Yeşil Burun Adaları

Yeşil Burun Adaları[4] (Portekizce: Cabo Verde, Portekizce telaffuz: [kabu ˈveɾdɨ]), Atlas Okyanusu’nda, Senegal ve Moritanya açıklarında bulunan bir Afrika ülkesi. 10 ada ve 8 adacıktan oluşan bir takımadadır. En büyük üç ada Santiago, Santo Antao, Boa Vista'dır. Başkenti Santiago adasındaki Praia'dır. Büyük adalar 50–60 km. uzunluğundadır.

Yeşil Burun Adaları
República de Cabo Verde
Cabo Verde Cumhuriyeti
Başkent
ve
Praia(Praya)
Resmî diller Portekizce, Cabo Verde Kreolü
Hükûmet Cumhuriyet
• Cumhurbaşkanı
Jorge Carlos Fonseca
• Başbakan
José Maria Neves
• Bağımsızlık
5 Temmuz 1975
• Su (%)
 -
Nüfus
• 2018 tahminî
 543.767 (172.)
• Yoğunluk
 123,7/km2 (320,4/sq mi) (89.)
GSYİH (SAGP) 2020 tahminî
• Toplam
 3,887 milyar $ (166.)
• Kişi başına
 6.980 $[1] (122.)
GSYİH (nominal) 2020 tahminî
• Toplam
 1,870 milyar $ (171.)
• Kişi başına
 3.358 $[1] (120.)
Gini (2008) 47.2[2]
yüksek
İGE (2019)  0.665[3]
orta · 126.
Para birimi Yeşil Burun Adaları eskudosu (CVE)
Zaman dilimi UTC-1 (CVT)
Telefon kodu 238
İnternet alan adı .cv

Ülke ismi

Ülkenin ismi Portekizce bir kelime olan Cabo Verde'den (Türkçe: yeşil burun) gelmekte olup, Afrika kıtasının en batısındaki noktalarından birini oluşturması nedeniyle uçtaki yeşil alan anlamında kullanılmaktadır. Bölgeyi ilk keşfeden Portekizli kaşifler Cabo Verde adalarının keşfinden birkaç yıl önce keşfettikleri Cap-Vert'ten yola çıkarak buraya da yeşil burun ismini vermişlerdir.

Cabo Verde devleti 24 Ekim 2013 yılında Birleşmiş Milletler nezdinde ülkenin resmî adının bundan sonra Cabo Verde Cumhuriyeti olduğunu beyan etmiş ve ülke isminin bunda sonra bu hali ile kullanılabileceğini ve diğer dillere (Türkçe: Yeşil Burun, Almanca: Kap Verde, Fransızca: Cap-Vert vb.) birebir çevrilemeyeceğini belirtmiştir.[5]

Coğrafya

Batı Afrika'ya dahil edilen Atlas Okyanusu'nda bir ada devlet olan Yeşil Burun Adaları, Senegal açıklarında Afrika ana kıtasının 570 km batısında yer almaktadır. Ada ülkesi dünyanın büyük levhalarından biri olan Afrika levhası içerisinde yer almaktadır. Toplamda 4.033 km²'lik bir alan sahip olan ada, 965 km'lik sahil şeridine sahiptir. Ülkeyi oluşturan toplam on sekiz adanın onunda nüfus yaşamaktadır. Nüfusun olduğu söz konusu on adanın altı tanesi Barlavento Adaları'nı (Türkçe: Rüzgarüstü adaları), dört tanesi ise Sotavento Adaları'nı (Türkçe: Rüzgaraltı adaları) oluşturmaktadır. Ülkenin en yüksek noktasını olan 2.829 m yüksekliğindeki Pico do Fogo Dağı Fogo Adasında yer almaktadır.

İklim

İklimi ılıman ve kararlı sıcaklıklar ile aşırı kuraklık belirler. Yağışlar düzensizdir, periyodik kuraklıklara neden olur.Dağlık Rüzgarüstü Adaları erozyonun derin oluklar oluşturduğu sarp bir yapı gösterir. Adalar volkanik kökenlidir, çoğunlukla ova ve alçak bölgelerden oluşmuştur. Uzun süreli kuraklıklar; görüntü kirliliği yaratan rüzgarlar; volkanik ve sismik aktiviteler ülke için tehlike yaratmaktadır.

Doğal kaynaklar

Tuz, bazalt kayalıkları, pozzuolana (silisli volkanik atıklar, su basınçlı çimento üretiminde kullanılır), kireçtaşı, kaolin, balık ülkenin başlıca doğal kaynaklarıdır.

Tarih

1456’da Portekizliler adalara geldiğinde henüz yerleşim yoktu. Afrika’ya yakın olması nedeniyle önemli bir liman ve köle ticareti merkezi haline geldi. Bugünkü halkının kökleri bu Portekizli yerleşimcilere ve köle Afrikalılara dayanır. Ülke 1975’te Portekiz’den bağımsız hale gelmiştir. Doğal kaynak ve yağış azdır. Ekonomi her yönüyle Portekiz’e bağımlıdır. Adalarda yaşayan nüfustan daha fazla Yeşilburunlu ABD, Portekiz, Angola başta olmak üzere bazı Avrupa ve Afrika ülkelerine göç etmiştir.

Nüfus

Adanın nüfusu 429.000 olup nüfus üçte ikisinden fazlası Avrupalı beyazlarla Afrikalı Siyahilerin karışımından oluşmuş Mulattolardan meydana gelir. Geri kalanı ise Avrupalı beyazlar ve Afrikalı siyahilerden oluşur. 20. yüzyılda birkaç kez kıtlıkla karşılaşan adalıların önemli bir kısmı, yaşamlarını başka ülkelerde sürdürmek için göç etmişlerdir. Günümüzde ülke vatandaşlarının neredeyse iki katı yurt dışında yaşamaktadır.

Dinî inanç olarak çoğunluk Roma Katoliği olduğu gibi Protestanlar da mevcuttur. Ülkede Portekizce (resmî) ve Crioli (Kreol) dilleri konuşulur.

Ekonomi

Ekonomiye genel bakış: Cape Verde'nin kişi başına düşen gayrisafi millî hasılasının düşük olmasının sebepleri; fakir doğal kaynakları, ciddi su sıkıntısı ve uzun ömürlü kuraklıklardır.

Gayrisafi millî hasılanın %70'ini karşılayan ticaret, ulaşım ve amme hizmeti sektörleri ülkenin servise dayalı ekonomisini oluşturur.

Ülke nüfusunun %70'ine yakın kesimi kırsal bölgelerde yaşasa da, tarımın 1995 gayrisafi millî hasılasındaki payı balıkçılığın %1.5`ini yüklendiği %8 oranındadır. Gıda maddelerinin yaklaşık %90`ı ithal edilmektedir. Balıkçılık potansiyeli, özellikle ıstakoz ve ton balığı, tamamen işlenmemektedir.

Cape Verde'nin yükselen yıllık ticaret açığını, gayri safi millî hasılanın %20`sinden fazlasını karşılayan göçmen havaleleri ve yabancı yardımlar finanse etmektedir.

Dış bağlantılar

Wikimedia Atlas'da Yeşil Burun Adaları

Kaynakça
  1. "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org.
  2. "GINI index". World Bank. 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 July 2013.
  3. "Human Development Report 2019" (İngilizce). United Nations Development Programme. 10 Aralık 2019. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2019.
  4. "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2009.
  5. "Cabo Verde'de isim değişikliği". 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2018.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.