Yargıtay (Türkiye)

Yargıtay, Türkiye'nin dört yüksek yargı organından birisidir. Adli yargı ilk derece mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir.

Türkiye Cumhuriyeti
Yargıtay Başkanlığı
Kuruluş 6 Mart 1868) (1868-03-06)
Yargı Adli yargı
Yer Atatürk Bulvarı, No: 100 Bakanlıklar Çankaya, Ankara
Koordinatlar 39.916694°K 32.852926°D / 39.916694; 32.852926
Oluşum türü Yüksek mahkeme
Yıllık bütçe ₺505.290.000 (2020)[1]
Dil Türkçe
Website yargitay.gov.tr
Birinci Başkan
Mevcut Mehmet Akarca
Görev başı 24 Mart 2020
Cumhuriyet Başsavcısı
Mevcut Bekir Şahin
Görev başı 4 Haziran 2020
Birinci Başkan Vekilleri
Mevcut Eyüp Yeşil (Ceza)
Adem Albayrak (Hukuk)
Görev başı 12 Ocak 2021
Ankara'da bulunan Yargıtay ana binası.

Tarihçe

Osmanlı dönemi

II. Mahmut tarafından 1837 yılında Meclisi Vâlây-ı Ahkâmı Adliye adında ve günümüz Danıştay’ı ile Yargıtay’ının temelleri olan bir yüksek mahkeme kurulmuş; daha sonra 1868 yılında Sultan Abdülaziz döneminde bu yüksek mahkeme (Meclisi Vâlây-ı Ahkâmı Adliye) ikiye ayrılarak Şuray-ı Devlet adıyla Danıştay ve Meclisi Ahkâmı Adliye adıyla Yargıtay kurulmuş; böylelikle, yargı ve yürütme birbirinden ayrılmıştır. Bu iki yargı organından Şura'yı Devlet'e hem kanun tasarılarını hazırlama hem de idari uyuşmazlıklara çözüm getirme şeklinde hem "kanun tasarı hazırlama" hem "yargı" görevi olarak iki görev verilmişken, Divan­ı Ahkâm­ı Adliye'ye ise yalnızca "yargı" görevi verilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti dönemi

Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlamasıyla kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi hükûmetince 1920 yılında Sivas'ta "Muvakkat Temyiz Heyeti" adıyla kuruldu. Cumhuriyet'in ilanı ile beraber, 1924 yılında bu mahkemenin adı "Temyiz Mahkemesi" olarak değiştirilerek Eskişehir'e taşındı.

1924 yılında kabul edilen Teşkilatı Esasiye Kanunu'nun adı 10 Ocak 1945 tarihinde "Anayasa" olarak değişirilirken, Eskişehir'de bulunan temyiz mahkemesinin adı da "Yargıtay" olarak değiştirildi.

Yapısı

2011 yılında Yargıtay'ın daire sayısı 32'den 38'e, üye sayısıysa 250'den 387'ye çıkarılmıştır. 2014 yılında daire ve üye sayıları tekrar arttırılarak daire sayısı 46 üye sayısıysa 516 yapılmıştır.[2] 2016 yılı itibarıyla Yargıtay'ın daire sayısı 44, üye sayısıysa 310'dur.

Birimleri
  • Ceza Genel Kurulu ve Hukuk Genel Kurulu
  • Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu ve Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu
  • Hukuk ve Ceza Daireleri
  • Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı
  • Yargıtay büro ve idari birimleri

