Yeni Osmanlıcılık

Yeni Osmanlıcılık veya Neo-Osmanlıcılık, Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu'nun dini, kültürel ve politik mirasını sahiplenmesi gerektiğini savunan emperyalist bir ideolojidir.

Terim son dönemde Türkiye'nin Suriye, Kıbrıs ve Irak gibi komşu ülkelere yaptığı askeri müdahaleler ile özleşleşmiştir.

Tarihçe

Yeni Osmanlıcılıktan özellikle Türkiye Cumhuriyeti eski Başbakanı Ahmet Davutoğlu'nun dış politikasına ilişkin bir isim olarak ortaya çıkmıştır. Davutoğlu bu benzetmeye karşı Yeni Osmanlıcılık gibi bir politikası olmadığını ifade etmiştir.[1] Fakat "Stratejik Derinlik" adlı kitabında ise Davutoğlu Yeni Osmanlıcılığı Turgut Özal'ın dış politikası ile bağdaştırır ve ondan diplomatik bir yenilik diye bahseder. Dolayısıyla Davutoğlu bu terimi kendisi de benimsemiştir.[2]

Yeni Osmanlıcılık adımları

Turgut Özal hükûmetinin izlediği politika ilk Yeni Osmanlıcılık adımları olarak yorumlanabilmektedir. 2002 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi'nin iktidara gelmesinden sonra bu düşünce tekrar gündeme gelmiş, 2009 yılında Yeni Osmanlıcılığı savunan kişilerden, en son dönem Türk dış politikasının arkasındaki isimlerden biri olan Ahmet Davutoğlu'nun Dışişleri Bakanlığı'na getirilmesi artık Türk dış politikasının bu yönde gideceğine dair bir izlenim uyandırmıştır. Ahmet Davutoğlu, İngiltere'nin kurduğu İngiliz Milletler Topluluğu örgütünü örnek göstererek, Türkiye'nin de Osmanlı Milletler Topluluğu'nu kurabileceğini açıklamıştır.[3] Ayrıca Davutoğlu, 25 Nisan 2011'de Çanakkale'de “Bizden koparılan dünya, bizimle tekrar bütünleşsin. Türkiye önümüzdeki 12 yıl içinde cihan devleti olacaktır” şeklinde açıklamalar yaptı. Davutoğlu Osmanlı İmparatorluğu'ndan koparılan toprakların yeniden barış ve istikrara kavuşmalarını istediğini belirtmiştir.[4] Türkiye'nin önde gelen tarihçilerinden İlber Ortaylı ise, Milliyet gazetesinde Yeni Osmanlıcılık konusuyla ilgili bir makale yayımlamış, bazı ülkelerde Türkiye’nin abartılı şekilde “neo-Osmanlı” diye tanımlanmasının normal olduğunu ama Türkiye’nin imparatorluk hülyaları kurabilecek durumda olmadığını belirtmiştir.[5]

Tartışmalar

Türk hükûmetiyle diplomatik gerginlikler yaşayan Suriye devlet başkanı Beşşar Esad, Türkiye'nin politikasıyla ilgili olarak "Türkiye'de bazıları hala Osmanlı İmparatorluğu'nu yeniden kurma rüyasında... Türk liderler bu rüyanın imkansız olduğunu biliyorlar ve bu yüzden dini ajandası olan partileri sömürerek Arap dünyasındaki etkilerini artırmak istiyorlar." şeklinde açıklama yapmıştır.[6]

İddia edilen akımın medyaya da yansıdığı görülmektedir. Ocak 2011'den beri yayın hayatına başlayan ve Sultan Süleyman dönemini anlatan Muhteşem Yüzyıl dizisiyle büyük bütçeli Türk filmi Fetih 1453'ün vizyona girmesinin ardından, İstanbul Doğu Enstitüsü tarihçilerinden Alexandre Toumarkine, 1453 fethinin Türkiye’nin kendini yeniden göstermeye başlamasıyla örtüştüğünü düşünerek, “İçine kapanık bir ülke konumundan, dışa dönük bir ülke konumuna geçen günümüz Türkiyesi'nin güç hayalleri, atağa dayalı diplomasisi, bir zamanlar büyük bir imparatorluk olduğu düşüncesiyle çok uyumlu. İstanbul kuşatmasının bu hikâyesi, İslamcıların millî tarihe getirdikleri yeni yorumla örtüşüyor.” yorumunu kaydetmiştir. Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Türkiye'de bazılarının Osmanlı İmparatorluğu'na dönmenin hayalini kurduğunu söyledi.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. "I am not a neo-Ottoman, Davutoğlu says". Today's Zaman. 25 Kasım 2009. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2011.
  2. Kubilay Yado Arin: The AKP's Foreign Policy, Turkey's Reorientation from the West to the East? Wissenschaftlicher Verlag Berlin, Berlin 2013. Suche/9783865737199 ISBN 9783865737199.
  3. Milliyet Dış Haberler Servisi (7 Aralık 2010). "Davutoğlu'nun Hayali Osmanlı Milletler Topluluğu". Milliyet. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
  4. Ahmet Davutoğlu: "12 yıl içinde Cihan Devleti Olacağız" Yayıncı: TGRT Haber, Yayın tarihi: 25 Nisan 2011, Youtube
  5. İlber Ortaylı (25 Haziran 2011). "Yeni Osmanlıcılık". Milliyet. 9 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
  6. "Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Türkiye'de bazılarının Osmanlı İmparatorluğu'na dönmenin hayalini kurduğunu söyledi". İnternetHaber.com. 27 Kasım 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
  7. ""Fetih 1453'e duyulan ilgi Osmanlı Çılgınlığı'nın göstergesi"! (Alıntı: Le Figaro)". İnternetHavadis.com. 23 Şubat 2012. 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.