Theodorus (Herakleios'un kardeşi)

Theodorus (Latince: Theodorus, Modern Yunanca: Θεόδωρος; fl. c. 610 – 636), Bizans imparatoru Herakleios'un (610–641 arası hükümdar) kardeşi (ya da üvey); kuropalatis ve Herakleios'un Persler karşı ve Arap istilasına karşı savaşlarında önde gelen general.

Theodorus
Bağlılığı Bizans İmparatorluğu
Hizmet yılları c. 610 – 636
Rütbesi Kuropalatis
Savaşları/Çatışmaları
Ailesi Babası: Yaşlı Herakleios

Hayatı
Herakleios ve oğlu Herakleios Konstantin'i gösteren altın solidus

General ve Afrika Eksarhı Yaşlı Herakleios'u oğludur ve genellikle Herakleios'un kardeşi (Nikiulu İoannis üvey olduğunu söylemesine rağmen) kabul edilir.[1] Herakleios'un imparator Phocas'ı (602–610 arası hükümdar) tahttan indirmesinden kısa bir süre sonra saray idaresini kontrol eden ve o zamanlar imparatorluktan sonra ikini önemli bir makam olan kuropalatis görevine atandı.[2][3]

612'de, magister militum per Orientem Priscus'un görevden alınıp, hapsedilmesinden sonra birliklerinin komutası Theodorus ve Filippikos tarafından üstlenildi.[2] Theodorus 613'ün sonlarında kardeşi Antakya yakınlarındaki Sasani İmparatorluğu'na karşı bir sefer sırasında eşlik etti. Başlangıçta başarılı olmasına rağmen, Bizanslılar yenildi ve Kilikya'nın çoğu Pers tarafından fethedildi.[4][5]

Theodorus, 626 yılında, Herakleios'un ordusunun bir kısmıyla Pers generali Şahin'in güçlerine karşı gönderildiğinde tekrar ortaya çıkar. Theodorus, Şahin'i kuzeydoğu Anadolu'da ağır bir şekilde yenmiş ve ardından Avar-Sasani güçleri tarafından kuşatılan Konstantinopolis'e doğru yol aldığı bildirilir. Vardığı zaman kuşatma etkin bir şekilde sona ermişti, ancak Avar kağanı ile görüşmeler yapmıştır.[2][6][7] 628'de II. Kavad ile barışın sonuçlanmasından sonra, Theodorus, Suriye'den ve Kuzey Mezopotamya'dan Pers çekilmesini organize etmesi için kardeşinin elçisi olarak gönderildi. Tarihçilere göre, Pers garnizonları Kavad'dan gelen mektuplarına rağmen terk etmekte isteksiz davrandılar. Bu, özellikle yerel Yahudi cemaatinin Persleri kalmaya teşvik ettiğinin iddia edildiği 629/630'da Edessa'da görülüyordu; Bizanslılar kuşatma makineleri kurup ve Persler geri çekmeyi kabul etmeden kenti bombalamaya başlamışlardı. Theodorus'un birlikleri şehre girdiğinde, kurtulmayı başaran bir Yahudi tarafından Herakleios'a verilen dilekçe sonucu durdurulması için emir yollanana karar Yahudilere saldırılmaya ve öldürülmeye başladı.[2][8][9]

Theodorus, Herakleios tarafından Doğuda sanal vesayeti olarak bırakılmış ve Bizans kuvvetleri emri ve orada imparatorluk otoritenin yeniden sağlanması emanet edilmiştir. Theodore, bu görevde Bizans eyaletlerine yapılan ilk Müslüman saldırılarıyla karşı karşıya kaldı. Tehdidi hafife almış gibi gözüküyor (Araplara "ölü köpekler" olarak çağırdığı söylenir) ve akınlarına karşı koyamadı.[10] Muhtemelen 629'da Mute Muharebesi'nde Bizans komutanıydı, Müslüman Araplar ile Bizansların ilk karşılaşmasıydı.[11] 634'te, kuvvetlerini Mezopotamya'dan Suriye'ye götürdü, Gabitha yakınlarındaki bir savaşta ağır bir yenilgi aldı (belki de 30 Temmuz'da Ecnadeyn Muharebesi, ancak diğer kaynaklar Ekim'de yenildiğini söyler). Bundan sonra Herakleios'a katılmak için Edessa ya da Antakya'ya geri çekildi.[11][12][13] Bizans'ın 636 taarruz günü sırasında, Müslümanlar tarafından terk edilmiş olan Emesa ve Şam'ı tekrar işgal etti. Muhtemelen 20 Ağustos 636'da, son Yermük Muharebesi'ne (orada öldürüldüğünü kaydeden Müslüman kaynaklara ilişkin raporların aksine) katılmamıştır.[11][14]

Bunun yerine, Müslüman seferlerine karşı koyamaması, Herakleios ile olan ilişkisinde bir çatlamaya neden oldu; ve Theodorus kardeşinin yeğeni Martina ile olan tartışmalı evliliğini eleştirdi.[11][15][16] Buna karşılık, Herakleios, Theodore'u Konstantinopolis'e geri çağırdı ve oğlu Heraklonas'a onu kamuoyu önünde küçük düşürüp ve hapse atması için emir verdi. Bu aşağılanma, gene Theodorus isminde Theodorus'un oğlunun İoannis Athalarichos'un 637'de Herakleios'u devirmek için komplaya girmesine neden oldu.[11][15][16] Theodorus'un diğer oğlu Gregory hakkında hiçbir şey bilinmemektedir.[2]

Kaynakça
Özel
  1. Martindale, Jones & Morris (1992), pp. 584, 1278
  2. Martindale, Jones & Morris (1992), p. 1278
  3. Kaegi (2003), pp. 70–71
  4. Kaegi (2003), p. 77
  5. Greatrex & Lieu (2002), p. 189
  6. Greatrex & Lieu (2002), p. 207
  7. Kaegi (2003), pp. 132, 138
  8. Greatrex & Lieu (2002), pp. 225–227
  9. Kaegi (2003), pp. 180, 202–203, 250
  10. Kaegi (2003), pp. 226, 230–231
  11. Kajdan (1991), p. 2039
  12. Martindale, Jones & Morris (1992), pp. 1278–1279
  13. Kaegi (2003), p. 244
  14. Kaegi (2003), p. 242
  15. Martindale, Jones & Morris (1992), p. 1279
  16. Kaegi (2003), pp. 260–261
Genel
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.