Saylan, Ünye
Saylan, Ordu ilinin Ünye ilçesine bağlı bir mahalledir.
| Saylan | |
|---|---|
| Ülke |
 Türkiye |
| İl | Ordu |
| İlçe | Ünye |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2011) | |
| • Toplam | 366 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
| İl alan kodu | 0452 |
| Posta kodu | 52300 |
Tarihçe
Saylan'ın kuruluşu çok eskiye dayanır. Canik bölgesinin Osmanlılara bağlandığı 15. yüzyıl ortalarından itibaren varlığı tüm resmi ve gayri resmi kayıtlarda bugünkü hali ile geçmektedir.
Saylan, Türklerin Karadenizde ilk duraklarından biridir. Ulaşılabilen en eski yazılı kaynaklara göre Çepniler Ünyeli Türklerin ataları sayılmaktadır.
Çepni, Oguz-Han'ın oğullarından Gök-Han'ın dört oğlundan en küçüğünün adıdır. Ve beyi olduğu boyun ve oymağın adı "ÇEPNİ" dir. Çepniler Malazgirt zaferinden sonra birkaç koldan Anadoluya gelmişler ve oraları kendilerine yurt edinmişlerdir. Bir kol da Ortaanadolu'dan ikiyüzbin çadırla Karadeniz'e gelerek Sinop veTrabzon arasında yerleşmişlerdir. Bunlardan birkaç boy ve oymak da Ünyeyi (Onea-Halibia) fethetmişlerdir. Ünyeyi fetheden Çepni oymağının beyi bugün halen Bayramca denilen yere adını veren Bayram Bey'dir. Oymaklar yerleştikleri yerlere kendi adlarını vermişlerdir. Bu isimler bugün halen yaşamaktadır, Bunlardan en meşhurları halen Ünye'nin en büyük köylerinden biri olan "Saylan" Köyümüzdür. Diğer isim boy ve köy adlarına gelince şöyledir: Balağuz, Alamanan" Bayramca, Cinis, Cimbis, Corgi, Milan,Gökbey Göbeğ, Hüsamlı İncürlü, Kelengerlü, Ketsen, Kurna, Caferlü, Küplü, Mahyalu, Nazır Nazurlu, Saraç, Saraçlu Şuruş, Şahna, Şıhna, Lahna Bozulus, Sülübeg, Turmuşlu, Yazman, Yazmanlu, Yomalu, Karaöy, Karlı, Kargı, Nadur, Nadırlı, Göbü gibi bugün dahi yaşan yöre isimleri buralara yerleşen oymak ve aşiretlerin isimleridir.
Çepni, cesur ve atak demektir.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde Tapu Defterleri Fihristi'nde 387 numara ile kayıtlı bulunan 926/1520 başlangıç tarihli Tahrir Defteri’nin Canik Livası'na âit bölümünde yer alan kayıtlara göre; Karye-i SAYLAN Nefer 53 Hâne 50 Mücerred 2 Ma'lûl 1 Hâsıl 2694 Hassa-i Küreciyân Nefer 5 Hâsıl 200 Hizmetkârân-ı Kal'a-i Ünye, mâdâm ki hidmet ideler, avârız-ı divâniyeden mu'aflardır. Nefer 8 Hâne 350 Zemîn-i Selimşah, bir çiftlik yer, kim ekerse behresin verir,* Nefer 5 Hâsıl 300 El - Müsellemiye : Nefer 4 Hâsıl 300
Cumhuriyet tarihi boyunca sürekli 1000-1200 civarında nüfusa sahip olmuştur. Saylan Köyü Cumhuriyet dönemi ve özellikle son dönemde yapılan idari değişikliklerle epeyce bölünmüş ve küçülmüştür. Mahalleden ayrılan mahallelerle başta Düz Saylan, Pınarbaşı, Kale, Çatalpınar olmak üzere 4 tane yeni ve büyük köy kurulmuştur. Şu an itibari ile Cimbis, Hüsemli, Yerli, Alamanlı, Bazmanlı, Aksırak adlarında 6 mahallesi vardır. Sürekli göç verdiği için nüfusu sabit kalmıştır .
Kültür
Mahallenin tarihinin eskiye dayanması sebebi ile gelenekleri ve görenekleri de köklüdür. Düğünler genellikle pazar günü yapılır ancak erkek tarafı açısından cuma sabahından başlar ve pazar günü gelin alınıp erkek evine teslim edilmekle nihayetlenir. Cumartesi akşamı erkek tarafında düğün gecesi, kız tarafında da kına gecesi ayrı ayrı yapılır. Pazar günü gelin alma töreninden önce kısa bir mevlid ve Kuran'an okuması yapılır.. Düğünde takı merasiminde tellallık yapan kişinin takı takanları ve takıları ilan etmesi adettendir. Takı töreninden sonra gelin almaya gidilir. Köy'de sebze yemekleri yaygındır. Mahallenin en bilinen ve en yaygın yemekleri; pancar çorbası, pancar diblevisi, pancar sarması(kara lahana yemekleri), mısır çorbası, mısır ekmeği, mısır unundan yapılan çalmaç, mısır unu ile yapılan sarımsaklı tarhana çorbası, turşu kavurması; melevcen (merulcen), sütlücen, kaldirik, nivik, perzü, tirmit kavurmaları ve yemekleri, kesme makarna, yufka ve su böreği, bayram lokumu, kıvırma tatlısı, kabak tatlısı, dağ çileği reçeli, un helvası.
Coğrafya
Ordu iline 70 km, Ünye ilçesine 4–8 km uzaklıktadır. Denizden yüksekliği ortalama 200–300 m. olup mahallenin en yüksek noktası Cimbis Mahallesinde yer alan 535 m. yüksekliğindeki Kıblekayası'dır. Köy sınırları içinden geçen iki dere mevcut olup; bunlardan Lahna Deresi Cimbis Mahallesinden ve Tabakhane Deresinin bir kolu da Hüsemli Mahallesinden doğar. Saylan Köyü, gerek denizden yüksekliği gerekse eğim oranı ile fındık tarımına en elverişli bölgelerdendir.
İklim
Mahallenin iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Bu hali ile gerek denizden yüksekliği gerekse eğim oranı ile fındık tarımına en elverişli bölgelerdendir == Nüfus ==. Yaklaşık 400 hanedir. Devamlı göç veren köy, en büyük göç hareketini 1994 ve sonrasında vermiştir. Fındık vakti olan Temmuz-Eylül döneminde nüfusu 3500-4500 civarına ulaşmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 330 |
| 2000 | 440 |
| 1997 | 542 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı olup fındık tarımı açısından Ünye'nin en verimli topraklarına sahip ve en çok fındık üretilen köylerindendir.