Teta Scorpii
Teta Scorpii (θ Sco, θ Scorpii), Akrep takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 270 ışık yılı uzaklıkta bulunan F-tipi sarı-beyaz bir parlak dev yıldızdır. Ayrıca Girtab olarak da bilinen yıldızın geleneksel ismi olan Sargas, Sümerce kökenli bir kelimedir ve anlamı bilinmemektedir.[10] 1,86 kadir görünen büyüklüğü ile gökyüzünün en parlak yıldızlarından birisidir.
 | ||
| Gözlem verisi Dönem J2000.0 | ||
|---|---|---|
| Takımyıldız | Akrep | |
| Bahar açısı | (α) | 17s 37d 19,12985sn[1] |
| Yükselim | (δ) | -42° 59′ 52,1808″[1] |
| Galaktik enlem | -5,97571472[2]° | |
| Galaktik boylam | 347,13891696[2]° | |
| Görünür parlaklık | (V) | 1,862[1] |
| Görünür parlaklık | (B) | 2,261[1] |
| Görünür parlaklık | (J) | 1,074[1] |
| Sınıflandırma | ||
| Tayfsal sınıf | F1II[1] | |
| U-B Renk ölçeği | 0,22[3] | |
| B-V Renk ölçeği | 0,40[3] | |
| R-I Renk ölçeği | 0,20[3] | |
| Değişen yıldız türü | şüpheli değişen[4] | |
| Gökölçümsel nitelikleri | ||
| Dikey hız | (Rv) | 1,40 ± 2,50[1] km/sn |
| Iraklık açısı | (π) | 11,99 ± 0,84[5] mys |
| Uzaklık | 270[5] Iy | |
| mutlak parlaklık | (V) | -2,71[2] |
| Özdevinim nitelikleri | ||
| Bahar açısı payı | (μ) | 6,06 ± 1,03[5] mys/y |
| Yükselim payı | (μ) | -0,95 ± 0,78[5] mys/y |
| Fiziksel özellikler | ||
| Kütle | (m) | 5,66 ± 0,65[6] M⊙ |
| Yarıçap | (r) | 26[7] R⊙ |
| Aydınlatma gücü | 1.834[6] L⊙ | |
| Yüzey kütle çekimi | (log g) | 2,4 ± 0,2[8] cgs |
| Etkin sıcaklık | 7.268[6] K | |
| Dönme hızı | (v sin i) | 125[9] km/sn |
| Katalog belirtmeleri | ||
| tet Sco • Sargas • Girtab • 160 G. Scorpii • CD-42 12312 • CCDM 17373-4300 • FK5 654 • HD 159532 • HIP 86228 • HR 6553 • SAO 22820 | ||
Gözlem bilgisi
Teta Scorpii, Akrep'in kuyruk bölümünde yer alır. -42° olan sapma açısı ile güney yarımkürede yer alan bir yıldızdır. Kuzey yarımkürede; Kanada ve Kuzey Avrupa'nın bir kısmı hariç, 48. paralelin kuzeyinden gözlemlenemez. Kuzey yarımkürenin ılıman bölgelerinde mesela Akdeniz havzasında, güney ufkunda çok düşük ve sadece birkaç saatliğine gözlemlenebilir. Kuzey yarımkürede gözlem için en uygun zaman Mayıs ve Ağustos ayları arasıdır.
Özellikler
Teta Scorpii, F-tipi parlak dev bir yıldızdır ve 7.268 K[6] yüzey sıcaklığı ona sarı-beyaz rengini verir. Yıldızın aydınlatma gücü Güneş'ten 1.834 kat ve yarıçapı da 26 kat daha fazladır. Dönme hızı saniyede 125 km[9] ile çok yüksek bir değerde olmasına rağmen dönüş süresi fazladır (yaklaşık 10 gün). Sargas'ın bir milyon yıl içinde bir kırmızı deve dönüşeceği ve kaçınılmaz sonu neticesinde bir beyaz cüce olacağı düşünülmektedir.
Kaynakça
- * tet Sco -- Variable Star SIMBAD
- "VizieR - Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
- "VizieR - Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
- "alcyone.de - Combined General Catalogue of Variable Stars (suspected variables) (Kholopov+ 1998)". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
- "Ashland Astronomy Studio - Sargas (HIP 86228)". 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
- Hohle, M. M.; Neuhäuser, R.; Schutz, B. F. (Nisan 2010), "Masses and luminosities of O- and B-type stars and red supergiants", Astronomische Nachrichten, 331 (4), s. 349, arXiv:1003.2335 $2, Bibcode:2010AN....331..349H, doi:10.1002/asna.200911355
- Pasinetti-Fracassini, L. E.; Pastori, L.; Covino, S.; Pozzi, A. (Şubat 2001), "Catalogue of Stellar Diameters (CADARS)", Astronomy and Astrophysics, cilt 367, ss. 521-524, arXiv:astro-ph/0012289 $2, Bibcode:2001A&A...367..521P, doi:10.1051/0004-6361:20000451
- Samedov, Z. A., "Investigation of the atmospheres of the stars ι1 Sco (F2 Ia) and θ Sco (F1 II)", Astrophysics, 28 (3), ss. 335-341, Bibcode:1988Ap.....28..335S, doi:10.1007/BF01112969
- van Belle, Gerard T. (Mart 2012), "Interferometric observations of rapidly rotating stars", The Astronomy and Astrophysics Review, 20 (1), s. 51, arXiv:1204.2572 $2, Bibcode:2012A&ARv..20...51V, doi:10.1007/s00159-012-0051-2.
- Burnham, Robert (1978), Burnham's celestial handbook: an observer's guide to the universe beyond the solar system, Dover books explaining science, 3 (2 bas.), Courier Dover Publications, s. 1676, ISBN 0-486-23673-0, 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Kasım 2013