsefede noetik, aklın yanı sıra aklın incelenmesiyle ilgilenen bir metafizik dalıdır.[1] Ayrıca, yazılı sözcüğün verileri aracılığıyla düşünme ve bilme, düşünce ve bilgi alanlarının yanı sıra zihinsel işlemleri, süreçleri, durumları ve ürünleri kapsayan noetik bilimine bir gönderme de vardır.[2]

Felsefe

Terimin kendisi "nous'un uygun kullanımı" anlamına gelirken, nous ("zihin, anlayış, akıl") [1], "insandaki en yüksek yetenek olarak" tanımlanır ve bu sayede - saflaştırılması şartıyla - "Tanrı'yı veya içsel özleri bilir veya doğrudan kavrama veya manevi algı yoluyla yaratılan şeylerin ilkelerini".[3] Antik Yunan ve ortaçağ felsefesinde, noetik konular aktif zeka öğretisini, ( Aristoteles, Averroes ) [4] ve İlahi Akıl ( Plotinus ) öğretisini içeriyordu.[5]

Immanuel Kant, John Locke, René Descartes, Georg Wilhelm Friedrich Hegel ve Jean-Paul Sartre'ın fikirlerini içeren tüm noetik felsefesi, diğerlerinin yanı sıra, vizyonla benzeşim yoluyla akıl düşüncesiyle ilgilidir.[6] Saf Aklın Eleştirisi'nde Kant, dünyayı bilimsel olarak incelemenin Newton sistemine göre olması gerektiğini savunur. Bu sözde "noetik şüpheciliği" oluşturur çünkü Newton dünyasının gerçekten doğru olup olmadığını belirleyemeyiz.[7]

Geç modern filozof ve fenomenolog Franz Brentano, duyusal ve noetik bilinç arasında bir ayrım yaptı: İlki duyusal nesnelerin veya sezgilerin sunumlarını açıklarken, ikincisi kavramların düşüncesini açıklıyor.[8][9] (Ayrıca bkz Noesis (fenomenoloji) . )

Diğer kullanımlar

Lawrence Krader gibi düşünürler noetiği bir bilim, uzay ve zamanın gerçek dünyasındaki süreçler, durumlar ve olaylarla ilgilenen deneysel bir disiplin olarak görürler.[2]

Noetik, düşüncemizi ve bilmemizi etkileyen bir dizi fenomeni ( duygular ve hisler dahil) ele alan Jamesian psikolojisi ile örtüşme şekli gibi psikolojide de yararlıdır.[10]

Noetik Bilimler Enstitüsü (1973'te kuruldu) noetik bilimleri "inançların, düşüncelerin ve niyetlerin fiziksel dünyayı nasıl etkilediği" olarak tanımlar. 1970'lerden ve NASA astronotu Edgar Mitchell ve diğerleri tarafından Noetik Bilimler Enstitüsü'nün kurulmasından bu yana, "noetik" terimi, Christian de Quincey gibi birçok yazar tarafından benimsenmiştir: Deep Spirit: Cracking the Noetic Code (2008)ve Dan Brown Kayıp Sembol (2009), bilinç ve maneviyatı hakkında yazıyor.

Düşünür Pierre Grimes, felsefi bir danışmanlık grubu olan Noetic Society for the Study of Dialogue and the Exploration of Dialectic'i (Noetik Toplumun Diyolog Çalışması ve Mantıksal Keşfi) yönetiyor. (1967'de kuruldu) [11]

Ayrıca bakınız
Felsefe
Çağdaş felsefe
Alternatif felsefe ve parapsikoloji
Sibernetik
  • Teknoetik
Klasik psikoloji
Doğu Ortodoks Hıristiyanlığı
  • Philokalia, Aziz Philotheos of Sinai, Cilt 3, 1986, s. 16

Kaynakça
  1. The Galilean Pendulum: A New Science Reveals an Unseen World. Bloomington, IN: AuthorHouse. 2013. s. 181. ISBN 9781481709804.
  2. Noetics: The Science of Thinking and Knowing. New York: Peter Lang. 2010. ss. xxvii, 9. ISBN 9781433107627.
  3. The Noetics of Nature: Environmental Philosophy and the Holy Beauty of the Visible. New York: Fordham University Press. 2014. ss. 248-249. ISBN 9780823254644.
  4. Daniel D. De Haan (2010). "Aristotle's De Anima: A Common Point of Departure for Averroistic and Thomistic Noetics?".
  5. Richard T. Wallis. Neoplatonism and Gnosticism. SUNY Press, 1992, p. 99ff.
  6. Interfaces of the Word: Studies in the Evolution of Consciousness and Culture. Ithaca, NY: Cornell University Press. 1977. s. 135. ISBN 080141105X.
  7. Philosophy's Future: The Problem of Philosophical Progress. Hoboken, NJ: Wiley Blackwell. 2017. s. 152. ISBN 9781119210085.
  8. Brentano, F., Sensory and Noetic Consciousness: Psychology from an Empirical Standpoint III, International Library of Philosophy and Scientific Method, Routledge & Kegan Paul, 1981.
  9. Biagio G. Tassone, From Psychology to Phenomenology: Franz Brentano's 'Psychology from an Empirical Standpoint' and Contemporary Philosophy of Mind, Palgrave Macmillan, 2012, p. 307.
  10. Noetics: The Science of Thinking and Knowing. New York: Peter Lang. 2010. ss. 257-258. ISBN 9781433107627.
  11. Pierre Grimes – The Noetic Society

Kaynakça
  • Davidson, HA, Alfarabi, Avicenna ve Averroes, Akıl: Kozmolojileri, Aktif Akıl Teorileri ve İnsan Aklı Teorileri üzerine, New York-Oxford, Oxford University Press, 1992.
  • de Quincey, C., Radikal Bilme: İlişki Yoluyla Bilinci Anlamak, Rochester, VT: Park Street Press, 2005.
  • Kenny, Anthony, Aquinas on Mind, Routledge, 1994.

Daha Fazlası İçin

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.