Tus, İran

Tus (Farsça: توس veya طوس ) Toos veya Tous veya Tus Tūs olarak bilinen, eski Yunanca Susia (Gr. Σούσια) olarak bilinen İran'da Razavi Horasan (Farsça: استان خراسان رضوی, Ostān-e Khorāsān-e Rażavī) eyaletinde antik bir şehirdir. Eskiden Partlar zamanında şehir Susia ismiyle bilinirdi. Yaşlı Pliny (İngilizce: Pliny the Elder) lakabıyla tanınan Romalı subay ve ansiklopedi yazarı Gaius Plinius Secundus'a (23-79) göre Susia, kaliteli ünlü baldıranotu (köknara benzer çam ağacı) ile tanınmıştır.[1]

Tus şehrinde İmam Gazali'nin türbesi
Tus şehrinde Firdevsi türbesi

808 yılında Abbasi Halifesi Harun Reşid (Farsça: هارون الرشيد‎ ) Horasan'da huzursuzluğa çözüm bulmak için çıktığı yolda hasta olur ve Tus şehrinde vefat eder.[2] 1220 yılında Cengiz Han'ın Moğol istilası sırasında şehir, neredeyse bütünlükle yok edilmiştir.

Tus şehrinde doğmuş Farslı bazı meşhur kişilikler
  • Ebu Musa Câbir bin Hayyan (Arapça: ابو موسى جابر بن حيان‎ , Abū Mūsā Ǧābir ibn Ḥayyān) (~721–~815), İslam âlimi;
  • Firdevsi Tusi (Farsça: حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی, Hakīm Abū l-Qāsim Firdawsī Tūsī), (935-1020), Farslı şair;
  • Şeyh Tusi veya Şeyh Tusi (Farsça: ابوجعفر محمد بن حسن طوسی, Abu Jafar Muhammad Ibn Hassan Tûsî), (995-1067), İslam bilgini;
  • Esedî Tusî (Farsça: ابونصر علي بن احمد اسدي طوسي, Abu Mansur Ali ibn Ahmad Asadi Tusi), (?-1072), Farslı şair;
  • Nizamülmülk al-Tusi (Arapça: نظام الملك، ابو علي الحسن الطوسي , Nizāmu'l-Mulk Abū ʿAli al-Hasan al-Tūsī) (1018-1092), Farslı Büyük Selçuklu Devleti veziri;
  • Gazzâlî (Farsça: ابو حامد محمد ابن محمد الغزالی veya امام محمد غزالی , Abū Ḥāmid Muḥammad bin Muḥammad al-Ġazālī) (1058-1111), İslam âlimi;
  • Şerafeddin el-Tusî (Arapça: شرف الدين الطوسي, Sharaf al-Dīn al-Tūsī) veya Şerafeddin Tusi (1135-1213), Farslı matematikçi;
  • Nasîrüddin Tûsî (Arapça:‎ بو جعفر محمد بن محمد بن الحسن نصیرالدین طوسی, Abū Ǧaʿfar Muḥammad b. Muḥammad b. al-Ḥasan Naṣīr ad-Dīn al-Ṭūsī) (1201-1274), Farslı bilgin;
  • Muhammad ibn Muhammad ibn Uthman al-Bana al-Tusi

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Gaius Plinius Secundus, Natural History 25.154
  2. The Court of the Caliphsby Hugh N Kennedy, ISBN 0-297-83000-7

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.