Çernezyom

Çernezyom (İngilizce: Chernozem, Ukraynaca: Чорнозем, Rusça: Чернозём) Dünyanın en verimli yerli toprağıdır[1], coğrafi olarak yarı nemli step bölgelerinde yağışın artış gösterdiği yüksek platolarda görülen topraklardır. Üzerindeki gür bitki örtüsünün düşük sıcaklığa bağlı olarak ayrışamaması nedeniyle humusça zengin olan koyu renkli topraklardır. Çernozyomlar humusça zengin olduğundan, üzerinde tarım yapılması durumunda; oldukça verimli topraklardır. Bu nedenle kara topraklar olarak da bilinir. Tarım için çok elverişlidirler. Çok yüksek oranda (%3-%15) humus, yine yüksek oranlarda fosforik asit,fosfor ve Amonyak içerir. Orta kuşakta yarı nemli bölgelerde dağ çayırlarının altında görülür.Türkiye'de Doğu Anadolu bilhassa Erzurum-Kars platosunda sıkça rastlanır dünyada ise;Romanya, Arjantin, Kanada ve ABD'de rastlanır.

Çernezyom Alanı, Orange County (NewYork, USA)
Çernozyumun dünyaya dağılışı

Dünyada iki adet "Çernezyom Kuşağı" vardır: Ukrayna'nın kuzeydoğusunda bulunan Black Earth Region (Siyah Toprak Bölgesi) ile Sibirya'nın içlerine doğru Rusya'nın güneyi, ve Kanada'nın batısında bulunan Canadian Prairies (Kanada Çayırlıkları) bölgesi. Benzer özelliklerde bir toprak çeşidi ise Amerikan'ın Teksas eyaletinde görülür. Ukrayna'daki örneklerinde derinliği 1m'den 6m'ye kadar değişebilmektedir. Bu toprak çeşidi küçük miktarlarda başka yerlerde de bulunabilmektedir (Türkiye, Polonya, Hollanda, Çin'in kuzeydoğusu).

"Çernezyomsu Topraklar" Kanada'nın toprak sınıflandırma sisteminde ve Birleşmiş Milletler bünyesindeki Gıda ve Tarım Örgütü'nün toprak sınıflandırmasında bulunan bir toprak türüdür.

Türkiye'de Erzurum-Kars platosunda killi ve bazalt üzerinde oluşmuştur. Kars, Göle ve Sarıkamış'ta yaygındır[2]. Kışın sert ve uzun olduğu iklimde sonbaharda ölen bitkiler, ayrışmaya zaman bulamadan toprağa karışır, yoğun humus oluşumunu sağlar.

Çernezyom topraklarının verimi dünya ülkelerinin dikkatini çekmiştir. Ülkeler bu toprak türünün geniş alanlara yayıldığı Ukrayna'dan toprak kiralamaktadır. Çin Ukrayna'nın %5'i kadar toprak satın aldığını duyurmuştur. Alman firmaları da Ukrayna'dan toprak kiralamayı düşünmektedir[1].

Çernezyomsu Toprak türlerin Kanada, GTÖ ve Amerikan Toprak sınıflandırma Dairesi listelerindeki eşlenikleri.
Kanada GTÖ Amerika
Chernozemic Kastanozem, Chernozem, Greyzem, Phaeozem Borolls
Brown Chernozem Kastanozem (aridic) Aridic Boroll subgroups
Dark Brown Chernozem Kastanozem (Haplic) Typic Boroll subgroups
Black Chernozem Chernozem Udic Boroll subgroups
Dark Grey Chernozem Greyzem Boralfic Boroll subgroups, Albolls

Kaynakça
  1. "Yatırımcıların gözdesi Ukrayna". gidatarim.com. 25 Mart 2015. 27 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2019.
  2. "ESKİ TOPRAK SINIFLAMASINA GÖRE TÜRKİYE TOPRAKLARI" (PDF). dicle.edu.tr. 17 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2019.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.