XIV. Clemens
Papa XIV. Clemens, asıl adı Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli (d. 31 Ekim 1705, Romagna, Papalık Devleti - ö. 22 Eylül 1774, Roma). 19 Mayis 1769 ile 22 Eylül 1774 arasında papa. Clemens papalik ismini kullanan en son papadır.
Papa XIV. Clemens | |
---|---|
Papa XIV. Clemens'in portresi | |
Doğum |
Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli 31 Ekim 1705 Sant' Arcangelo di Romagna, Romagna, Papalık Devleti |
Ölüm |
02 Ekim 1769 (63 yaşında) Roma, Papalık Devleti |
Milliyet | İtalya |
Etkin yıllar | 19 Mayıs 1769-22 Eylül 1774 |
Yerine geldiği | Papa XIII. Clemens |
Yerine gelen | Papa VI. Pius |
Hayatı
Günümüzde İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde Rimini ili'nde ve antik Via Emilia yolu üzerinde bulunan Santarcangelo di Romagna adli küçük bir şehirde doğdu. Eğitimini Cizvitlerin Rimini ve Urbino'da bulunan papaz yetiştirme okullarında yaptı. Forli ilinde bulunan Fransisken tarikatına ait olan bir manastıra keşiş olarak girdi. Sonra Roma'ya gitti; burada Roma La Sapienza Üniversitesi'nde okuyup ilahiyat (teoloji) üzerinde üniversite diploması aldı. Sonra Ganganelli bir şair, bir müzisyen ve bir teoloji uzmanı olarak isim yaptı. 1741'de bağlı olduğu manastır kesişleri tarikatının başkanı oldu. Ganganelli Papa XIV. Benedictus ile yakın çalışmalara başladı. Onun tarafından bazı Katolik Hristiyanların iddia ettiği gibi İsa'nın çarmıha gerilmesinden dolayı Yahudilerinin Hristiyanlara kan borcu olup olmadığı felsefi sorununu incelemekle görevlendirildi ve 1759'da hazırladığı rapor Yahudilerin bir kan borcu olmadığı sonucuna vardı. 1759'da papa tarafından Kardinal yapıldı.
Kardinal Ganganelli Papa XIV. Benedictus'un ölmesiyle papalığa 19 Mayıs 1769'da seçildi, Bunun Avrupa'da birkaç ülkede hüküm süren Bourbon Hanedanı'na bağlı ülkelerin desteği olduğu bilinmektedir. Destekleyicileri onun mutlak monarşi rejimi altında bulunan bu ülkelerde, hükümdar ve hükûmetlerinin gayet nefret ettikleri Cizvitler tarikatını lağvedeceği bekleyişi içinde idiler. Daha önceki papanın döneminde Cizvitler Portekiz'den ve Burbon hanedanı tarafından idare edilen Fransa, İspanya, Napoli krallıkları ve Parma Grandukluğu'den atılmışlardı.
XIV. Clemens ismini alan papa önce bu tarikatın faaliyetlerini gayet kısıtlayarak tarikatın düşmanlarını tatmin etmeye çalıştı. Tarikatın Yüksek Başkanı olan Lorenzo Ricci ile görüşmeyi reddetti. Tarikatın yeni papaz adayı almasını yasakladı. Fakat bunlar Cizvitlere düşman olan hükümdarlara yeterli görülmemekteydi. Bunlara verdiği sözü tutmak için Papa Kasım 1772'de bir bildiri hazırlayıp Dominus ac Redemptor adı verilen bu Papalık bildirisini Haziran 1773'te imzalayıp Cizvitler tarikatını lağvettiğini ilan etti. Bu tarikata bağlı olan yaklaşık 24.000 papaz alelade Katolik papazı hiyerarşisine kabul edildiler. Papanın bu kararından sonra Fransa Kralı XV. Louis, Avignon'da bulunan papalık binalarını ve Ron Nehri üzerinde bulunan "Venessino Comtad" papalık enklavı arazilerini Katolik kilisesine geri verdi. İspanya Kralı (aynı zamanda Parma Grandükü olan) III. Carlos işe İtalya'da idaresi altında olan Benevento ve Pontecorvo bölgelerinin Papalık Devleti idaresi altına girmesini kabul etti.
Papa'nın bu hareketi 19. yüzyılda Katolik kilisesi hiyerarşisi içinde çok önemli bir klik olan köyü muhafazakârlar tarafından gayet kötü karşılandı. Bunlar papanın papalık görevini fenaya kullanarak papanın Hristiyanlar arasındaki itibarını yerle bir ettiğini iddia etmeye başladılar. Fakat birçok Katolik bu hareketi ve tedbirleri uygun görmüşlerdi.
Papa'nın sıhhati gayet iyi iken bu bildiriyi imzaladıktan sonra birden sağlığı fenalaşmaya başladı. Devamlı yorgunluk göstermeye başladı. Bazıları bunu papanın Cizvitler tarafından zehirlenmesine yordular. Papaya yakın olanlar ise bunu kabul etmediler. Papanın rahatsızlığını yaşı 70'e yaklaşmış olan papanın gayet yüksek enerji ve devamlı dikkat gerektiren ve gayet vücudu ve beyni yorucu bir çalışma içinde olmasına atfettiler. Çok geçmeden papa yatalak oldu ve 22 Eylül 1774'te 68 yasında iken hayatına gözlerini yumdu. Vatikan doktorları tarafından yapılan otopside papanın cesedinde hiçbir zehir izinin bulunmadığı rapor edildi. Mezarı Roma'da "Santi Dodici Apostoli (Oniki Havari)" Kilisesinde bulunmaktadır. Mezar anıtı neo-klasikal mimarı üsluplu olup 18. yüzyılda ünlü heykeltıraş olan Antonio Canova tarafından yapılmıştır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Clement XIV ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Katolik Ansiklopedisi 1913 "Pope Clement XIV" Maddesi Catholic Encyclopedia (1913)/Pope Clement XIV - Wikisource, the free online library (İngilizce)
Katolik Kilisesi unvanları | ||
---|---|---|
Önce gelen: Papa XIII. Clemens |
Papa 19 Mayıs1769 - 22 Eylül1774 |
Sonra gelen: Papa VI. Pius |