Vakit (gazete)

Vakit'i ilk defa 15 Mayıs 1875'de [1] Diyarbakırlı Filip Efendi (1828 - 1900) İstanbul'da Kemalzade Lastik Said Bey başyazarlığı altında neşretmeğe başladı.[2] Gazetenin idaresi evvela Ketenciler başında Hanı Halil'de iken sonraları Bab-ı Ali caddesinde 54 numaraya nakletmişti. Bir nüshası 30 paraya satılırdı. Vakit gazetesinde makaleler imzasızdı. Yazılarının altında "Muharriri evvel" imzası vardı.[1] Vakit bir mücadeleci gazete olarak [2] kısa bir zamanda kendisine mühim bir mevki yaptı, en çok okunan gazetelerden biri oldu. Gazetenin neşriyatına bir müddet göz yumuldu. Fakat günin birinde Padişah Abdülaziz'in ve hükumetin tahammülü kalmadı, Vakit kapatıldı.[1]

Vakit
Gazetenin 4 Ağustos 1931 tarihli sayısında yer alan bir haber
Tür Günlük gazete
İmtiyaz sahibi Diyarbakırlı Filip Efendi, Ahmet Emin Yalman, Mehmet Asım Us
Kuruluş tarihi 15 Mayıs 1875
Dil Türkçe
Son yayım tarihi 1949
Genel merkez İstanbul, Türkiye

1917 yılında Ahmet Emin Bey (Yalman) Gödesli Mehmed Asim (Us)'in ortalığıyla Vakit'in imtiyazına ele geçirdi. Gazetenin metbaası ve idaresi için Çağaloğlu'da Amedi metbaası ve yukarı katında bulunan bütün tesis ve eşyasiyle beraber elli liraya tutuldu. Vakit gazetesi Ali Naci Karacan'ım başyazarlığın altında 22 Ekim 1917'de yeniden yayın hayatına başlayadı. Gazetenin yazı heyetinde Necmettin Sadık, Kazim Şinasi ve Ruşen Eşref yer aldılar. Ziya Göğalp, Hüseyin Cahit, Halide Edip halka soylemek istedikleri bir şey olduğu zaman, Vakit sütunlarıni tercih ediyorlardı. Ziya Gökalp, Araplar'a istiklal verilmesi, Yeni Mecmua sütunlarında ortaya attığı fikri Vakit'de çıktı.[2] Vakit, İttihat ve Terakki idaresiyle tek başına mücadele eden bir gazete oldu.[3]

O sıra da İstanbul'da çıkan gazeteler, Tasvir, Tanin, Sabah, İkdam, Tercüman'dı. Vakit bunların altıncısı oluyurdu. Fiyatı yirmi para idi.[2] 1918'de gazetenin metbaa ve idaresi Çağaloğlu'nun alt başında beş katlı bir benaya taşındı. Metbaası için Almaniya'dan yeni bir makina alındı.[4]

Vakit'in çok başasrılı bir işe devam etmesi ve o dönemde öncü ve akıncı rol oynamasına rağmen, ortağı Mehmet Asım'in kardeşi Hakki Tarik Bey'le gazate işlerinde bazı ihtilaflar üzere ve gazetenin yazı işleri müdürü Enis Tahsin'in gazetenin siyasi yazarı Ahmed Şükrü ile beraber Vakit'den ayrılmaları dolayında, Ahmet Emin hissesini 12000 Lira'ya Mehmet Asım'e satarak 26 Mart 1923'de Vatan gazetesini çıkardı.[5]

Vakit 1934'e kadar bu adla, Ekim 1934'ten Aralık 1938'e kadar Kurun, Ocak 1948'den Aralık 1949'a kadar ise Yeni Gazete adıyla yayımlandı. Kadrolu yazar ve yöneticileri arasında Enis Tahsin Til, Hakkı Tarık Us, Ahmet Rasim, Ahmet Şükrü Esmer, Ömer Rıza Doğrul, Refik Ahmet Sevengil, Sadri Ertem, Yekta Ragıp Önen, Fikret Adil, İsmail Safa, Osman Cemal Kaygılı, Kemal Ahmet gibi isimler yer aldı. Reşat Nuri Güntekin, Refik Halit'ın yazılarını yayımladı.

Kaynakça
  1. "Filip Efendi" (PDF). Enis Tahsin. 1950.
  2. Yalman 1997, ss. 355-357.
  3. Yalman 1997, s. 378.
  4. Yalman 1997, s. 365.
  5. Yalman 1997, ss. 834-835.
  • Yalman, Ahmet Emin (1997). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim (2 bas.). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A.Ş.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.