Solakzade Mehmed Hemdemî

Solakzade Mehmed Hemdemî Efendi (d. 1590 - ö. 1658) 17. yüzyıl Osmanlı şairi, bestekârı ve tarihçisi.

Solakzade Mehmed Hemdemî
Doğum 1590
Ölüm 1658
Meslek şair, bestekâr ve tarihçi

Sülalesinin kapıkulu yeniçeri ocağına dahil olduğu bilinmektedir ve babası bu ordu ocağında önemli bir mevki olan Solakbaşı rütbesinde olduğu için Solakzade olarak anılmaktadır. Saray hizmetinde Endurun'da eğitim görmüş ve yaklaşık olarak Evliya Çelebi ile aynı zamanlarda IV. Murat'ın müsâhipleri arasında bulunmuştur. Hatta Evliya Çelebi, Solakzade'nin eserlerinden yararlandığını kendi eserlerinde belirtmiştir.[1] Sarayla olan yakın bağlantısını İbrahim ve IV. Mehmet dönemlerinde de koruduğu bilinmektedir.

Şiir ve müzikle uğraşmıştır. Şairlik mahlası Hemdemi olduğu bilinmekle beraber, hazırlamış olduğu bilinen divanı yitik olup elimize geçmemiştir. Müzik bestelerinde ad olarak Miskalî ismini kullanmıştır. Bileşik makamı denilen bir müzik makamının mucididir.

Has Odabaşı Hasan'ın teşvikiyle bir Osmanlı tarihi hazırlamıştır ve bu tarihi ile büyük ün yapmıştır. Solak-Zade Tarihi, Tarih-i Solakzade veya Fihrist-i Şahan adıyla tanınan bu tarih eseri, yaklaşık olarak, Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan kendinin yaşadığı 1660'lara kadar bir dönemin tarihidir.[2] Bu tarih eserinin baş kısımları (I. Selim dönemi sonuna kadar) tarihçi Hoca Sadettin Efendi'nin hazırlamış olduğu Tac üt-tevarih yapıtına ve bir kısmı Hasan Beyzade tarihine dayanır. Fakat Solakzade yaşadığı zamanların tarihini, saraya yakınlığı dolayısıyla, şahsi birincil kaynaklara dayandırır. Bu tarih eserinin seçkinliği dil ve anlatım yalınlığında bulunmuştur.

Solakzade Tarihi Osmanlıca olarak 1854'te ve 1880'de İstanbul'da basılmıştır.

Dış kaynaklar
  • Mehmet Hemdemî Çelebi Solakzade (1297 (1880)) Solakzade Tarihi, İstanbul:Mahmut Bey Matbaası (Osmanlıca)

Dipnotlar
  1. Kunt M., Akşin S., Ödekan A., Toprak Z., Yurdaydın H.G. Türkiye Tarihi 3. Osmanlı Devleti 1600-1908, Sayfa:273 Cem Yayınevi, İstanbul 1988
  2. Open Library katalogu ise kapsam dönemini 1288-1683 olarak belirtmektedir. (Erişim tarihi:10.8.2009).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.