Taylan Özgür

Mustafa Taylan Özgür (23 Şubat 1948, Ankara - 23 Eylül 1969, İstanbul), 1968 öğrenci hareketi liderlerinden, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nun kurucularından devrimci. 68 Kuşağı'nın faili meçhul cinayete kurban gitmiş ilk ismidir, katilleri hâlâ yakalanamamıştır.[1]

Taylan Özgür
Doğum Mustafa Taylan Özgür
23 Şubat 1948(1948-02-23)
Ankara, Türkiye
Ölüm 23 Eylül 1969 (21 yaşında)
Beyazıt Meydanı, Fatih, İstanbul
Ölüm sebebi Silahla vurulma
Defin yeri Cebeci Asri Mezarlığı
Tanınma nedeni Politik Aktivist

Hayatı

23 Şubat 1948'de Ankara’da doğdu. Annesi Necla, babası emekli bir subay[2] olan Hasan Özgür’dü. Ankara Atatürk Lisesi’nden mezun olduktan sonra ODTÜ'ye girdi ve gençlik hareketlerine katılmaya başladı. ODTÜ Sosyalist Fikir Kulübü ve ODTÜ Öğrenci Birliği Denetleme Kurulu üyesiydi.[3] ABD'nin Ankara büyükelçisi Robert Komer'in arabasının yakıldığı 6 Ocak 1969 tarihli eyleme katılanlardan birisiydi. Eylemden sonra tutuklanan 13 öğrenci arasındaydı ve iki ay kadar tutuklu kaldıktan sonra 12 Mart 1969'da tahliye edildi.[4] ODTÜ Stadyumu'ndaki büyük "Devrim" yazısını yazan üç öğrenciden biri olduğu iddia edilir (diğerleri Hüseyin İnan ve Alparslan Özdoğan).[5]

Öldürülmesi

23 Eylül 1969'da İstanbul Üniversitesi'nde katıldığı Öğrenci Birliği Kongresi sırasında güvenlik güçleri tarafından Beyazıt Meydanı'nda öldürüldü. Failleri hâlâ bulunamamıştır.

Cenaze töreni
Taylan Özgür'ün ODTÜ'deki cenaze töreni

Ankara'da 25 Eylül 1969'da düzenlenen cenaze törenine 5.000 kadar öğrenci katıldı. Bir gece önce ODTÜ'de kaldığı öğrenci yurdunun bahçesinde hazırlanan katafalkta tutulan naaşı başında öğrenciler nöbet tutmuştur. ODTÜ Öğrenci Birliği'nin Taylan Özgür'ün ODTÜ kampüsünde gömülmesi talebi rektörlük tarafından kabul edilmedi. Bunun üzerine 25 Eylül sabahı cenazesi önce Tandoğan Meydanı'na getirildi, ardından bir kortej halinde cenaze namazı için Maltepe Camii'ne götürüldü. Yaklaşık 6 saat süren törenin ardından Cebeci Asri Mezarlığı'na gömüldü.[6]

Tanıklıklar ve tartışmalar
  • Can Dündar kendine ait internet sitesinde, kontrgerilla uzmanlarından emekli yarbay Talat Turhan'ın bu cinayeti bir üsteğmenin yaptığını belirten açıklamasını yazmıştır.[2]
  • Can Ataklı şahit olduğu olayı köşesinde kaleme almıştır:
"Annem babamla birlikte Beyazıt tarafından Kapalıçarşı'ya gidecektik. O gün meydan çok kalabalıktı. Çünkü birkaç gün önce, Milli Türk Talebe Birliği'nde yaptığı bomba elinde patlayan Mustafa Bilgi adlı sağcı öğrencinin cenazesi vardı. Bu nedenle Beyazıt Meydanı (O günkü adı Hürriyet Meydanı'ydı) çarşaflı, türbanlı kadınlar ve sakallı cüppeli erkeklerle doluydu. Biz o zaman Marmara Sineması olan binanın girişinde durup uzaktaki kalabalığa bakıyorduk. Tam o sırada önümüzde, otobüs durağında, siyah renkli bir otomobil durdu. İçinden iki üç kişi fırladı, 1.5 metre kadar önümüzde yürüyen iki kişinin üzerine çullandılar. Bunlardan biri zorla otomobile bindirildi. Ama bu kişi otomobilin diğer kapısından çıktı. Arkasından biri ceketinin yakasını tuttu. Ceket ve gömlek yırtılarak gencin üzerinden sıyrıldı. Gencin üzerinde sadece kırmızı bir atlet kaldı.Çarşıkapı yönüne doğru koşmaya başlayan genç, yolu ayıran demir bariyerin üzerinden tam atlayacakken, yine 2 metre kadar önümüzde duran, gri takım elbiseli biri, elinde rulo olarak tuttuğu gazeteyi kenara bıraktı, içinden çıkan silahı kaçan kişiye doğru yöneltti, nişan aldı. Mantar tabancası patlar gibi bir ses çıktı. Kaçan genç yere yığıldı, birileri koşup onu aldılar ve bir jipe bindirip götürdüler.Akşam üzeri saat 17.00'de radyo haberlerini dinliyorduk. Spiker 'Bugün Beyazıt Meydanı'nda çıkan silahlı çatışmada Taylan Özgür adlı ODTÜ öğrencisi vurularak öldü. Kurşunun karaciğerine saplandığı bildirilen Taylan Özgür'ün üzerinden iki tabanca çıktı' deyince donup kaldık. Çünkü öldürülen Taylan Özgür'ün üzerinde silah yoktu, çatışma çıkmamıştı, sadece tek el ateş edilmişti. Bu olay ilk kez bir öğrenci liderinin, sokak ortasında, üstelik resmen öldürülmesi Türkiye'nin yakın geleceğini etkileyecek baskı, tehdit döneminin habercisiydi."[7]

Mirası
  • Deniz Gezmiş idamından önce Taylan Özgür'ün yanına gömülmek istemiş, ancak buna izin verilmemiştir.
  • 1971'de Nurhak'ta öldürülen THKO liderlerinden dönemin ODTÜ Sosyalist Fikir Kulübü Başkanı Sinan Cemgil de oğluna Taylan ismini koymuştur.[8]
  • Öldürüldüğü an Hatırla Sevgili dizisinin 38. bölümünde canlandırılmıştır.

Kaynakça
  1. "Taylan Özgür kimdir?". Radikal. 23 Eylül 2014. Erişim tarihi: 23 Eylül 2015.
  2. "1968 hareketinin ilk faili meçhul cinayetinde kritik soru: "İlk kurşun"derin devletin işi miydi?". candundar.com.tr. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2015.
  3. "Mustafa Taylan Özgür". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2015.
  4. "Araba yakmaktan sanık öğrenciler bırakıldı". Milliyet. 13 Mart 1969. s. 1.
  5. Öymen, Örsan K. "ODTÜ'nün Devrimci Ruhu Ölmez!". t24.com.tr. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2015.
  6. "Taylan Özgür'ün cenazesi kaldırıldı". Milliyet. 26 Eylül 1969. s. 1.
  7. 17 Ocak 1999 tarihli Sabah gazetesinden 21 Kasım 2013 tarihinde erişilmiştir
  8. "Annem ömrü boyunca babama âşık kaldı". Sabah. 25 Nisan 2009. Erişim tarihi: 23 Eylül 2015.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.