Riyaz Paşa
Mustafa Riyaz Paşa (Arapça: مصطفى رياض باشا; d. 1834, Kahire - ö. 1911), Mısırlı devlet adamı ve 4. Mısır başbakanı.
Mustafa Riyaz Paşa | |
---|---|
4. Mısır Başbakanı | |
Görev süresi 21 Eylül 1879 - 10 Eylül 1881 | |
Yerine geldiği | Muhammed Şerif Paşa |
Yerine gelen | Muhammed Şerif Paşa |
Görev süresi 9 Haziran 1888 - 12 Mayıs 1891 | |
Yerine geldiği | Nubar Paşa |
Yerine gelen | Mustafa Fehmi Paşa |
Görev süresi 17 Ocak 1893 - 16 Nisan 1894 | |
Yerine geldiği | Hüseyin Fahri Paşa |
Yerine gelen | Nubar Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1834 Kahire, Mısır |
Ölüm | 1911 Mısır |
Mustafa Riyaz 1834 yılında Kahire'de doğdu. Riyaz Çerkes bir ailedendir ama Yahudi olduğuna dair de rivayetler vardır. İlk yaşamı hakkında çok az şey biliniyor, ancak İsmail Paşa'nın 1863'te Mısır hidivliğine gelmesine kadar mütevazı bir pozisyon işgal etti. İsmail Paşa 1878'de anayasal monarşiyi ilan ettikten sonra, ilk Mısır kabinesinin bir üyesi olarak Riyaz Paşa'yı içişleri bakanı yaptı. İsmail Paşa kabineyi dağıtıp, otokratik yönetimi sürdürmeye kalkıştığında Riyaz Paşa ülkeyi terk etti.
1879 Haziran'ında İsmail Paşa'nın hidivlikten alınması üzerine Riyaz, İngiliz ve Fransız denetçiler tarafından Mısır'a gönderildi ve Tevfik Paşa'nın ilk bakanlığını kurdu. İdaresi, başarılı geçmiş, sadece iki yıl sürmüş ve Arabi Paşa'nın başını çektiği olaylardan sonra devrildi. Riyaz Paşa, bu hareketin başlangıcını hiçbir şekilde önemsemedi. 9 Eylül 1881 akşamı Abidin Meydanındaki askeri gösteriden sonra Riyaz Paşa görevden alındı; sağlığı bozuldu, Avrupa'ya gitti, Arabi Paşa'nın düşüşüne kadar Cenevre'de kaldı.
Arabi Paşa'nın düşüşünden sonra Riyaz Paşa, Muhammed Şerif Paşa'nın kabinesinde içişleri bakanı olarak göreve başladı. 1882 yılının Aralık ayında istifa etti. Nubar Paşa'nın görevinden ayrılması üzerine hükûmeti kurmak üzere çağrıldığı 1888 yılına kadar kamu işlerinde daha fazla yer almadı. Mısırlı devlet adamı için mümkün olan tek politikanın, İngiliz ajan Evelyn Baring ile uyum içinde çalışmak olduğunu anladı. 1893 yılının Ocak ayında, hem hidivlik hem de İngiliz partileri için nispeten kabul edilebilir biri olarak II. Abbas Hilmi Paşa döneminde tekrar başbakan oldu. Nisan 1894'te Riyaz Paşa sağlığından ötürü görevinden istifa etti.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Muhammed Şerif Paşa |
Mısır Başbakanı 1879–1881 |
Sonra gelen: Muhammed Şerif Paşa |
Önce gelen: Nubar Paşa |
Mısır Başbakanı 1888–1891 |
Sonra gelen: Mustafa Fehmi Paşa |
Önce gelen: Hüseyin Fahri Paşa |
Mısır Başbakanı 1893–1894 |
Sonra gelen: Nubar Paşa |