Sirenayka Muharebesi

Sirenayka Muharebesi, Rommel’in 21 Ocak 1942 tarihinde başlattığı ve Birleşik Krallık 1. Zırhlı Tümeni’ni, ardından Bingazi’yi hedef alan taarruzuyla başlayan, Bingazi ve Derne’in Rommel tarafından işgaliyle sonuçlanan savaşlardır.

Sirenayka Muharebesi
II. Dünya Savaşı Kuzey Afrika Cephesi
Tarih 21 Ocak 1942 Bölge Sirenayka, Libya Sonuç Mihver zaferi
Taraflar
Birleşik Krallık Britanya Hindistanı	Almanya İtalya
Komutanlar ve liderler
Archibald Wavell Noel Beresford-Peirse Arthur Tedder	Erwin Rommel
Güçler
20.000+ piyade ~190 tank 98 avcı uçağı 105 bombardıman uçağı	13.200 piyade ~196 tank 130 avcı uçağı 84 bombardıman uçağı
Kayıplar
969 kişi 91 tank 36 uçak	887 kişi 12 tank 10 uçak

Harekât öncesi

General Claude Auchinleck komutasındaki Birleşik Krallık 8. Ordusu, 18 Kasım 1941 tarihinde Crusader Harekatı’nı başlatmışlardı. Bu harekât, Kuzey Afrika Cephesi’ndeki Alman-İtalyan kuvvetlerinin, Gazala Hattı’ndan Sirenayka –Kuzey Libya- boyunca El Ageyla’ya kadar çekilmelerine neden olmuştu. Bu çekilmenin ardından 30 Aralık 1941 tarihinde Kuzey Afrika Cephesi’nde her iki taraf da faaliyetlerini durdurmuştu.

Rommel’in taarruz planı

Alman Afrika Kolordusu, 5 Ocak 1942 tarihinde 100 tanklık bir takviye almıştır. Bu takviyeye dayanarak Rommel, Birleşik Krallık 8. Ordusu’na karşı bir taarruz planı hazırlamıştır.

Rommel, birliklerini bu harekât için yeniden tertiplemiştir. İki görev grubu oluşturulmuştur. Kuzey Kuşatma Grubu, 21. Panzer Tümeni ve 90. Hafif Tümenin bazı unsurlarından oluşturulur ve sahil kesiminden Bingazi yönünde taarruz edecektir. Diğer ana birlikler ise Güney Kuşatma Grubu olarak çöl içinden kuzey doğu yönünde taarruz edecektir. Her iki grup da Derna dolaylarında birleşerek bu alan içinde kalan Müttefik kuvvetlerini imha edecektir.

Taarruz

21 Ocak 1942 sabahı Rommel’in panzerleri Birleşik Krallık I. Zırhlı Tümeni’ne tam bir baskın vermiştir. Kuzey Kuşatma Grubu, Agadebya üzerine ilerledikten sonra sağa çark edip Birleşik Krallık 1. Zırhlı Tümen’inin geri bağlantısını kesmiş, Güney Kuşatma Grubu ise Msus yönünde ilerleyip 1. Zırhlı Tümen’in sol kanadını çevirmiştir.

22 Ocak 1942 tarihinde Birleşik Krallık 1. Zırhlı Tümen’inin kuşatılması tamamlanmıştır. Daha sonra bu tümen ağır kayıplara karşın çekilmeyi başaracaktır. Ertesi gün Rommel hiç oyalanmadan harekâtın ikinci aşamasını başlatır. Kuzey Kuşatma Grubu Bingazi’ye güney yönünden yaklaşırkan Güney Kuşatma Grubu doğudan bir çevirme harekâtına girişir. Bingazi’deki 4. Hint Tümeni baskına uğramıştır, tüm savunma önlemleri Rommel’in güneyden taarruz edeceği beklentisine dayanıyordu. 30 Ocak 1942 de Rommel Bingazi’ye girdiğinde on günlük harekâtın sonunda büyük miktarda ikmal malzemesi ve çeşitli savaş araçları Alman-İtalyan kuvvetlerinin eline geçmiştir.