Yargıtay Yönetimi
GöreviAdıGörev BaşlangıcıGörev BitişiSeçilişAyrılış
Birinci BaşkanMehmet Akarca24 Mart 202024 Mart 202418 Ocak 201021 Ocak 2028
BaşsavcıBekir Şahin4 Haziran 20204 Haziran 202416 Aralık 20131 Mart 2025
Birinci Başkanvekili (Ceza)Eyüp Yeşil12 Ocak 20218 Nisan 202424 Şubat 20118 Nisan 2024
Birinci Başkanvekili (Hukuk)Adem Albayrak12 Ocak 202112 Ocak 202516 Aralık 201320 Ocak 2028
BaşsavcıvekiliRıdvan Gündoğdu4 Nisan 20204 Nisan 202415 Aralık 201425 Temmuz 2028
Genel SekreterFevzi Yıldırım25 Mart 202025 Mart 20225 Temmuz 20175 Temmuz 2029
1. Ceza Dairesi BaşkanıOsman Atalay[not 1]1 Şubat 202117 Ocak 202322 Aralık 201125 Temmuz 2028
2. Ceza Dairesi BaşkanıHaydar Sami Kuzu17 Ocak 201817 Ocak 202215 Aralık 201422 Ocak 2023
4. Ceza Dairesi BaşkanıZiya Dinler[not 2]1 Ekim 202011 Eylül 202215 Aralık 201425 Temmuz 2028
5. Ceza Dairesi BaşkanıŞakir Aktı[not 3]11 Kasım 20171 Nisan 202224 Şubat 20111 Nisan 2022
6. Ceza Dairesi BaşkanıVuslat Dirim[not 4]1 Aralık 202018 Şubat 202324 Şubat 20111 Mart 2026
7. Ceza Dairesi BaşkanıMehmet Mutlu14 Eylül 201110 Haziran 202219 Temmuz 200410 Haziran 2022
8. Ceza Dairesi BaşkanıAbdulkadir Güngören27 Kasım 201927 Kasım 202315 Aralık 201410 Ocak 2024
9. Ceza Dairesi BaşkanıMaruf Alikanoğlu19 Kasım 201919 Kasım 202315 Aralık 20145 Kasım 2025
10. Ceza Dairesi BaşkanıMehmet Faik Ateş[not 5]2 Eylül 202018 Şubat 202416 Aralık 201325 Temmuz 2028
11. Ceza Dairesi BaşkanıAli İhsan Öztekin12 Haziran 201912 Haziran 202315 Aralık 201426 Şubat 2028
12. Ceza Dairesi BaşkanıAhmet Er16 Kasım 201519 Kasım 202324 Şubat 201128 Nisan 2025
14. Ceza Dairesi BaşkanıBayazıt Aköz18 Haziran 202018 Haziran 202415 Aralık 201425 Temmuz 2028
15. Ceza Dairesi BaşkanıSami Öztürk17 Ocak 201917 Ocak 202324 Şubat 201125 Temmuz 2028
16. Ceza Dairesi BaşkanıMuhsin Şentürk19 Ocak 202119 Ocak 202519 Ekim 201225 Temmuz 2028
19. Ceza Dairesi BaşkanıMemiş Selçuk Güney14 Ocak 202014 Ocak 202424 Şubat 20111 Haziran 2024
1. Hukuk Dairesi BaşkanıHasan Kaya9 Mayıs 20199 Mayıs 202316 Aralık 201325 Temmuz 2028
2. Hukuk Dairesi BaşkanıÖmer Uğur Gençcan26 Ocak 201529 Ocak 202325 Temmuz 200524 Ekim 2023
3. Hukuk Dairesi BaşkanıMete Duman12 Ekim 20161 Şubat 202318 Ocak 20101 Şubat 2023
4. Hukuk Dairesi BaşkanıSadık Demircioğlu5 Nisan 20175 Nisan 202115 Nisan 20078 Nisan 2021
5. Hukuk Dairesi BaşkanıÜmran Görmez14 Ekim 202014 Ekim 202415 Aralık 201425 Temmuz 2028
8. Hukuk Dairesi BaşkanıFahri Akçin22 Aralık 201424 Aralık 202218 Ocak 20101 Haziran 2027
9. Hukuk Dairesi BaşkanıSeracettin Göktaş[not 6]2 Eylül 20204 Nisan 202224 Şubat 201110 Haziran 2033
10. Hukuk Dairesi BaşkanıMustafa Taş14 Ekim 202014 Ekim 202415 Aralık 201425 Temmuz 2028
11. Hukuk Dairesi BaşkanıMehmet Bülent Selçuk[not 7]3 Ağustos 20202 Kasım 202116 Aralık 20132 Kasım 2021
12. Hukuk Dairesi BaşkanıAyhan Tuncal10 Nisan 201810 Nisan 202222 Aralık 201125 Temmuz 2028
14. Hukuk Dairesi BaşkanıHikmet Onat11 Eylül 201911 Eylül 202315 Aralık 2014
15. Hukuk Dairesi BaşkanıMurat Kıyak[not 8]4 Şubat 20212 Nisan 202324 Şubat 20113 Mart 2024
16. Hukuk Dairesi BaşkanıCamal Baş21 Şubat 201125 Şubat 202319 Temmuz 200425 Nisan 2023
17. Hukuk Dairesi BaşkanıŞahabettin Sertkaya7 Eylül 201528 Nisan 202225 Temmuz 200528 Nisan 2022

