Tropikal Afrika ala kenesi

Tropikal Afrika ala kenesi (Amblyomma variegatum), yaz kenesigiller (Ixodidae) familyasının kene türüdür.

Tropikal Afrika ala kenesi
Erkek ve dişi
Bilimsel sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota Âlem: Animalia Alt âlem: Eumetazoa Şube: Arthropoda Alt şube: Chelicerata Sınıf: Arachnida Alt sınıf: Acarina Üst takım: Parasitiformes Takım: Ixodida Üst familya: Ixodoidea Familya: Ixodidae Alt familya: Amblyomminae Cins: Amblyomma Tür: A. variegatum
İkili adlandırma
Amblyomma variegatum (Fabricius, 1794)

Hayvan ve insan sağlığı açısından çok zararlı bir kene türüdür.

Morfoloji

Uzun ve güçlü ağız parçaları vardır. Palpler uzun, ikinci segmenti iki kat daha geniş ve uzundur. Gözleri vardır.

Erkekleri, parlak turuncuyla süslüdür. Adanal kalkan, aksesuar kalkanı ve subanal kalkan bulunmaz.

Dişileri kahverengidir ve süslü değildir. Beslenmiş dişileri küçük hindistan cevizi kadar büyüyebilir.

Biyolojisi

Yaşam döngüsü 1 yıldır. Erginleri genellikle konağın nispeten tüysüz bölümlerinde, karın, genital bölge veya kuyruk altında bulunmaktadır. Erginleri yağmur mevsiminde, larva ve nimfleri ise kurak mevsimde aktiftir.

Konakçıları

Üç konaklı kenedir. Erginleri, büyük ve orta boy memelilerde, öncelikle sığırda asalaktır. Ayrıca, koyun, keçi, at, deve, köpek, bazen de yabani antiloplarda görülür. larva ve nimfleri, küçük memelilerde, koyun, keçi, yerde beslenen kuşlarda ve sürüngenlerde bulunur. Bazen insana da saldırır.

Habitat

Tropik ve astropik bölgeler ana yaşam alanlarıdır.

Yayılımı

Güneyde Namibya (kuzey-doğu), Zambiya, Zimbabve (kuzey), Botsvana (kuzey-doğu) ve Mozambik'ten Sahra altı Tropikal Afrika'ya kadar ana yayılım bölgesidir. Ayrıca, Yeşil Burun Adaları, Madagaskar, Komorlar, Mauritius ve Reunion adalarında; Asya'da Yemen ve Umman'da; Amerika'da, Küçük Antiller'de özellikle de Antigua, Saint Martin Saint Kitts, Saint Lucia, Montserrat, Barbados ve Dominika'da yayılım gösterir.

Taşıyıcılığı

Doğrudan

Sığırlarda (ve de koyun ve keçilerde) cowdriosis yapan Ehrlichia ruminantium (eskiden: Cowdria ruminantium) ile Afrika kene ısırığı humması (Rickettsia africae) 'nın taşıyıcısıdır.

Dolaylı olarak

Konakçıda açtığı büyük yaralar, Eski Dünya burgu kurdu (Chrysomya bezziana) ile Yeni Dünya burgu krudunun (Cochliomyia hominivorax) yerleşmesi için iyi bir zemindir. Ayrıca ineklerin memelerinde abse yapabilir ve bu da süt üretimin etkiler.

İnsana saldırısı

Daha çok sığır, koyun, keçi, at ve köpeklere saldırsa da, kenelerin biyolojisi gereği kan emme zorunluluğu yüzünden, daha az olarak insana da saldırır. Ağız parçaları uzun ve güçlü olduğu için daha derine kuvvetlice saplanır ve elle yerinden çıkarmak çok zordur. Uzman doktorlarca çıkarılması gerekir. Isırığı ve açtığı büyük yaralar ağrılı ve ağır cilt hasarına yol açabilir.

Adlandırma

• Tropikal Afrika Bont kenesi
  • İngilizce (Tropical Africa bont tick)
• Tropikal Bont kenesi
  • İngilizce (Tropical bont tick) (İngilizce'ye Afrikancadan geçmiştir; geçerken de bont "ala" kelimesi olduğu gibi korunmuştur)

Kaynakça

• G. V. Kolonin, Fauna of Ixodid Ticks of the World (Acari, Ixodidae), Moskova 2009
• Amblyomma
• 4 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Institue for International Cooperation in Animal Biologics (2009)