Türkmen Millî Halı Müzesi
Türkmen Millî Halı Müzesi (Türkmence: Türkmen Milli haly muzeýi), Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir halı müzesidir. Müze, 24 Ekim 1994 tarihinde açılmış olup[1] 5 Köroğlu Caddesi üzerinde yer almaktadır. En büyük Türkmen halısı koleksiyonuna sahip müze olup[2] 18. ve 19. yüzyıllardan[3][4] 1000'den fazla halı dahil olmak üzere Ortaçağ'dan 20. yüzyıla kadar zengin bir Türkmen halı koleksiyonuna sahiptir.[5] Geniş antika halı koleksiyonunun yanı sıra birçok halı eşyası, çuval, hurcun ve torba gibi eşyalara da ev sahipliği yapmaktadır.[6]
Türkmen Millî Halı Müzesi | |
---|---|
| |
Genel bilgiler | |
Durum | Tamamlandı |
Tür | Müze |
Konum | Aşkabat, Türkmenistan |
Açılış | 24 Ekim 1994 |
Özellikler
Müzenin birinci katında Teke ve Sarık halıları bulunmaktadır. Müze büyük Tekke halılarıyla dikkat çekmektedir. Bir Tekke halısı 193 m² ölçülerind ve metrik ton ağırlığında olup 1941'de Moskova'daki Bolşoy Tiyatrosu için bir perde yapmak üzere 40 kişi tarafından yapılmıştır.[6][7] 2001 yılında yapılan bir diğeri ise, 301 m² ve 14'ü 21.2 metre ile daha da büyüktür ve Türkmenistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesinin 10. yıl dönümünü anmak için yapılmıştır.[8] Guinness Dünya Rekorları tarafından dünyadaki en büyük el dokuması halı olarak tanınmaktadır.[7] 1968 yılında yapılan bir halı, Türkmenistan'daki bütün aşiretleri temsil etmektedir ve birliği sergilemek için farklı stilleri birleştirmektedir. Müzede ayrıca Cumhurbaşkanı Türkmenbaşı'ya adanmış halılar var.[7] Sergilenen bazı halılar iki taraflıdır ve genellikle her iki yanında farklı tasarıma sahiptirler.[9]
Kurumsal otorite
Halı müzesi, Türkmenistan hükûmeti tarafından Türkmen halıları üzerinde resmi otorite olarak da tanınmaktadır.[10] Her ne kadar müze dükkanından veya fabrikadan birçok halı satın alınsa da[6] halı kalitesine bağlı olarak metrekare başına 15.000 manatla fiyatlandırılır ve çoğu şehir eteklerindeki geniş Altın Asır Pazarı'ndan satın alınır. Türkmenistan'dan herhangi biri halı satın alıp ihraç etmek istiyorsa, Halı Müzesi uzmanları tarafından incelemesi ve ihraç edilmesini sağlamak için halının tarihi değere sahip olmadığını teyit etmesi gerekmektedir.[10] Genellikle 30 yaşından büyük halıların ihracatında kısıtlamalar vardır ve halının tarihi değere sahip olduğu belirlenirse, ihracat için bir makbuz verilmemektedir.[10][11] Halı ihracatı konusundaki bu politika kısıtlaması sadece turistler için olmayıp Türkmen vatandaşlarının da halılarını kontrol ettirmeleri gerekmektedir. Bu düzenlemelelerin Türkmenistan'daki işletmelerini uluslararası alanda geliştirmeyi zor bulan girişimciler üzerinde derin bir etkisi oldu.[12]
Kaynakça
- "Carpet Museum". Ayan Travel Company. 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- "Museums and Tourist Attractions in Turkmenistan". Embassy of Turkmenistan, Washington, D.C., United States. 9 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- Hiro, Dilip (2009). Inside Central Asia: A Political and Cultural History of Uzbekistan, Turkmenistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkey, and Iran. Overlook Duckworth. s. 196.
- Peoples of Western Asia. Marshall Cavendish. 2006. s. 522. ISBN 0-7614-7677-6.
- World and Its Peoples: The Middle East, Western Asia, and Northern Africa. Marshall Cavendish. 2006. s. 689. ISBN 0-7614-7571-0.
- "Ashghabat - Carpet Museum, Turkmenistan". Odyssei Travel Community, National Geographic Polska. 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- Brummel, Paul (2006). Turkmenistan. Bradt Travel Guides. s. 91. ISBN 1-84162-144-7.
- Mayhew, Bradley (2007). Central Asia: Kazakhstan, Tajikistan, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Turkmenistan. Lonely Planet Central Asia. s. 401. ISBN 1-74104-614-9.
- Carpet Museum 14 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Oriental Express Central Asia
- "Taking Carpets out of Turkmenistan". Embassy of the United States, Ashgabat, Turkmenistan. 27 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- Escobar, Pepe (2007). Globalistan: An Antidote to the World Is Flat. Nimble Books LLC. s. 58. ISBN 0-9788138-2-0.
- "Turkmenistan: Native Carpet Weaving An Endangered Tradition". Radio Free Europe. 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.