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu
GöreviAdı
BaşkanAdem Albayrak
ÜyeFadime Akbaba
ÜyeSevil Kartal
ÜyeNurten Abacı Utku
ÜyeFatma Feyza Şahin
ÜyeAli Kemal Ünsoy
ÜyeAyşe Tartıcı Çevikbaş
ÜyeBektaş Kar
ÜyeHatice Kamışlık
ÜyeHafize Gülgün Vuraloğlu
ÜyeŞanver Keleş
ÜyeSevinç Türközmen
ÜyeFatma Akyüz
ÜyeGülfem Saygılı
ÜyeHüseyin Tuztaş

Yargıtay Ceza Genel Kurulu
GöreviAdı
BaşkanEyüp Yeşil
ÜyeTurgay Ateş
ÜyeÜmüt Ceyhan
ÜyeMustafa Abdullah Coş
ÜyeHalil Adıgüzel
ÜyeYılmaz Karaboduk
ÜyeTekman Savaş Nemli
ÜyeFevzi Argıç
ÜyeBülent Savtok
ÜyeTekin Küçük
ÜyeHanefi Keskin
ÜyeSinan Gezer
ÜyeFahrettin Koç
ÜyeMurat Esen
ÜyeMuhammed Yavuz
ÜyeHaydar Metiner

Yargıtay başkanları
Ana madde: Türkiye Yargıtay başkanları listesi

Yargıtay eski daire başkanları
Ana madde: Yargıtay eski daire başkanları

Kaynakça
  1. http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/01/2-a-2020-Y%C4%B1l%C4%B1-Genel-B%C3%BCt%C3%A7eli-%C4%B0dareler-Ekonomik-Kod-%C4%B0cmali-ile-2021-2022-Gider-Tahminleri.pdf
  2. "10 soruda Yargıtay satrancı". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.

Dış bağlantılar

Notlar
Dipnot
  1. Yargıtay 3. Ceza Dairesi Başkanı olarak 17 Ocak 2019'da seçilmiştir.
  2. Yargıtay 18. Ceza Dairesi Başkanı olarak 11 Eylül 2018'de seçilmiştir.
  3. Yargıtay 23. Ceza Dairesi Başkanı olarak 22 Aralık 2014'te seçilmiştir.
  4. Yargıtay 13. Ceza Dairesi Başkanı olarak 16 Şubat 2015'te seçilmiştir.
  5. Yargıtay 20. Ceza Dairesi Başkanı olarak 18 Şubat 2020'de seçilmiştir.
  6. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi Başkanı olarak 3 Nisan 2014'te seçilmiştir.
  7. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanı olarak 20 Kasım 2017'de seçilmiştir.
  8. Yargıtay 23. Hukuk Dairesi Başkanı olarak 2 Nisan 2019'da seçilmiştir.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.